Chỉ mới cách đây vài tuần, các phần tử đòi ly khai được Nga hậu thuẫn còn là một tập hợp táp nham của các phần tử cực đoan chỉ chiếm giữ một vài tòa nhà ở miền đông Ukraine. Nay họ là một lực lượng quân sự hữu hiệu đã mở các cuộc tấn công có hiệu quả vào phi trường chính ở miền đông Ukraine và nhắm vào nhiều đơn vị quân đội Ukraine.
Ðại sứ Pyatt nói lẽ ra họ không thể tự lực làm được như thế:
“Có nhiều bằng chứng cho thấy những nhóm này đến từ bên kia biên giới phía Nga. Cá nhân tôi nghi ngờ rằng điều này có thể xảy ra mà không có ít nhất là một hình thức đồng mưu nào đó.”
Ðại sứ Hoa Kỳ lên án các vụ tấn công của phe đòi ly khai, mà ông cho là nhắm mục đích tạo ra tình trạng hỗn mang trong khi đất nước đang thành lập một chính phủ mới.
Ông Pyatt cũng ca ngợi cuộc bầu cử hôm chủ nhật, được tổ chức ở phần lớn trong nước bất chấp tình trạng bạo động ở miền đông. Và ông đồng ý với các quan sát viên quốc tế rằng kết quả là hợp pháp, mặc dầu nhiều người ở hai khu vực miền đông đã không đi bỏ phiếu được. Ông nhận định:
“Về mặt quân bình, chúng ta thấy đây có lẽ là cuộc bầu cử tự do nhất trong lịch sử Ukraine, xét về tầm mức rộng rãi của các ứng cử viên, phẩm chất của các sắp xếp hành chính, và sự tự do báo chí được thừa nhận. Ðây là một cuộc bầu cử tích cực cho Ukraine và cho dân chúng Ukraine.”
Ðại sứ Pyatt nói ông Petro Poroshenko, người dường như đã đắc cử, có một “sứ mạng rất rõ ràng,” và Hoa Kỳ ủng hộ các ưu tiên của ông – là đem lại hòa bình cho miền đông, tiếp xúc với dân chúng ở đó, chiến đấu chống tham nhũng thâm cănm và đưa Ukraine lại gần hơn với phương Tây. Ông nói:
“Chúng ta coi đây là một cách để xây dựng sự thịnh vượng cho người dân Ukraine, một cách để xây dựng sự ổn định cho các cơ chế của Ukraine, và một cách để xây dựng một xã hội công bằng hơn và dân chủ hơn ở nước này.”
Ông Pyatt nói Hoa Kỳ và các đối tác đã cung cấp viện trợ mới về kinh tế và quân sự, và tiến trình này sẽ tiếp tục.
“Một trong các loại hàng hóa mà chúng tôi sẽ giao cho Ukraine là thêm những máy vô tuyến để giúp giải quyết một số vấn đề về mặt chỉ huy và kiểm soát, thông tin, khả năng của quân đội Ukraine để thích nghi với một môi trường an ninh đã thay đổi.”
Ðại sứ Pyatt nói ông không ân hận gì về sự hỗ trợ của Hoa Kỳ dành cho phong trào thân Âu châu đã dẫn tới việc lật đổ cựu tổng thống Ukraine và châm ngòi cho việc Nga chiếm đóng Crimea cùng với việc nước này can thiệp vào miền đông Ukraine. Ông bác bỏ những cáo buộc của Nga cho rằng Hoa Kỳ đã chủ mưu phong trào và gọi 6 tháng đầy biến động vừa qua ở Ukraine là “một cuộc cách mạng về nhân phẩm.”