Phim ‘Vợ Ba’ của nữ đạo diễn Nguyễn Phương Anh, tức Ash Mayfair, vừa ra mắt khán giả tại Việt Nam sau khi nhận nhiều giải thưởng quốc tế, đã bị ngưng chiếu ở trong nước hôm 20/5 sau khi dư luận bày tỏ lo ngại về những cảnh gợi cảm, táo bạo trong phim với vai chính, nữ diễn viên tuổi 13 Nguyễn Phương Trà My. Một số câu hỏi được đặt ra là liệu bộ phim có gây phản cảm về mặt đạo đức, và liệu ‘phim Vợ Ba’ có vi phạm luật pháp Việt Nam?
“Vợ ba” là phim đầu tay của nữ đạo diễn Nguyễn Phương Anh, tức Ash Mayfair. Theo tin tổng hợp, Phương Anh rời Việt Nam vào năm 13 tuổi, học văn chương ở London, Anh, và điện ảnh ở Đại học New York, Hoa Kỳ, cô từng là học trò của đạo diễn, nhà biên kịch, diễn viên nổi tiếng Spike Lee. Cố vấn nghệ thuật của “Vợ ba” là đạo diễn Trần Anh Hùng, tác giả nhiều bộ phim đoạt giải, trong đó có phim “Mùi Đu Đủ Xanh- Green Papaya”, và “Vĩnh Cửu- Eternity”.
Bộ phim cũng đặc biệt với một ê-kíp sản xuất gồm toàn phụ nữ. Từ đạo diễn và biên kịch Phương Anh, tới nhà sản xuất, nhà quay phim, dựng phim và trang phục, cho tới các diễn viên chính đều là nữ. Có thể nói bộ phim ra đúng lúc trong thời đại gọi là “Me Too.”
Nhưng phim được đặt trong bối cảnh một nước Việt Nam thời phong kiến và xoay quanh nhân vật Mây, một cô gái mới lớn về nhà chồng năm 14 tuổi, làm vợ ba cho một địa chủ giàu có tên Hùng – do Lê Vũ Long đóng.
Nội dung
Ngày lên thuyền xuôi sông về nhà chồng, Mây giã từ tuổi thơ để bước vào một thế giới hoàn toàn xa lạ. Thế giới đó, theo một bài báo của New York Times, "vừa là một thiên đàng, vừa là một nhà tù”.
Chia sẻ kiếp sống chung một chồng với vợ cả và vợ hai, cô gái mới lớn trở thành một người đàn bà, mang thai và đẻ con. Trong hoàn cảnh tù túng, mất tự do, 3 người đàn bà chia sẻ kinh nghiệm và đôi khi tỏ tình đoàn kết, nhưng Mây ngày càng cảm nghiệm sâu sắc và một cách tuyệt vọng hơn thân phận của một phụ nữ thời phong kiến, loay hoay xoay vần như “tằm nhả tơ” trong một xã hội bảo thủ, đầy bất công và thành kiến, trọng nam khinh nữ, và dần dà bị cuốn hút vào một vòng xoáy không lối thoát, đưa đến một kết cuộc bi thảm.
Được đánh giá là một bộ phim nghệ thuật, gợi cảm, đầy ẩn dụ nên hơi khó hiểu, có nhiều tình tiết và một số ‘cảnh nóng’, với những chi tiết mới lạ và thu hút đối với người nước ngoài, hơn là người trong nước, phim Vợ Ba còn đoạt Giải Grand Prix tại diễn đàn Gặp gỡ mùa thu năm 2015 tại Đà Nẵng và giải Grand Prix tại Hong Kong Asia Film Forum 2016.
Tranh cãi
Báo Hollywood Reporter tường thuật rằng phim “Người vợ thứ ba” đoạt nhiều giải điện ảnh quốc tế, như tại liên hoan phim Toronto ở Canada và liên hoan phim San Sebastian, Tây Ban Nha, nhưng oái ăm thay lại bị ngừng chiếu tại quê nhà Việt Nam, vì phản ứng của dư luận, bày tỏ quan ngại về một số cảnh nóng, gợi cảm, trong đó có Mây, nhân vật chính do nữ diễn viên tuổi teen Nguyễn Phương Trà My thủ vai. Trà My chỉ mới lên 13 khi quay phim.
“Bộ phim quá xuất sắc như vậy mà lại chết yểu tại quê nhà. Chán!”
Một số nghi vấn trên mạng thắc mắc liệu đoàn quay phim có vi phạm luật và khai thác sức lao động của trẻ em?
Nhà sản xuất nói cáo buộc này không có cơ sở bởi vị họ đã chuẩn bị rất kỹ với gia đình của nữ diễn viên, và chuẩn bỉ mọi thủ tục pháp lý, bảo đảm an toàn cho diễn viên, về cả mặt tâm lý.
Bất chấp mẹ của Trà My, bà Võ My Na, cũng lên Facebook trấn an rằng gia đình bà ủng hộ con gái tham gia bộ phim, và bà có mặt trên trường quay vào mọi lúc, nhưng tranh luận vẫn không chấm dứt.
Đương nhiên là có rất nhiều ý kiến trái chiều. Trên trang mạng yeuphimmoi.com, có người bênh vực “Vợ Ba” như ý kiến sau đây:
“Bộ phim quá xuất sắc như vậy mà lại chết yểu tại quê nhà. Chán!”
“Cấm chiếu phim này là đúng. việc phim VN hay tập trung vào cảnh sex là chuyện bình thường..., nhưng phim này cho trẻ con đóng những cảnh như vậy là không thể chấp nhận được…”
“Phim hay mà đoạt giải là đúng rồi. Cảnh sex cũng có lộ liễu quá đâu. Có chút ám ảnh giống như phim Đèn lồng đỏ treo cao”.
Nhưng bên cạnh đó cũng có comment này của Linh Nguyễn:
“Cấm chiếu phim này là đúng. việc phim VN hay tập trung vào cảnh sex là chuyệCutn bình thường (do cốt truyện nhạt nhẽo, phải có sex để bù vào), nhưng phim này cho trẻ con đóng những cảnh như vậy là không thể chấp nhận được…”
Trích dẫn các nguồn tin trong nước, Hollywood Reporter tường thuật rằng nhà sản xuất phim Ba Sắc Cầu Vòng đã rút ‘Vợ Ba’ ra khỏi các rạp chiếu bóng trong nước từ 18 g ngày 20/5.
Theo Tuổi Trẻ Online, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã gửi công văn tới Cục Điện ảnh, yêu cầu kiểm tra lại quy trình cấp phép và kiểm duyệt phim ‘Vợ ba’.
VOV dẫn lời Cục trưởng Cục Bảo vệ & Chăm sóc trẻ em thuộc Bộ Lao Động-Thương Binh & Xã Hội nói:
“Bộ Luật lao động hiện nay nghiêm cấm sử dụng hợp đồng lao động trẻ em mà ảnh hưởng đến sự phát triển đạo đức và sự phát triển toàn diện của trẻ. Khi diễn viên 13 tuổi Trà My tham gia đóng phim, đó là hoạt động được phép, nhưng không được đóng các cảnh nhạy cảm.”
Ông nói một số cảnh phim phô bày cơ thể trẻ em, có thể bị xem là hành vi lôi kéo trẻ em vào các hoạt động khiêu dâm. Và ông đề nghị “xem xét trách nhiệm của nhà sản xuất phim, của đạo diễn, và của cha mẹ diễn viên”.
‘Vợ Ba’, mà có nhà phê bình nhận xét là có những điểm tương đồng với phim ‘Raise the Red Lantern – Đèn Lồng Đỏ Treo Cao’ của đạo diễn Trương Nghệ Mưu, được công chiếu lần đầu tiên tại Liên Hoan Phim Quốc Tế Toronto. Bộ phim này cũng đã chiếu ở các thị trường lớn như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Anh, Hàn Quốc, Úc, và Tây Ban Nha.