Một tòa án ở California vừa tạm thời đình hoãn lệnh trục xuất hàng chục người Campuchia đối mặt với việc hồi hương sau khi bị tuyên án phạm tội hình sự.
Theo hồ sơ tòa án, khoảng 50 người theo lịch trình phải bị đưa trả về Campuchia hôm nay, 18/12.
Đa số những người này tới Mỹ trong tư cách các trẻ em tị nạn trong hoặc sau thời Khmer Đỏ diệt chủng ở Campuchia hồi thập niên 70. Tuy nhiên, họ chưa có quốc tịch Mỹ.
Các luật sư nói rằng thân chủ của họ sẽ bị tổn thương không thể nào hàn gắn nếu bị trả về cố quốc, nơi mà đối với họ hoàn toàn xa lạ. Các luật sư xin có thêm một cơ hội mở lại các vụ án di trú để có thể kháng cáo các lệnh trục xuất.
Ông Jenny Zhao, một trong những luật sư đại diện nhóm này, nói “Chúng tôi bảo nếu gom họ lại kiểu này, tống lên máy bay đưa về nước trước khi họ có được một quy trình tố tụng trước tòa là vi phạm quyền của họ.”
Nhiều người trong nhóm này được sinh ra trong các trại tị nạn trước khi tới Mỹ. Luật sư Zhao cho biết thậm chí trong số này có những người chưa từng đặt chân tới Campuchia bao giờ.
Tối thứ sáu tuần trước, thẩm phán Cormac Carney ở Santa Ana, California, ra lệnh tạm thời đình hoãn trục xuất họ trong khi hồ sơ tranh tụng pháp lý của họ được xem xét.
Hồ sơ tòa án cho thấy khoảng 100 người bị trục xuất đã bị gom lại, giam giữ ở California và Texas kể từ tháng 10 tới nay và được lên lịch trục xuất trong tuần này.
“Đa số họ có quan hệ gia đình chặt chẽ với công dân Mỹ. Họ đã kết hôn, có con cái, nhiều người đang chăm sóc cha mẹ già và là trụ cột tài chính đối với nhiều thân nhân,” luật sư Zhao cho biết.
Christina Soh, phát ngôn nhân cho Nhóm thăng tiến công lý cho người Mỹ gốc Á có trụ sở tại San Francisco, nói với Phnom Penh Post rằng lệnh tạm ngừng trục xuất đã ‘thật sự chặn đứng’ một chuyến bay ở Texas dự trù đưa số này rời khỏi lãnh thổ Mỹ vĩnh viễn.
Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Mỹ (ICE) cho hay có hơn 1900 công dân Campuchia đang sinh sống tại Mỹ đối mặt với lệnh trục xuất chung cuộc, 1412 người trong số này có án hình sự.
Dù Mỹ và Campuchia đã thương lượng về thỏa thuận trục xuất vào năm 2002, nhưng Campuchia trước nay không mặn mà với việc nhận lại công dân của mình, khiến số phận những người bị giam giữ chờ ngày trục xuất trở nên bất định.
Kể từ 2002 tới nay, khoảng 500 người Campuchia đã bị hồi hương.
Năm ngoái, chính phủ Campuchia ngưng nhận người hồi hương viện lý do nhân đạo, khiến quan hệ ngoại giao song phương bị căng thẳng.
Trung tâm Hành động Nguồn lực Đông Nam Á tại Mỹ cho biết năm sau, khoảng 200 người Campuchia sẽ bị trục xuất, con số lớn nhất trong thời gian một năm từ trước tới nay.