Iran vẫn đang thực thi nghĩa vụ của mình trong thỏa thuận hạt nhân với các cường quốc, cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hiệp Quốc xác nhận hôm 22/11, hai tuần sau khi một loạt những lệnh trừng phạt mới nhất mà Mỹ tái áp đặt lên Tehran bắt đầu có hiệu lực.
Tổng thống Mỹ Donald Trump hồi tháng Năm đã rút Mỹ ra khỏi thỏa thuận hạt nhân với Iran được ký vào năm 2015 với lý do là ảnh hưởng của Iran đối với các cuộc chiến ở Syria và Yemen và chương trình tên lửa đạn đạo của nước này vốn không được giải quyết trong thỏa thuận.
Đức, Pháp và Anh đã cố gắng ngăn chặn thỏa thuận sụp đổ. Thỏa thuận này quy định Iran sẽ giới hạn các hoạt động hạt nhân của mình để đổi lấy việc các lệnh trừng phạt quốc tế được dỡ bỏ.
Nhiều công ty phương Tây đã hủy kế hoạch làm ăn với Iran do lo sợ vi phạm lệnh cấm vận của Washington. Điều này dẫn đến lo ngại rằng Iran sẽ phá vỡ giới hạn về hoạt động hạt nhân của họ.
“Iran đang thực thi các cam kết của họ về hạt nhân theo Kế hoạch Hành động Chung Toàn diện (tức thỏa thuận hạt nhân),” Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Yukiya Amano phát biểu tại cuộc họp hàng quý của Hội đồng Quản trị gồm 35 quốc gia thành viên.
“Điều quan trọng là Iran tiếp tục thực thi đầy đủ những cam kết này,” ông nói thêm và xác nhận kết quả của một báo cáo mật gửi đến các thành viên IAEA hồi tuần trước.
Trước đó, Iran đã cảnh báo rằng họ sẽ từ bỏ thỏa thuận nếu các quốc gia ký kết khác là Pháp, Anh và Đức không thể duy trì được các lợi ích kinh tế cho họ như quy định trong thỏa thuận.
Các cường quốc châu Âu đã tìm cách thiết lập cái gọi là ‘phương tiện cho mục đích đặc biệt’ để làm một trạm đầu mối giúp tìm hàng hóa xuất khẩu của Iran và hàng hóa xuất khẩu của EU nào phù hợp để trao đổi ‘hàng lấy hàng’ để né các lệnh trừng phạt của Mỹ.
Tuy nhiên các quốc gia được tiếp cận để làm nơi mở trạm đầu mối này đều từ chối, các nhà ngoại giao cho hay, khiến cho kế hoạch này bị trì hoãn và làm gia tăng nghi ngờ liệu châu Âu có thể đối trọng lại các lệnh trừng phạt của Mỹ vốn nhằm vào ngành dầu khí và nhiều nguồn thu nhập quan trọng khác của Iran.