Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn ngày 20/8 nói hòn đảo tự trị này sẽ không cúi đầu trước áp lực sau chuyến đi của bà đến Châu Mỹ La Tinh, trong đó có những chặng dừng chân tại Hoa Kỳ khiến Trung Quốc chỉ trích.
Trung Quốc xem Đài Loan là lãnh thổ của nước này và đã tạo các áp lực quân sự và ngoại giao trong một nỗ lực hành xử chủ quyền đối với Đài Loan, ngay cả khi chính phủ Hoa Kỳ mới đây bác bỏ việc này.
Vào tháng 3 năm nay, Tổng thống Donald Trump ký Luật Du hành Đài loan—một đạo luật không có tính cách ràng buộc khuyến khích Hoa Kỳ phái các giới chức cao cấp đến Đài Loan để gặp các đối tác Đài Loan.
Dù bà Thái không được mời chính thức viếng thăm nước Mỹ, nhưng bà đã gặp một số Thượng nghị sĩ Mỹ khi có mặt tại đây, tham dự dạ tiệc với những người Đài Loan ở nước ngoài và phát biểu về sự cần thiết có những quan hệ chặt chẽ với Washington.
Con số các quốc gia chính thức công nhận Đài Loan hiện rút xuống còn 18, tiếp theo những động thái của Burkina Faso ở Tây Phi và Cộng hòa Dominica ở vùng Caribê là hai quốc gia đã chính thức chuyển các quan hệ từ Đài Loan sang Trung Quốc trong năm nay.
“Đài Loan sẽ không cúi đầu trước áp lực. Áp lực chỉ làm chúng tôi thêm quyết tâm và đoàn kết. Áp lực chỉ đẩy mạnh quyết tâm của chúng tôi vươn ra nước ngoài,” bà Thái tuyên bố tại phi trường quốc tế Đài Loan khi về đến phi trường vào cuối ngày thứ Hai 20/8 sau chuyến đi kéo dài 9 ngày. Bà không cho biết thêm chi tiết.
Bà Thái cho biết trong các cuộc thảo luận với các nguyên thủ quốc gia trong chuyến đi, bà “đã chứng tỏ quyết tâm của Đài Loan về giá trị của tự do và dân chủ.”
Trung Quốc tin là bà Thái muốn đẩy mạnh độc lập chính thức cho Đài Loan. Bắc Kinh đã than phiền với Washington về những chặng dừng chân khi bà đến và rời khỏi nước Mỹ trong chuyến đi thăm Paraguay và Belize hai tuần qua.
Đài Loan là một trong những vấn đề lãnh thổ nhạy cảm nhất của Trung Quốc và những chặng dừng chân của bà tại Hoa Kỳ, một tập tục mà các Tổng thống Đài Loan hay làm, diễn ra vào lúc cuộc chiến tranh thương mại giữa Bắc Kinh và Washington ngày càng tăng.
Hoa Kỳ không có quan hệ chính thức với Đài Loan nhưng Mỹ là nước cung cấp vũ khí chính và các khí tài quân sự khác cho Đài Loan và là nước ủng hộ ngoại giao không chính thức mạnh mẽ nhất của Đài Loan.
Trong một dấu hiệu căng thẳng địa-chính trị, một chuỗi các loại bánh với nhiều nhãn hiệu khác nhau của Đài Loan biến mất khỏi các ứng dụng thực phẩm chính của Trung Quốc giữa những kêu gọi tẩy chay sau khi bà Thái ghé uống cà phê tại một trong những cửa hàng Đài Loan ở Los Angeles.
Để đáp trả, tuần trước bà Thái yêu cầu người dân Đài Loan đoàn kết và bà vẫn có thái độ bất chấp trước áp lực của Bắc Kinh.
“Chính quyền của tôi sẽ tiếp tục củng cố mọi khía cạnh của quan hệ Đài Loan- Hoa Kỳ. Hẹn gặp lại!” bà Thái viết trên Twitter khi rời một phi trường Hoa Kỳ vào sáng 20/8, cùng với một bức ảnh bà nắm tay ông James F. Moriarty, Chủ tịch Viện Hoa Kỳ tại Đài Loan.