Các nhà lập pháp ở Thượng viện và Hạ viện Hoa Kỳ đã được báo cáo các thông tin mật trong hai cuộc họp bất thường do chính quyền Tổng thống Donald Trump tổ chức hôm thứ Tư 26/4.
Các nghị sĩ dự họp đã có dịp hỏi nhóm an ninh quốc gia của Tòa Bạch Ốc để hiểu rõ hơn về "những phương án còn quá rộng để loại bỏ mối đe dọa" Bắc Triều Tiên, mà một quan chức cấp cao mô tả là "rất nghiêm trọng", do sự tàn bạo và không thể dự đoán được của chính quyền Kim Jong Un.
Tất cả 100 thượng nghị sĩ chiều hôm thứ Tư đã có mặt tại hội trường của Văn phòng Hành pháp, liền kề với Tòa Bạch Ốc, để nghe báo cáo của Bộ trưởng Quốc phòng Jim Mattis, Ngoại trưởng Rex Tillerson, Giám đốc Tình báo Quốc gia Dan Coats và Chủ tịch Tham mưu trưởng Liên quân Joseph Dunford.
Tổng thống Donald Trump cũng đã tham dự cuộc họp một lúc, và ông gọi đó là một sự kiện "rất quan trọng".
Thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ Chris Coons của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện nói với các phóng viên sau cuộc họp:
"Đó là một cuộc họp nghiêm túc, nêu rõ ý kiến và phương án chọn lựa quân sự, nếu được yêu cầu, cũng như chiến lược ngoại giao mà theo tôi là rõ ràng và tương ứng với mối đe dọa này".
Sau đó các quan chức trong chính quyền Trump cũng đã đến điện Capitol để thực hiện một cuộc họp tương tự trước tất cả 431 dân biểu ở Hạ viện. Một tuyên bố chung giữa ông Tillerson và ông Coats nói rằng: "Chúng tôi sẵn sàng bảo vệ Hoa Kỳ và các đồng minh của chúng ta" nếu chiến lược ngoại giao không chặn được Bắc Triều Tiên theo đuổi việc phát triển vũ khí hủy diệt hàng loạt.
Lãnh đạo khối đa số Thượng viện thuộc đảng Cộng hòa, Thượng nghị sĩ Mitch McConnell nói rằng chế độ Bắc Triều Tiên khó đoán đã thôi thúc ông yêu cầu tổng thống cung cấp thông tin đầy đủ cho Thượng viện.
Ông McConnell nói tại Thượng viện: "Tổng thống đã nói rõ rằng một nước Bắc Triều Tiên có tên lửa hạt nhân, một khả năng mà họ chưa thử nghiệm, là điều không thể chấp nhận đối với chúng ta, và nó đe doạ an ninh quốc gia của chúng ta.”
Chủ tịch Ủy ban Quân vụ của Thượng viện, Thượng nghị sĩ Cộng hòa John McCain, đưa ra những nhận xét tương tự. Ông nói Bắc Triều Tiên có khả năng hạt nhân là một mối đe dọa.
Ông McCain nói với ban tiếng Serbia của đài VOA: "ở một khía cạnh nào đó, tôi nghĩ tình hình cũng nguy hiểm như cuộc khủng hoảng tên lửa của Cuba. Nhưng cũng có một khía cạnh khác của vấn đề này, đó là Trung Quốc có thể kìm chế Bắc Triều Tiên. Nói cách khác, đây không chỉ là vấn đề đối đầu giữa Hoa Kỳ và Bắc Triều Tiên mà Trung Quốc có thể kiểm soát - kiểm soát kinh tế của Bắc Triều Tiên. Tổng thống Trump đã thiết lập một mối quan hệ với nhà lãnh đạo Trung Quốc, và do đó, ít nhất có thể biết rằng đó có sự lựa chọn đó."
Chiều Thứ Tư, Phó Tổng thống Mike Pence, Ngoại trưởng Rex Tillerson và Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mattis đã báo cáo cho Hạ viện các thông tin trong cuộc họp kéo dài hơn một giờ.
Ông Ed Royce, Chủ tịch Uỷ ban Đối ngoại Hạ viện, một dân biểu Cộng hòa đại diện bang California, nói với các phóng viên sau đó rằng: "Chúng ta phải phối hợp hành động."
Ông Royce cho biết ủy ban của ông trong các tuần tiếp theo sẽ thảo luận các lựa chọn, bao gồm cả sự cần thiết phải trừng phạt tài chính Bắc Triều Tiên.
Ông Adam Schiff, người đứng đầu đảng Dân chủ trong Ủy ban Tình báo Hạ viện, nói: "Nếu có con đường ngoại giao, con đường đó sẽ thông qua ngõ Trung Quốc. Chúng ta cần phải gây ấn tượng với Trung Quốc rằng chúng ta cần phải có những bước đi để tự bảo vệ mình và các đồng minh của chúng ta trong trường hợp không có hành động mạnh mẽ hơn từ Trung Quốc để kiềm chế nước láng giềng."
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng nói hôm thứ Năm rằng Trung Quốc muốn làm việc với tất cả các bên liên quan, kể cả Hoa Kỳ, để đưa ra một giải pháp hòa bình. Tuy nhiên, ông nói thêm rằng Trung Quốc đã áp dụng một cách nhất quán các biện pháp trừng phạt của Hội đồng Bảo an LHQ đối với Bắc Triều Tiên, và Trung Quốc đã thực hiện nghĩa vụ quốc tế và không phải do áp lực từ một quốc gia khác.
Ông Schiff cho biết các cuộc họp của chính quyền Trump là triệt để và thỏa đáng trong việc trả lời các câu hỏi từ các thành viên của Quốc hội. Nhưng ông đã yêu cầu một cách tiếp cận thận trọng từ Tòa Bạch Ốc trước khi thực hiện các bước tiếp theo.
Ông Schiff nói: "Tôi khuyên chính quyền nên thận trọng trong các tính toán để tránh mọi sai lầm - chúng tôi đang đối phó với chế độ thất thường, một nhà lãnh đạo trẻ, thiếu kinh nghiệm, người đã giết hại các thành viên trong gia đình. Tôi nghĩ cách tiếp cận tốt nhất là chính quyền cần gây áp lực ngoại giao tối đa với Trung Quốc cũng như với Bắc Triều Tiên, mặt khác thì vẫn nên hành động từ từ, nhẹ nhàng và mang theo một cây gậy lớn."
Dân biểu Mac Thornberry của đảng Cộng hòa, đại diện bang Texas nói: "Các các quan chức chủ chốt trong chính quyền cho thấy có sự tự tin lớn. Họ biết họ đang nói gì, có phối hợp và đã thực hiện một công việc tuyệt vời.”
Dân biểu Thornberry, người đứng đầu Uỷ ban Quân vụ Hạ viện cho biết cuộc họp báo cho thấy Quốc hội có thể đóng vai trò quan trọng trong việc tài trợ cho quân đội Mỹ.
Ông Thornberry nói thêm: “Một phần quan trọng của việc này là phải có biện pháp ngăn chặn bằng quân sự đáng tin cậy. Chúng tôi có thể thực hiện phần việc của chúng tôi trong Quốc hội bằng cách đảm bảo rằng quân đội sẽ được cấp ngân sách thích hợp trong năm tới và được cấp đủ ngân sách trong thời gian còn lại của năm nay. Vì vậy, tất cả những điều này sẽ có tác dụng. Quan trọng là phải tăng áp lực về mặt kinh tế, ngoại giao, nhưng cũng cần phải có một biện pháp ngăn chặn quân sự đáng tin cậy mới đạt được kết quả."