Trung Quốc đang dẫn đầu trong cuộc đua tìm vaccine kiểm soát đại dịch COVID-19 với vaccine thử nghiệm của Sinovac Biotech's trở thành ứng viên thứ hai của nước này và thứ ba trên thế giới bước vào giai đoạn thử nghiệm chót vào cuối tháng này.
Trong khi là một nước tụt hậu trong công nghệ vaccine, Trung Quốc, nơi được cho là khởi phát virus corona chủng mới, đã mang các lãnh vực nhà nước, quân đội và tư nhân đến với nhau nhằm chống lại dịch bệnh.
Nhiều nước khác, kể cả Mỹ, đang phối hợp chặt chẽ với lãnh vực tư để cố thắng trong cuộc đua chế tạo vaccine, và Trung Quốc đang đối mặt với nhiều thách thức.
Sự thành công của Trung Quốc trong việc đẩy lùi dịch bệnh COVID-19 đã làm nước này gặp nhiều khó khăn hơn trong việc thử nghiệm vaccine trên quy mô lớn, và cho tới nay chỉ có một ít nước khác đồng ý làm việc với Trung Quốc.
Sau những vụ tai tiếng về vaccine trong quá khứ, Bắc Kinh sẽ cũng phải thuyết phục thế giới là vaccine Trung Quốc đáp ứng được tất cả những đòi hỏi về an toàn và chất lượng.
Tuy nhiên việc Trung Quốc sử dụng những công cụ của nền kinh tế chỉ huy cho tới nay đã đạt được kết quả.
Chẳng hạn như một thực thể do nhà nước kiểm soát đã hoàn thành hai nhà máy vaccine trong thời gian được gọi là “tốc độ thời chiến” trong vòng vài tháng, trong khi các xí nghiệp quốc doanh và quân đội đã cho phép chích ngừa thử nghiệm trên nhân viên.
Đơn vị nghiên cứu y học của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc, là lực đẩy trong những nỗ lực của Trung Quốc chống những bệnh truyền nhiễm, cũng đang làm việc với những công ty tư trong đó có CanSino để chế tạo vaccine ngừa COVID-19.
Thách thức sự chế ngự truyền thống của Tây phương trong công nghiệp này, Trung Quốc đứng đằng sau 8 trong số 19 ứng viên vaccine thử nghiệm trên người, với vaccine thử nghiệm của Sinovac và một vaccine khác do quân đội phối hợp với CanSino bào chế nằm trong số những ứng viên vaccine dẫn đầu.
Trung Quốc cũng chú trọng chính yếu đến công nghệ vaccine không hoạt động-một công nghệ nổi tiếng và đã được sử dụng để bào chế vaccine chống lại các chứng bệnh như cúm và sởi-một điều có thể nâng cao cơ may thành công.
Ngược lại, một vài đối thủ Tây phương như Moderna có trụ sở tại Mỹ và CureVac và BioNTech của Đức đang sử dụng công nghệ mới mang tên sứ giả RNA.
Bốn trong số các ứng viên vaccine của Trung Quốc thử nghiệm trên người là vaccine không hoạt động, trong đó có vaccine của Sinovac và hai vaccine của National Biotech Group, một đơn vị của tập đoàn dược phẩm quốc doanh Trung Quốc.
Hiện chỉ có hai vaccine thử nghiệm trong Giai đoạn 3 cuối cùng: một của Sinopharm và một của AstraZeneca và Trường đại học Oxford. Sinovac sẽ trở thành vaccine thứ ba vào cuối tháng này.
Để tăng tốc tiến trình, Trung Quốc cho phép Sinopharm và Sinovac kết hợp Giai đoạn 1 và Giai đoạn 2 đối với các ứng viên vaccine của họ.
Đối với vaccine thử nghiệm của CanSino, viện nghiên cứu của Quân đội Giải phóng Nhân dân đóng môt vai trò quan trọng.
Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc có tiến trình chấp thuận riêng đối với “thuốc cần thiết đặc biệt cho quân đội” và tháng trước đã chấp thuận sử dụng cho quân đội loại vaccine do đơn vị nghiên cứu của quân đội phối hợp cùng CanSino bào chế.
Những thách thức
Trung Quốc có những thách thức khi dịch bệnh giảm dần trong nước gây trở ngại cho những nỗ lực thử nghiệm rộng lớn.
Vì vậy nên Trung Quốc chuyển trọng tâm ra nước ngoài, nhưng chỉ có một số ít quốc gia chứng tỏ muốn hợp tác, bao gồm Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Canada, Brazil, Indonesia và Mexico.
Các nước lớn châu Âu cũng như Mỹ không quan tâm gì đến vaccine của Trung Quốc trong lúc họ chú trọng đến những dự án riêng.
Trung Quốc cũng phải giải quyết những quan ngại về chất lượng và an toàn của vaccine sau một vài tai tiếng về những vaccine dưới tiêu chuẩn trong những năm gần đây.
Năm ngoái, Trung Quốc ra luật để quản lý ngành công nghiệp vaccine. Hành vi buôn bán, sản xuất vaccine giả hay kém chất lượng bị phạt nặng so với các loại dược phẩm khác.