Tổ chức Y tế Thế giới WHO cảnh báo tình trạng thiếu hụt y tá trầm trọng trên thế giới đang đặt sinh mạng của hàng triệu người trước rủi ro, đặc biệt là trong thời điểm thế giới đang phải chống chọi với đại dịch COVID-19.
Để đánh dấu Ngày Y tế Thế giới, Phúc trình Tình trạng Y tá Thế giới lần đầu tiên được WHO và Hội đồng Y tá Quốc tế công bố.
Dữ liệu của 191 nước cho thấy sự đóng góp tích cực của y tá thường được đánh giá thấp. Thay vì trân trọng đón chào kỹ năng và lòng nhiệt thành của họ, cuộc thăm dò cho thấy các y tá thường bị bạo hành, kỳ thị và làm việc nhiều giờ dưới những điều kiện căng thẳng nhưng bị trả lương thấp.
Y tá chiếm hơn phân nửa tất cả nhân viên y tế trên thế giới và là xương sống của bất cứ hệ thống y tế nào. Phúc trình cho thấy có dưới 28 triệu y tá trên toàn cầu, tức thiếu gần 6 triệu y tá.
Tình trạng thiếu y tá lớn nhất được phát hiện tại các nước Châu Phi, ĐôngNam Á, vùng Đông Địa Trung Hải và một phần Châu Mỹ Latin. Giám đốc điều hành Hội đồng Y tá Quốc tế và đồng tác giả của phúc trình, Howard Catton, nói thiếu hụt y tá khiến nhiều sinh mạng gặp nguy cơ, nhất là trong bối cảnh COVID-19 lây lan mạnh.
“Chứng cứ cho thấy những nơi thiếu y tá thì mức độ lây nhiễm, sai lầm y khoa, xác định bệnh nhân ngày càng kém, tỉ lệ tử vong cao hơn,” ông Catton nói.
“Con số y tá là một vấn đề an toàn của bệnh nhân, là vấn đề đáng lưu ý vì thiếu y tá làm lực lượng y tá của chúng ta hiện nay kiệt sức. Mức trầm cảm cao, mòn mỏi, cũng như tỷ lệ bỏ việc cao.”
Phúc trình ghi nhận là nhiều nước giàu đào tạo không đủ y tá để đáp ứng nhu cầu y tế của họ. Do đó họ dùng y tá của những nước nghèo với mức lương cao hơn lương tại quê nhà của họ.
Một đồng chủ tịch khác của phúc trình vừa kể là ông Baroness Mary Watkins. Ông nói có một cách để ngưng chảy máu chất xám của những nước đang phát triển là cải thiện điều kiện làm việc của những y tá tại các nước này.
“Không chỉ về mặt tiền lương nhưng còn về mặt an toàn và điều kiện làm việc, tránh bạo hành nơi làm việc và, như nhấn mạnh hiện nay, với đầy đủ trang bị bảo hộ cá nhân chống COVID-19 để đảm bảo là y tá không bị lây nhiễm tại nơi làm việc như lúc này,” ông Watkins nói.
Không có con số chính xác về tỉ lệ lây nhiễm trong số nhân viên y tế. Tuy nhiên các giới chức WHO nói dữ liệu hiện nay cho thấy con số lây nhiễm COVID-19 đang lên cao ở mức báo động.
Italy chẳng hạn, đã báo cáo tỉ lệ lây nhiễm 9% trong số nhân viên y tế trong 3 tuần qua, và mới đây Tân Ban Nha cho biết con số này là 14%. Họ lưu ý có tới 100 y tá và những nhân viên y tế khác chết vì virus corona do thiếu trang bị bảo hộ cá nhân và những vật dụng cần thiết khác để giúp họ an toàn.