Hiện cả hai loại thuốc viên chống virus của hai công ty Pfizer và Merck, vốn chứng tỏ hiệu nghiệm trong những cuộc thử nghiệm nơi người trưởng thành nhiễm COVID có nguy cơ cao bị bệnh nặng, đều đang được sử dụng. Chúng đang được nghiên cứu xem có thể ngừa nhiễm bệnh đối với những ai bị phơi nhiễm hay không.
Sau đây là sự khác biệt của hai loại thuốc viên này.
Thuốc nào tốt hơn?
Dữ liệu thử nghiệm do hai công ty cung cấp cho thấy thuốc viên của Pfizer hiệu nghiệm hơn.
Pfizer vào tháng 12 nói những kết quả thử nghiệm cuối cùng cho thấy thuốc làm giảm nguy cơ nhập viện hay tử vong đến 89% đối với các bệnh nhân COVID có nguy cơ bệnh nặng khi uống thuốc trong vòng ba ngày có triệu chứng, và 88% khi uống trong vòng năm ngày có triệu chứng.
Công ty Merck vào tháng 11 năm ngoái nói những kết quả thử nghiệm đầy đủ cho thấy thuốc viên molnupiravir làm giảm nguy cơ nhập viện và tử vong khoảng 30% nơi các bệnh nhân có nguy cơ bị COVID nặng được cho uống thuốc trong vòng 5 ngày bộc phát triệu chứng.
Trước đây, khảo sát lâm thời cuộc thử nghiệm của Merck vào tháng 10/2021 cho thấy molnupiravir giảm phân nửa nguy cơ nhập viện hay tử vong. Merck không cung cấp những con số liên hệ đến các bệnh nhân được uống thuốc trong vòng 3 ngày đầu nhiễm bệnh.
Thuốc của Pfizer được bán dưới tên gọi Paxlovid. Thuốc của Merck dùng tên thương mại là Lagevrio.
Tại sao hai thuốc này quan trọng?
Dù có nhiều loại vaccine trên toàn cầu để giúp ngừa nhiễm COVID và bệnh nặng, trong đó có vaccine của Pfizer, nhưng không có nhiều thuốc men chữa trị cho những người bị nhiễm COVID-19.
Hiện nay các bệnh nhân COVID không nặng tới mức nhập viện nhưng có nguy cơ bệnh nặng có thể được chữa trị bằng thuốc kháng thể, dù là phải được tiêm vào tĩnh mạch tại bệnh viện hay những trung tâm truyền dịch.
Kháng thể phát triển trước đây trong đại dịch hiện không chống lại được biến thế Omicron. Thuốc Sotrovimab, của GlaxoSmithKline và Vir Biotechnology, trong những cuộc thử nghiệm cho thấy làm giảm nguy cơ nhập viện và tử vong đến 85%, chứng tỏ hữu hiệu chống biến thể Omicron.
Thuốc chống virus truyền vào tĩnh mạch tên là remdesivir của công ty Gilead Sciences được bán dưới tên gọi Vekluty vừa được cơ quran thẩm quyền Mỹ chấp thuận cho sử dụng khẩn cấp bằng cách truyền vào tĩnh mạch 3 ngày cho những bệnh nhân COVID có nguy cơ cao sau khi thuốc này chứng tỏ giảm nguy cơ nhập viện 87%.
Các loại thuốc này hoạt động như thế nào?
Cả hai loại thuốc uống đều được chỉ định dùng trong 5 ngày. Thuốc viên của Pfizer uống ba viên buổi sáng, ba viên buổi tối. Thuốc của Merck uống 4 viên buổi sáng và 4 viên buổi tối.
Thuốc của Pfizer được thiết kế để chặn một enzyme mà virus corona cần để nhân giống. Thuốc này được sử dụng phối hợp với thuốc ritonavir, một loại thuốc chống virus trước đây giúp tăng cường hoạt động của các ức chế men protease nhưng có thể gây nên những phản ứng phụ về tiêu hóa và can thiệp vào một số thuốc khác.
Thuốc viên của Merck cùng bào chế với Ridgeback Biotherapeutics là chất tương tự nucleoside với cơ chế hoạt động nhằm tạo ra những sai sót trong mã gen của virus.
Cả hai công ty đều nói những cuộc nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho thấy thuốc viên của họ hiệu nghiệm chống nhiễm COVID do biến thể Omicron gây ra.
Chúng ta biết gì về độ an toàn của thuốc?
Pfizer nói khoảng 20% bệnh nhân được uống thuốc hay giả dược trong các cuộc thử nghiệm đều có những phản ứng phụ, đa số nhẹ. Phản ứng phụ trầm trọng chiếm 1,7% nơi những người được uống thuốc và 6,6% nơi những bệnh nhân nhận giả dược.
Vì thành phần ritonavir trong Paxlovid có thể can thiệp các loại thuốc khác, các bác sĩ nhấn mạnh là bệnh nhân cần chia sẻ một cách chính xác những loại thuốc đang dùng trước khi được cho toa mua thuốc của Pfizer.
Merck nói 12% bệnh nhân uống thuốc của họ và 11% bệnh nhân uống giả dược có phản ứng phụ.
Thuốc cùng loại như thuốc viên của Merck có liên hệ đến những dị tật bẩm sinh trong những cuộc nghiên cứu trên động vật. Merck nói những cuộc nghiên cứu tương tự về molnupiravir-liều cao hơn và uống lâu dài hơn so với liều sử dụng trên người-cho thấy không gây nên những dị tật bẩm sinh hay ung thư.
Molnupiravir không được phép dùng cho các bệnh nhân tại Mỹ dưới 18 tuổi vì có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của xương và xương sụn. Thuốc cũng không được dùng trong thời kỳ thai nghén.
Cơ quan Quản lý Dược phẩm Thực phẩm Mỹ FDA khuyên cả nam lẫn nữ trong độ tuổi sinh con trong lúc uống thuốc của Merck phải có biện pháp ngừa thai và rằng thai phụ không được uống thuốc này.
Nguồn cung ứng
Pfizer và Merck đã nói đang nỗ lực để mở rộng việc tiếp cận thuốc trên toàn cầu, kể cả cho phép các công ty dược sản xuất phiên bản giá rẻ tại các nước thu nhập thấp.
Pfizer dự kiến có thể sản xuất tới 120 triệu liệu trình trong năm nay.
Merck cho hay có thể sản xuất ít nhất 20 triệu liệu trình trong năm nay.
Loại nào giá cao hơn?
Người dân tại Mỹ được chích ngừa và chữa trị COVID miễn phí. Các nước trên thế giới đang thương lượng giá cả với hai công ty Merck và Pfizer.
Chính phủ Mỹ trả khoảng 530 đô la cho mỗi liệu trình của thuốc Paxlovid và 700 đô la cho mỗi liệu trình của thuốc molnupiravir.