Thế giới đang bị thiêu đốt dưới cái nóng khắc nghiệt. Châu Á, Châu Âu và Hoa Kỳ, tất cả đều phải chịu đựng nhiệt độ thiêu đốt.
Nguy cơ cho sức khỏe
Nhiệt ảnh hưởng đến sức khỏe theo nhiều cách.
Kiệt sức vì nóng có thể bao gồm chóng mặt, nhức đầu, run và khát nước. Ai cũng có thể bị, thường không nghiêm trọng, miễn là được làm mát trong vòng 30 phút.
Phiên bản nghiêm trọng hơn là sốc nhiệt, khi nhiệt độ cốt lõi của cơ thể vượt quá 40,6 độ C. Đây là một trường hợp cấp cứu y tế và có thể dẫn đến tổn thương nội tạng lâu dài và tử vong. Các triệu chứng bao gồm thở nhanh, mất phương hướng hoặc co giật và buồn nôn.
Ai có nguy cơ?
Một số người dễ bị tổn thương hơn, bao gồm trẻ nhỏ và người già, cũng như những người phải hoạt động nhiều hoặc phơi nhiễm nhiều hơn, chẳng hạn như người vô gia cư.
Sức khỏe đang có vấn đề, bao gồm các bệnh về đường hô hấp và tim mạch, cũng như bệnh tiểu đường, cũng có thể làm tăng nguy cơ - và trở nên trầm trọng hơn do nắng nóng.
Theo một nghiên cứu năm 2021 trên tờ The Lancet, trên toàn cầu, ước tính có gần nửa triệu ca tử vong mỗi năm do nhiệt độ quá cao, mặc dù thiếu dữ liệu từ nhiều quốc gia có thu nhập thấp. Có tới 61.000 người có thể đã chết ở châu Âu trong các đợt nắng nóng vào mùa hè năm ngoái, và điều đáng lo ngại là sự lặp lại trong mùa hè năm nay.
“Các đợt sóng nhiệt là kẻ giết người thầm lặng và vô hình. Chúng ta thường không thấy tác động của chúng đối với sức khỏe con người cho đến khi số liệu thống kê về tỷ lệ tử vong được công bố nhiều tháng sau đó”, Giáo sư Liz Stephens, nhà nghiên cứu về rủi ro khí hậu và khả năng phục hồi tại Đại học Reading của Anh, cho biết.
Các nguy cơ ‘lặng lẽ hơn’
Ô nhiễm không khí cũng gây rủi ro cho sức khỏe, với những tác động tiềm tàng nghiêm trọng từ khói cháy rừng bao gồm viêm nhiễm và tổn thương mô.
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng nhiệt độ cao cũng có thể dẫn đến sinh con nhẹ cân và sinh non ở phụ nữ mang thai.
Cũng có những nguy cơ ‘lặng lẽ hơn’. Tiến sĩ Vikki Thompson, nhà khoa học khí hậu, Viện Khí tượng Hoàng gia Hà Lan, cho biết nhiệt độ cực cao thường góp phần làm cho sức khỏe tâm thần kém hơn, cũng như làm gia tăng các vụ tai nạn xe hơi và chết đuối.
Bà nói: “Sóng nhiệt là một trong những mối nguy hiểm tự nhiên gây chết người nhều nhất.”
Thời gian quan trọng
Các chuyên gia cho biết nhiều ca tử vong xảy ra đầu hè khi cơ thể con người chưa có cơ hội thích nghi.
Địa điểm cũng quan trọng; những người ở những nơi không quen bị nắng nóng có nguy cơ cao hơn, bao gồm cả các khu vực ở Châu Âu.
Mọi người trên khắp thế giới đều gặp rủi ro trong thời tiết cực kỳ nóng do biến đổi khí hậu, đặc biệt là những người phải tiếp tục làm các công việc chân tay chẳng hạn.
“Điều quan trọng hơn bao giờ hết là chúng tôi đưa ra các biện pháp để hạn chế tác hại đối với sức khỏe của chúng ta’, tiến sĩ Modi Mwatsama, người đứng đầu tại Wellcome, một tổ chức từ thiện y tế toàn cầu có trụ sở tại London, cho biết. Bà nói điều này bao gồm từ việc cung cấp bóng râm và sơn trắng các tòa nhà cho đến đầu tư vào hệ thống cảnh báo sớm các bệnh truyền nhiễm nhạy cảm với khí hậu, như dịch tả.
Bạn có thể làm gì
Các cơ quan y tế công cộng từ Ý đến Hoa Kỳ đã đưa ra lời khuyên về việc giữ mát, bao gồm tránh gắng sức nếu có thể và uống đủ nước. Các nhà khoa học cho biết người lao động nên nghĩ đến việc giải lao nhiều hơn và thay quần áo.
Họ nói rằng điều quan trọng là phải kiểm tra những người dễ bị tổn thương, bao gồm cả những người lớn tuổi và những người bị cô lập.
Sốc nhiệt là một trường hợp khẩn cấp y tế và cần được chăm sóc chuyên nghiệp ngay lập tức.