Các di dân trẻ và những người tìm cách tới Mỹ tị nạn bơi qua sông Rio Grande và trốn trong các bụi rậm dày đặc ở Texas. Nhiều người là thiếu niên một mình rời khỏi Trung Mỹ, những người khác được cha mẹ đưa đến các trại tị nạn ở Mexico. Có em chỉ khoảng 10 tuổi.
Theo luật Mỹ, di dân thường được cho phép sống với thân nhân trong khi chờ được tòa án di trú cứu xét. Thay vào đó, chính quyền ông Trump nhanh chóng trục xuất các em theo một tuyên bố khẩn cấp viện lý do đại dịch virus corona, với 600 em vị thành niên bị trục xuất chỉ trong tháng 4.
Trục xuất là biện pháp gần đây nhất của chính quyền nhằm ngăn trẻ em di dân vào nước Mỹ, theo sau những biện pháp khác như chính sách “không khoan nhượng”, hiện đã bị rút lại, đưa đến kết quả là hàng ngàn gia đình ly tán.
Các cơ quan biên giới nói họ phải hạn chế các đơn xin tị nạn và số người vượt biên giới giữa đại dịch để ngăn virus lây lan. Các tổ chức bênh vực di dân gọi đây là lý do được đưa ra để ngưng sự bảo vệ của liên bang đối với trẻ em.
Trong một cuộc phỏng vấn với AP, hai thiếu niên vừa mới bị trục xuất nói các nhân viên biên giới nói là các em sẽ không được phép xin tị nạn. Những em này bị giam, lấy dấu tay và khám sức khỏe. Sau bốn ngày, các em được trả về Guatemala, quê của các em.
Theo luật chống buôn người 2008 và một thỏa thuận của tòa án liên bang có tên là thỏa thuận Flores, trẻ em thuộc các nước trừ Canada và Mexico phải được cố vấn về luật pháp và không thể bị trục xuất ngay. Các em cũng phải được giao cho gia đình tại Mỹ hay giữ tại những nơi ít hạn chế nếu có thể được. Qui định này nhằm ngăn ngừa trẻ em bị đối xử tàn tệ hay rơi vào tay các tội phạm.
Cơ quan Bảo vệ Hải quan và Biên giới Mỹ CBP bắt đầu trục xuất trẻ em vào cuối tháng 3 áp dụng tình trạng khẩn cấp để biện minh cho việc không áp dụng thỏa thuận Flores. CBP nói đã thanh lọc 166 trẻ em trong tháng trước như là những vị thành niên “không có người đi kèm” có nghĩa là các em sẽ được đưa vào những cơ sở tạm giam trẻ em của Bộ An ninh Nội địa và cho phép các em cư ngụ ít nhất là tạm thời tại Mỹ, và 600 em còn lại bị trục xuất.
Tuy nhiên Bộ An ninh Nội địa nói chỉ nhận được 58 em không có người đi kèm trong tháng. Phát ngôn viên của cả hai cơ quan không thể trả lời tức thời về sai biệt này.
CBP cho biết miễn trừ cho trẻ em khỏi bị trục xuất “theo từng trường hợp một, chẳng hạn như trường hợp khi trở về quê nhà không thể được hay trường hợp có nghi ngờ về việc buôn người hay có dấu hiệu đau ốm.” Một phát ngôn viên cơ quan từ chối cho biết rõ hơn.
Quyền Ủy viên CBP Mark Mogan tuần qua nói Hoa Kỳ có thể tiếp tục trục xuất di dân ngay cả khi các tiểu bang bắt đầu nới lỏng những hạn chế vì virus corona.
Giữa lúc virus lây lan qua các cơ sở giam giữ di dân, Mỹ đã trục xuất ít nhất 100 người dương tính với COVID-19 trong đó có trẻ em.