Khi virus COVID 19 tấn công, chúng biến tế bào của bệnh nhân trở thành nơi sản xuất virus.
Chuyện này bắt đầu từ bề mặt của tế bào, khi virus bám vào một chất đạm thường giúp điều hòa huyết áp của bệnh nhân. Tế bào vô tình mang virus vào bên trong, nơi kẻ tấn công cho dỡ hàng xuống: đó là những chỉ dẫn để tạo thêm virus.
Tự nó không có trang bị, virus điều khiển cơ chế tế bào để sao chép mã số gen của tế bào, làm thêm vỏ bọc cho virus và chuyển gói virus ra bề mặt của tế bào, nơi virus tiếp tục lây nhiễm thêm nhiều tế bào.
Các loại thuốc hiện có tác động đến những phần khác nhau của cơ chế này. Dù thuốc có thể không có mục đích là thuốc chống virus, nhưng trong lúc vội vã chữa trị COVID-19 ngày càng lây lan, các nhà khoa học hy vọng là những loại thuốc hiện có này có thể giúp được ít nhiều.
“Chúng ta không có thời gian cho một chương trình tìm ra thuốc trong 5 năm. Chúng ta cần thuốc ngay bây giờ,” ông Warner Green, bác sĩ và là nhà nghiên cứu tại Viện Virus học và Miễn nhiễm học Gladstone, nói.
Công cuộc tìm kiếm đã khám phá được một số ứng viên bất thường. Thuốc chống ung thư, thuốc chữa bệnh tim, thuốc chống bệnh loạn tâm thần và chữa trị bệnh Parkinson đều trở thành thuốc có khả năng chữa trị COVID-19. Việc thử nghiệm thuốc chloroquine chống sốt rét đang được tiến hành.
Những con đường bí mật
Dù có khoa học đằng sau việc chế tạo thuốc, nhưng các nhà khoa học thường không biết chắc thuốc hoạt động như thế nào.
“Trong nhiều trường hợp, chúng ta không biết cơ chế hoạt động của thuốc như thế nào,” giáo sư virus học Jason Kindrachuk trường đại học Manitoba nói. “Đôi khi chúng ta tìm thấy những tác động mà trước đây chúng ta không nhận ra.”
Những chữa trị này cũng có thể chứng tỏ có ích vì thuốc thường có nhiều tác động. Tế bào của chúng ta thường dùng cùng một cơ chế để làm những công việc khác nhau, ông Kindrachuck nói,và một loại thuốc tác động trên một phần của cơ chế này có đưa đến nhiều kết quả hơn.
Đôi khi kết quả là những tác dụng phụ không mong muốn. Tuy nhiên đôi khi lại đưa đến những cơ hội chữa trị những điều kiện khác nhau.
Khi những người sói đầu dùng thuốc trị cao huyết áp minoxidil thì tóc mọc trở lại, thuốc này sau đó được chế thành thuốc mọc tóc Rogaine.
Viagra lúc đầu dùng để chữa trị đau ngực vì bệnh tim. Ảnh hưởng của thuốc để trị bất lực là một ngạc nhiên bất ngờ.
Cùng nhau tốt hơn
Tuy nhiên thuốc dùng cho việc khác có thể không có tác dụng tốt chống virus.
“Tôi nghĩ là chúng ta có tìm ra thuốc có những tác dụng vừa phải, hay một vài loại thuốc có tác dụng vừa phải,” ông Green nói. “Và rồi câu hỏi là, việc gì xảy ra nếu bạn phối hợp hai loại thuốc này với nhau? Chúng có thể tạo ra năng lực và bạn có thể có được thuốc chống virus mạnh mẽ? Đó là kế hoạch của chúng tôi.”
Nhóm của ông đang khảo sát hàng ngàn thứ thuốc để xem có chống được virus trong ống nghiệm hay không. Ông hy vọng có kết quả trong vòng hai, ba tháng. Một vài toán khác theo đuổi cùng một chiến lược, dùng rô-bô để làm nhiều thử nghiệm cùng một lúc.
Các nhà khoa học khác đang làm việc để xem virus phản ứng như thế nào với những tiến trình khác nhau bên trong tế bào của con người và tìm ra thuốc tác động lên những tiến trình này.
Đây chỉ là những gian đoạn đầu tiên của cuộc nghiên cứu. Và những thứ thuốc thành công trong thử nghiệm cần được thử trên động vật, và sau đó là lên người để đảm bảo là không gây hại.
Ông Green cho rằng còn con một đường dài để đi.
“Đây là bước đầu tiên,” ông nói “Có những con đường sai. Nhưng vẫn còn nhiều đầu mối.”