Đài Loan và Trung Quốc cần gạt bỏ gánh nặng lịch sử để tìm kiếm một bước đột phá trong quan hệ, Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn nói trong những phát biểu công khai đầu tiên kể từ khi Đảng Cộng sản cầm quyền Trung Quốc ra mắt dàn lãnh đạo mới.
Quan hệ giữa hai bờ eo biển xấu đi nghiêm trọng sau khi bà Thái, người lãnh đạo Đảng Dân Tiến ủng hộ Đài Loan độc lập, nhậm chức vào năm ngoái. Trung Quốc nghi ngờ bà muốn thúc đẩy sự độc lập chính thức cho hòn đảo, một lằn ranh đỏ đối với Bắc Kinh.
Bắc Kinh đã đình chỉ một cơ chế đối thoại thường xuyên với Đài Bắc được thành lập dưới thời chính phủ thân Trung Quốc trước kia của Đài Loan, và số lượng du khách Trung Quốc tới Đài Loan đã giảm mạnh dưới chính quyền của bà Thái.
"Ngay bây giờ là một bước ngoặt cho sự thay đổi. Tôi một lần nữa kêu gọi các nhà lãnh đạo của cả hai bên hãy tìm kiếm một bước đột phá trong mối quan hệ giữa hai bờ eo biển và để làm lợi cho phúc lợi lâu dài của người dân ở cả hai phía và để loại trừ mãi mãi những thù nghịch và xung đột," bà Thái phát biểu trước một diễn đàn.
Dù ghi nhận những thay đổi trong ban lãnh đạo của Trung Quốc công bố hôm thứ Tư, bà Thái không bình luận cụ thể về thành phần đội ngũ nòng cốt của ông Tập.
Nhưng bà nhắc lại rằng dù thiện chí của hòn đảo đối với Trung Quốc sẽ không thay đổi, Đài Bắc sẽ không khuất phục trước áp lực.
Phản ứng về bài diễn văn của bà Thái, Văn phòng Đài Loan Sự vụ của Trung Quốc nói cơ sở chính trị cho các mối quan hệ xuyên eo biển Đài Loan là nguyên tắc "một Trung Quốc," nói rằng đại lục và Đài Loan là một phần của một nước Trung Quốc.
Miễn là điều này được công nhận, không có trở ngại nào đối với bất kỳ cuộc đàm phán nào giữa đôi bên, văn phòng cho biết trong một thông cáo được truyền thông nhà nước loan tải.
Trung Quốc vẫn đang đẩy mạnh áp lực lên Đài Loan.
Năm nay, không quân Trung Quốc đã thực hiện nhiều đợt tập trận gần Đài Loan, khiến cho không quân hòn đảo này phải điều động máy bay chiến đấu.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình được cử tọa vỗ tay nồng nhiệt vào tuần trước vào lúc khai mạc Đại hội Đảng khi ông nói bất kỳ nỗ lực tách Đài Loan khỏi Trung Quốc sẽ bị chặn đứng.
Ủy hội Đại lục của Đài Bắc đưa ra phản ứng nhanh chóng, nói rằng 23 triệu người dân Đài Loan "tuyệt đối" có quyền quyết định tương lai của họ.
Trung Quốc xem đảo Đài Loan tự trị và dân chủ là một tỉnh ly khai của mình, được đưa về sự cai trị của Bắc Kinh bằng vũ lực nếu cần thiết.