Chính quyền của Tổng thống Trump đang cứu xét biện pháp siết chặt các quy định nhằm gây khó khăn cho ngoại kiều sống tại Hoa Kỳ được cấp quy chế thường trú nhân, nếu họ hoặc con cái họ sinh ra tại Hoa Kỳ đang nhận những khoản trợ cấp hoặc phụ cấp chẳng hạn như hỗ trợ về lương thực. Bản tin độc quyền của Reuters nói đây là một động thái nhằm hạn chế tối đa di dân hợp pháp.
Bộ An ninh Nội địa đã soạn những quy định mới mà phóng viên hãng tin Reuters được xem qua, cho phép nhân viên Sở Di Trú săm soi khả năng một di dân có thể sử dụng các trợ cấp do người đóng thuế Mỹ tài trợ, để quyết định liệu họ có sẽ trở thành một gánh nặng cho xã hội hay không.
Ví dụ, các giới chức Mỹ có thể tìm hiểu liệu đương đơn có đăng ký cho con cái tham gia các chương trình của chính phủ trước tuổi đi học, hoặc nhận tiền phụ cấp giúp trả tiền điện hay bảo hiểm y tế hay không.
Các quy định đang được soạn thảo là một thay đổi lớn so với các quy tắc hướng dẫn hiện hành đã được áp dụng từ năm 1999, các quy tắc này đặc biệt ngăn cấm các giới thẩm quyền cân nhắc những phúc lợi không phải là tiền bạc khi quyết định một người có hội đủ tiêu chuẩn để di dân sang Hoa Kỳ, hoặc tiếp tục cư ngụ tại Hoa Kỳ hay không.
Theo tài liệu đang được soạn thảo thì: “những người không phải là công dân được hưởng những phúc lợi công không có khả năng tự túc và phải lệ thuộc vào chính phủ liên bang và chính quyền tiểu bang, cũng như các tổ chức địa phương để sinh hoạt, thay vì dựa trên gia đình họ, người bảo trợ hay các tổ chức tư nhân.”
Tài liệu này còn có đoạn:
“Một công dân nước ngoài được hưởng những trợ cấp, phúc lợi công là một gánh nặng cho người đóng thuế Mỹ....”
Người phát ngôn của Bộ An ninh Nội địa Tyler Houlton nói:
“Chính phủ quyết tâm thi hành luật di trú hiện hữu, rõ ràng có mục đích bảo vệ người đóng thuế Mỹ. Bất cứ thay đổi nào cũng phải phù hợp với tinh thần của luật ấy, cũng như phải phù hợp với những trông đợi hợp lý của nhân dân Mỹ, muốn chính phủ sử dụng tiền đóng thuế của dân một cách thận trọng.”
Năm 2016, gần 383.000 người trở thành đối tượng của những tiêu chuẩn mới đã được cấp quy chế thường trú nhân trong khi đã có mặt tại Hoa Kỳ, theo các con số thống kê của Bộ An ninh Nội địa.
Các quy định này sẽ không áp dụng cho thường trú nhân đang xin nhập quốc tịch, nhưng được áp dụng cho rất nhiều người đang cư ngụ hoặc làm việc tại Hoa Kỳ, kể cả thành viên ruột thịt của các công dân Mỹ hay các nhân viên làm việc cho các công ty Mỹ.
Thêm vào đó, gần 620.000 người di dân khác sinh sống ở nước ngoài đã được cấp quy chế thường trú nhân thông qua Bộ Ngoại giao Mỹ trong năm 2016.
Bà Ashley Garrigus, phát ngôn nhân của Phòng Lãnh sự Hoa Kỳ nói nếu Bộ An ninh Nội địa công bố các quy định mới, Bộ Ngoại giao sẽ quyết định liệu có thay đổi các quy tắc hướng dẫn của Bộ hay không.
Luật di trú Mỹ từ lâu đòi hỏi các giới chức phải loại bỏ những người có nhiều phần chắc sẽ trở thành một “gánh nặng công” khi quyết định cấp quy chế thường trú nhân. Nhưng các nguyên tắc hướng dẫn hiện hành, được áp dụng từ năm 1999, định nghĩa “gánh nặng công” theo nghĩa hẹp, là “người chủ yếu lệ thuộc vào chính phủ để sống còn,” hoặc là qua các hỗ trợ tài chính trực tiếp, phải hoặc nhờ vào chương trình trợ giúp y tế dài ngày do chính phủ tài trợ.
Theo các quy tắc hướng dẫn đang được áp dụng nhân viên di trú được chỉ thị phải xem xét một danh sách các hình thức tài trợ, phụ cấp, phúc lợi trước khi kết luận liệu một người có thể trở thành một gánh nặng hay không, đặc biệt chỉ thị các nhân viên di trú đừng xét tới các hình thức hỗ trợ phi tiền mặt, như chương trình hỗ trợ lương thực hoặc các chương trình giúp trẻ nhỏ trước khi đi học.
Hãng tin Reuters nói theo tài liệu mà họ đã được xem qua, thì các quy định mới, nếu được thông qua dưới hình thức hiện thời, có thể thay đổi đáng kể các quy tắc hướng dẫn vừa kể. Theo bản dự thảo, một người sẽ được coi là một “gánh nặng” nếu họ lệ thuộc vào “bất cứ sự hỗ trợ nào của chính phủ dưới hình thức tiền mặt, ngân phiếu hay chuyển ngân khác, hoặc bất cứ công cụ và sự hỗ trợ ‘phi tiền mặt’ nào dưới hình thức cứu trợ, dịch vụ, hoặc các loại phụ cấp khác.”
Tổng thống Trump, khi vận động tranh chức Tổng thống năm 2016, vẫn có lập trường cứng rắn chống di dân bất hợp pháp, gần đây ông quay sang nhắm tới những thành phần di dân hợp pháp. Ông Trump kêu gọi chấm dứt chương trình xổ số visa và một số hình thức di dân theo diện gia đình.
Tuy nhiên, một số đề nghị do chính phủ của ông Trump đưa ra, còn cần được quốc hội đồng ý, trước khi được mang ra thi hành.