Tương tự mọi ứng cử viên tổng thống Mỹ, ông Joe Biden dùng hầu hết thời gian tranh cử vào năm ngoái để hứa hẹn. Vào lúc 100 ngày trong chức vụ của ông đến gần — một truyền thống “cột mốc” đánh giá việc làm của tổng thống – người ta đang xem ông đã thực hiện được lời hứa nào, và chưa làm đối với những lời hứa nào khác.
Những lời hứa trong chiến dịch tranh cử của tổng thống có thể chia ra làm ba loại, không kể đến các lãnh vực về chính sách.
Có những việc dễ làm - mà ông Biden có thể thực sự hoàn tất “trong Ngày thứ Nhất” với một chữ ký hay ban hành một sắc lệnh. Tính đến ngày 15/4, ông Biden đã ký 49 sắc lệnh và bản ghi nhớ khác nhau, nhiều hơn những người tiền nhiệm gần đây: Donald Trump (36), Barack Obama (34) và George W. Bush (12).
Khó khăn hơn một tý để hoàn tất, dù vẫn trong phạm vi quyền hạn của hành pháp, là những thay đổi và sáng kiến về chính sách khác, có thể mất một số thời gian để thi hành nhưng có thể hoàn tất không cần có khuyến cáo của các thành viên quốc hội.
Cuối cùng có những hứa hẹn lớn về những quan hệ chuyển biến giữa hai đảng chính, Ông Biden nói ông sẽ làm việc để mang Đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ làm việc với nhau theo lối lưỡng đảng về những vấn đề quan trọng của đất nước.
Trên một loạt lãnh vực chính sách rộng rãi, ông Biden nhanh chóng hoàn tất hầu hết những vấn đề trong lãnh vực thứ nhất, và một số trong lãnh vực thứ nhì, nhưng những nỗ lực để đạt được những thành công lưỡng đảng trong Quốc hội hầu như không có gì cả.
Khí hậu
Ông Biden nhanh chóng lo đến một lãnh vực dễ chiến thắng là về vấn đề khí hậu và trái đất ấm dần. Trong 8 ngày đầu tiên trong chức vụ, ông loan báo Mỹ sẽ tái gia nhập hiệp ước khí hậu Paris, ban hành một loạt các sắc lệnh ngưng các dự án liên quan đến khí thải nhà kính cao, như đường ống dẫn dầu Keystone XL, và loan báo ông sẽ yêu cầu Thượng viện phê chuẩn một hiệp ước quốc tế về việc giảm bớt khí hydrofluorocarbons.
Vào ngày 22/4, ông Biden giữ lời hứa triệu tập một hội nghị thượng đỉnh quốc tế về khí hậu, tập họp các nhà lãnh đạo thế giới trên mạng trước Hội nghị Biến đổi Khí hậu lần thứ 26 của Liên hiệp quốc tại Glassgow vào tháng 11 năm nay. Ông hứa giảm một nửa khí thải nhà kính của Mỹ vào năm 2030, dùng mức căn bản của năm 2005.
Ông Biden cũng thề sẽ tạo nên hạ tầng cơ sở năng lượng mới tại Mỹ, từ các trạm nạp điện cho ô tô điện cho đến mạng lưới điện thông minh, trong khuôn khổ của một gói hạ tầng cơ sở lớn hiện đang đệ trình Quốc hội.
Những sáng kiến khác thì khá chậm trong việc khởi động. Một lời hứa làm cho 30% đất đai và nguồn nước tại Mỹ là đối tượng của những yêu cầu bảo tồn chưa có những đề nghị chính thức. Chính quyền cũng vẫn làm việc về những cách thức làm cho ngành chuyển vận hàng không cam kết giảm khí thải.
Súng
Một cách đơn giản: không có gì dễ dàng trong cuộc tranh luận về kiểm soát súng tại Mỹ. Trước đây trong tháng, Tòa Bạch Ốc loan báo ngưng một đề nghị làm chậm việc gia tăng nhanh chóng “súng ma” mà cá nhân có thể lắp ráp từ những bộ phận khác nhau mua được mà không có ký số nhận diện. Chính quyền nói trong vòng 60 ngày sẽ công bố qui định kiểu mẫu “cờ đỏ” cho các tiểu bang, có thể ngăn chặn những cá nhân xét thấy là mối đe dọa do mua được vũ khí.
Ông Biden hứa gởi đến Quốc hội dự luật kiểm soát súng, nhưng thay vì ủng hộ hai dự luật của Hạ viện củng cố việc kiểm tra lý lịch và qui định việc chuyển nhượng vũ khí; cả hai dự luật được Hạ viện thông qua nhưng chựng lại tại Thượng viện.
Ông Biden hứa ký dự luật tái lập Luât Bạo động Chống Phụ nữ phù hợp với luật do Quốc hội thông qua. Tuy nhiên, trong khi Hạ viện thông qua dự luật này trong một cuộc bỏ phiếu theo lưỡng đảng, Thượng viện không có hành động nào cả.
COVID-19
Trong ngày đầu tiên nhậm chức 20/1, ông Biden loan báo bắt buộc mang khẩu trang tại các tòa nhà chính phủ và gởi thơ thông báo cho Tổ chức Y tế Thế giới là Mỹ gia nhập trở lại tổ chức này sau khi chính quyền ông Trump rút khỏi.
Ông Biden cũng đã có thể giữ, và thường vượt quá những lời hứa khác liên quan đến đại dịch. Một lời hứa tiêm chủng 100 triệu liều trong 100 ngày đã vượt qua được một cách mạnh mẽ, với gấp đôi con số này đã được hoàn tất, và chính quyền thực hiện tốt lời hứa thành lập 100 địa điểm tiêm chủng cho dân chúng và thành lập những bệnh viện tiêm chủng lưu động.
Một lời hứa tái mở cửa hầu hết các trường học để học sinh được giáo viên giảng dạy trực tiếp lại ít thành công hơn, phần lớn là vì những quyết định về chính sách trường học địa phương không nằm trong quyền hạn của Tòa Bạch Ốc. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ đã ban hành những hướng dẫn về cách thức tái mở cửa trường học và các cơ sở công cộng khác, nhưng chỉ có hơn phân nửa một ít các trường công mở cửa toàn thời gian để dạy trực tiếp.
Di trú/người tị nạn
Ông Biden làm ngược lại chính sách cấm du hành gây tranh cãi của cựu Tổng thống Donald Trump ngay trong ngày đầu tiên nhậm chức, và đồng thời ông ngưng xây dựng bức tường mà chính quyền ông Trump nỗ lực xây dựng trên biên giới Mỹ-Mexico. Ông nỗ lực thi hành 100 ngày ngưng trục xuất, nhưng nỗ lực này bị chặn vì một phán quyết của tòa án.
Trong vòng tháng đầu tiên nhậm chức, ông Biden cũng gởi cho Quốc hội dự luật di trú sẽ tạo nên một con đường tiến tới quốc tịch cho nhiều di dân không giấy tờ và loan báo một chương trình nhằm đoàn tụ trẻ em bị chia cách khỏi gia đình vì chính quyền trước đây.
Như đã hứa, ông Biden hủy bỏ “qui định gánh nặng công” được ông Trump thi hành để ngăn các di dân mới đây tiếp cận với những dịch vụ công.
Chính quyền dường như vấp ngã nặng trong nỗ lực khôi phục con số chấp nhận người tị nạn vào Mỹ. Sau khi hứa chấp nhận 62.500 người trong tài khóa 2022, tuần trước chính quyền giảm con số này còn 15.000. Tòa Bạch Ốc sau đó nói rằng ông Biden sẽ nâng con số này vào tháng 5 nhưng không đến mức đã hứa.
Phân biệt chủng tộc/bất bình đẳng
Vào ngày đầu tiên nhậm chức, Ông Biden ký sắc lệnh kêu gọi đánh giá toàn diện việc bình đẳng chủng tộc trong chính quyền liên bang và trong những dịch vụ chính quyền cung cấp.
Trong vài tháng đầu tiên nhậm chức, ông Biden ký nhiều sắc lệnh để bảo vệ con người khỏi bị kỳ thị trên căn bản giới tính, khuynh hướng tình dục hay xác nhận giới tính, trong đó có gỡ bỏ lệnh cấm đối với những người chuyển giới phục vụ trong quân đội. Tuy nhiên lời hứa của ông ký Luật Bình đẳng, sẽ luật hóa nhiều bảo vệ này, bị chựng lại tại Thượng viện sau khi Hạ viện thông qua vào tháng Hai.
Tòa Bạch Ốc ngưng thành lập một ủy ban giám sát cảnh sát, thay vào đó chọn cách làm việc để Quốc hội thông qua luật qui trách nhiệm cho cảnh sát.
An ninh quốc gia
Ông Biden hứa khôi phục vị thế của Mỹ trên toàn thế giới bằng cách giao tiếp trở lại với đồng minh, và trong những tháng đầu tiên nhậm chức ông đã bắt đầu làm việc để sửa chữa lai các quan hệ với các nước NATO và các đối tác an ninh của Mỹ trong vùng Thái Bình Dương.
Ông Biden cũng hứa đưa Mỹ trở lại thỏa thuận hạt nhân Iran. Các cuộc thảo luận để làm việc này đã bắt đầu, nhưng thành công còn lâu mới được đảm bảo.