Cựu cảnh sát Minneapolis bị truy tố tội giết ông George Floyd đầu tuần này ra toà. Các công tố viên chiếu cho bồi thẩm đoàn xem đoạn video ông Derek Chauvin quỳ gối trên cổ người đàn ông da đen trong lúc người qua đường nhiều lần kêu gào yêu cầu nương tay và nạn nhân cố van nài là không thở được.
Trong tuyên bố mở đầu, công tố viên Jerry Blackwell nói với bồi thẩm đoàn rằng cần ghi nhớ con số 9 phút, 29 giây—thời gian mà ông Chauvin dùng đầu gối đè cổ ông Floyd xuống đường vào tháng 5 năm ngoái.
Ông Blackwell nói người cảnh sát da trắng “không bỏ ra, ông ấy không đứng lên” cho dù ông Floyd, tay bị còng, đã 27 lần kêu là nghẹt thở.
“Ông ta dùng đầu gối đè cổ và lưng ông ấy, nghiền nát, cho đến hơi thở cuối cùng—không thưa quý vị, cho đến khi sự sống bị vắt kiệt,” công tố viên mô tả.
Nhấn mạnh đến vai trò trọng yếu của video trong vụ này, công tố viên cho bồi thẩm đoàn xem một đoạn video trong tuyên bố mở đầu. Video được đưa lên Facebook do một người qua đường, người này đã chứng kiến vụ ông Floyd bị bắt sau khi bị tố giác dùng tờ 20 đô giả chi trả tại một tiệm tạp hóa.
“Tôi đau bụng, đau cổ. Chỗ nào cũng đau,” “Tôi không thở được, ông ơi,” ông Floyd van nài. Những người qua đường liên tiếp kêu gào yêu cầu viên cảnh sát nương tay cho ông Floyd, 46 tuổi. Một phụ nữ, tự nhận là nhân viên Sở Cứu hỏa thành phố, la lớn yêu cầu ông Chauvin kiểm tra mạch đập của ông Floyd.
Đoạn video chiếu tại toà từng được lan truyền rộng rãi gây phẫn nộ trên toàn nước Mỹ, làm phát sinh những cuộc biểu tình rộng lớn kèm theo những vụ bạo động đây đó cùng với sự công nhận trên toàn quốc về nạn bất công chủng tộc và sự bạo hành của cảnh sát.
Cáo trạng đầu tiên do các công tố viên đưa ra vào tháng 5 năm ngoái nói ông Chauvin đè cổ ông Floyd trong 8 phút, 46 giây. Trong những tuần kế tiếp, người biểu tình trên toàn quốc “nằm giả chết” 8 phút 46 giây, và 8:46 trở thành một lời kêu gào biểu tình trong vụ này. Con số 9 phút, 29 giây đưa ra tại toà tuần này khác với con số ban đầu đó nhưng chưa có giải thích tức thời từ các công tố viên.
Một bồi thẩm đoàn 14 người sẽ tham gia vụ xử--8 người da trắng và 6 người da đen hay đa chủng tộc, tòa cho biết. Hai trong số này sẽ là dự khuyết.
Ông Chauvin, 45 tuổi, bị truy tồ về tội giết người không chủ ý cấp độ hai, tội giết người cấp độ ba, và tội ngộ sát.
Hầu hết các bồi thẩm nói họ có xem được ít nhất một phần của video, và một số người công nhận là video đó làm cho họ có một cái nhìn tiêu cực về ông Chauvin. Tuy nhiên họ nói họ có thể gạt qua một bên để tránh thiên vị.
Chục người mang biểu ngữ, hô khẩu hiệu bên ngoài cổng toà trong lúc luật sư của gia đình ông Floyd, ông Ben Crump, Mục sư Al Sharpton và thân nhân của ông Floyd đi vào tòa án. Nhóm này cũng mang một quan tài tự chế với hoa trên nắp.
Ông Crump nói là vụ xử này là một thử thách để xem “Liệu người Mỹ có tuân thủ bản Tuyên ngôn Độc lập hay không.” Và ông chỉ trích ý kiến cho rằng đây là một vụ án khó cho các bồi thẩm.
“Đối với những người cứ bảo đây là một vụ xử khó, chúng tôi cho rằng điều đó là sai lầm,” ông nói. “Chúng tôi biết nếu ông George Floyd là một công dân Mỹ da trắng, chịu đựng cái chết đau đớn, hành hạ này, bị một cảnh sát quỳ trên cổ, thì sẽ không ai nói rằng đây là một vụ xử khó.”
Vụ xử dự trù kéo dài khoảng 4 tuần tại một tòa án ở trung tâm Minneapolis, được tăng cường an ninh với rào cản bê tông, hàng rào, và dây kẽm gai. Lãnh đạo thành phố và tiểu bang quyết tâm ngăn ngừa các vụ bạo loạn gây nhiều thiệt hại sau cái chết của ông Floyd, và Vệ binh Quốc gia đã được huy động.
Câu hỏi chính yếu tại phiên xử sẽ là liệu ông Chauvin có gây nên cái chết của ông Floyd hay không và liệu những hành động của ông này có hợp lý hay không.
Đối với cáo trạng truy tố ông Chauvin về tội giết người không chủ ý cấp độ hai, các công tố viên phải chứng minh hành động của ông Chauvin là “một yếu tố nhân-quả đáng kể” trong cái chết của ông Floyd và rằng ông Chauvin phạm tội tấn công nghiêm trọng tại thời điểm đó. Đối với cáo trạng về giết người cấp độ ba, công tố viên phải chứng minh là hành động của ông Chauvin gây ra cái chết của ông Floyd, liều lĩnh và không tôn trọng mạng sống con người.
Tội ngộ sát đòi hỏi bằng chứng là ông Chauvin làm ông Floyd chết vì thiếu thận trọng gây rủi ro không chấp nhận được.
Tội giết người không chủ ý cấp độ hai có thể bị phạt đến 40 năm tù tại Minnesota. Tội giết người cấp độ ba có thể bị tới 25 năm tù, nhưng những hướng dẫn cho thấy ông Chauvin có thể đối mặt với 12 năm rưỡi tù giam nếu bị xét là có tội với một trong hai cáo trạng này. Tội ngộ sát bị tù tối đa 10 năm.
Luật sư của ông Chauvin, ông Eric Nelson, từng nói bên biện hộ sẽ nhấn mạnh về việc ông Floyd nuốt ma túy trước khi bị bắt để tìm cách thuyết phục bồi thẩm đoàn là ít nhất ông Floyd phải chịu trách nhiệm một phần về cái chết của mình.
Nhân viên giám định y khoa ghi nhận chất fentanyl và methamphetamine có trong thi thể ông Floyd, nhưng ghi chú rằng nguyên nhân tử vong của ông Floyd là “tim phổi ngưng hoạt động, bị đè ép cổ và khống chế phức tạp của nhân viên thi hành công lực.”
“Đối với chúng tôi vụ kiện này dễ dàng thành công, vì chúng tôi biết có video làm bằng chứng, đó là tất cả những gì bạn cần,” em của ông Floyd, ông Philonise, nói trên chương trình “Today” của NBC hôm 29/3.
“Ông này quỳ trên cổ anh tôi…một người đã tuyên thệ vào nghề để bảo vệ dân. Ông ta giết anh tôi giữa thanh thiên bạch nhật. Đây là một vụ hành quyết thời hiện đại.”