Cuộc chiến chống COVID đã thay đổi vì biến thể Delta lây nhiễm cao, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ tuyên bố và đưa ra một thông điệp rõ ràng, bắt buộc tiêm chủng đối với nhân viên y tế và yêu cầu trở lại mang khẩu trang.
Một tài liệu nội bộ của CDC nói biến thể Delta, vốn phát hiện đầu tiên tại Ấn Độ và hiện chế ngự trên toàn thế giới, lây như bệnh trái rạ và lây hơn nhiều so với bệnh cảm thông thường hay bệnh cúm. Bệnh có thể được lây lan bởi cả những người đã được tiêm chủng và có thể gây bệnh nặng hơn so với các chủng virus corona trước đây.
Tài liệu nhan đề “Cải thiện thông tin xung quanh các ca đột phá vaccine và hiệu quả vaccine” nói biến thể này đòi hỏi chúng ta phải có một cách tiếp cận mới để giúp công chúng hiểu được sự nguy hiểm-trong đó cần làm rõ là những người chưa tiêm chủng có thể bị bệnh nặng hoặc tử vong cao gấp 10 lần so với những người đã tiêm chủng.
Tài liệu nhấn mạnh “Hãy nhìn nhận cuộc chiến đã thay đổi.”
Một danh sách những biện pháp phòng ngừa được khuyến nghị bao gồm bắt buộc nhân viên chăm sóc sức khỏe phải tiêm chủng để bảo vệ những người dễ bị tổn thương và bắt buộc mọi người phải mang khẩu trang trở lại.
CDC xác nhận tính xác thực của tài liệu mà Washington Post loan tin đầu tiên.
Dù những người đã tiêm chủng ít bị lây nhiễm, nhưng một khi họ bị “các ca nhiễm đột phá” từ Delta-khác với các biến thể trước đây-họ có thể giống như những người chưa tiêm chủng lây bệnh cho những người khác.
Giám đốc CDC, bà Rochelle Walensky, nói số lượng virus chứa đựng trong người nhiễm cao cho thấy nguy cơ lây nhiễm gia tăng và đề ra các quan ngại là những người đã tiêm chủng bị nhiễm biến thể Delta có thể làm lan truyền virus.
Hôm 30/7, CDC công bố dữ liệu của một cuộc nghiên cứu virus bùng phát tại Massachusetts, trong đó cho biết ba phần tư những người bị nhiễm ở đây đã tiêm chủng đầy đủ. Cuộc nghiên cứu này đóng một vai trò quan trọng trong quyết định của CDC trong việc khuyến cáo những người đã tiêm chủng mang khẩu trang, bà Walensky nói.
‘Virus trở nên thích ứng hơn’
Tại những nơi trên thế giới nơi số lượng lớn người dân chưa đươc tiêm chủng, biến thể Delta một lần nữa đã làm cho tỉ lệ tử vong và nhập viện gia tăng.
Người đứng đầu Tổ chức Y tế Thế giới, ông Tedros Adhanom Ghebreyesus, nói hệ thống y tế tại nhiều nước hiện bị quá tải: “Những kết quả khó khăn mới đạt được hiện đang gặp nguy cơ hay sụp đổ,” ông nhấn mạnh tại một cuộc họp báo.
Chuyên gia khẩn cấp hàng đầu của WHO, ông Mike Ryan, nói vaccine dù sao vẫn còn hiệu nghiệm trong việc phòng ngừa bệnh nặng và tử vong: “Chúng ta đang chống lại cùng một virus nhưng là một virus đã trở nên thích ứng hơn.”
Ngay tại các nước giàu đi đầu về tiêm chủng, các ca nhiễm đã tăng cao. Dù là vaccine đến nay đã giữ cho tỉ lệ tử vong thấp hơn, nhưng phần lớn dân số vẫn còn dễ tổn thương, đặc biệt là những người từ chối tiêm chủng, một vấn đề đặc biệt tại Mỹ.
Gần một phần ba người trưởng thành tại Mỹ chưa tiêm chủng. Những khu vực có tỉ lệ tiêm chủng thấp đã chứng kiến số ca tăng mạnh trong những tuần gần đây, và nhà chức trách lo ngại là nhập viện và tử vong cũng cao.
Chuyên gia hàng đầu về bệnh truyền nhiễm của Mỹ, bác sĩ Anthony Fauci, nói với Reuters là ông hy vọng các vaccine hiện mới chỉ được chấp thuận khẩn cấp có thể sẽ được chấp thuận đầy đủ vào tháng 8. Nếu được như vậy thì sẽ thuyết phục được thêm nhiều người đi tiêm chủng.
Tại Anh, nơi biến thể Delta làm lây nhiễm tăng mạnh trong những tháng gần đây dù nước này có một trong những chiến dịch tiêm chủng nhanh nhất thế giới, một ủy ban cố vấn chính phủ nói miễn dịch từ vaccine có thể phai nhạt theo thời gian, có nghĩa là những chiến dịch tiêm chủng có thể sẽ phải kéo dài trong nhiều năm.
Hôm 27/7, CDC, vốn mấy tháng trước khuyến cáo những người Mỹ đã tiêm chủng không cần mang khẩu trang, nay đã có lập trường ngược lại, nói rằng ngay cả những người tiêm chủng hoàn toàn nên mang khẩu trang trong những tình huống virus lây lan.
Vào ngày 29/7, Tổng thống Joe Biden thúc đẩy các chính quyền địa phương tặng 100 đô la cho những ai đi tiêm chủng và đặt qui định mới đòi hỏi nhân viên liên bang phải có bằng chứng tiêm chủng hay phải chịu xét nghiệm thường xuyên, mang khẩu trang bắt buộc và hạn chế du hành.
“Điều chính yếu không thay đổi (vì Delta) là khẩu trang sẽ vẫn được sử dụng và tại các nước nơi đã gỡ bỏ yêu cầu này sẽ phải tái áp dụng,” ông Carlo Federico Perno, người đứng đầu vi sinh học và chẩn đoán miễn nhiễm học tại Bệnh viện Bambino Gesù ở Rome, nói.
Các nước châu Á siết chặt các hạn chế
Tại châu Á, nhiều nước tránh được hậu quả tồi tệ tại các nước phương Tây trong năm 2020, nay đặc biệt chịu tác hại mạnh mẽ. Nhiều nước loan báo hạn chế mới vào ngày 30/7. Từ ngày thứ Hai 2/8, binh sĩ sẽ giúp cảnh sát thành phố Sydney lớn nhất của Úc kiểm tra để cách ly những người xét nghiệm dương tính.
Philippines loan báo kế hoạch đặt vùng thủ đô Manila, với hơn 13 triệu dân, trong tình trạng phong tỏa hai tuần.
Tại Nhật, số ca nhiễm tăng mạnh đã phủ bóng lên Thế vận hội. Chính phủ đề nghị tình trạng khẩn cấp cho đến cuối tháng 8 tại ba khu vực hành chánh gần Tokyo và vùng Osaka ở phía Tây.
“Lây nhiễm đang lan rộng. Tình hình cực kỳ nghiêm trọng,” Bộ trưởng Kinh tế Yasutoshi Nishimura nói và cảnh báo là lây nhiễm chưa đạt mức cao điểm.