Trung Quốc ngày 28/01 khởi động tiến trình pháp lý để Tổ chức Thương mại Quốc tế (WTO) thụ lý vụ kiện của Bắc Kinh đối với hệ thống thuế nhập khẩu mà Mỹ áp lên 234 tỉ đô la hàng hóa Trung Quốc, đồng thời lên án Hoa Kỳ ngăn chặn việc bổ nhiệm các thẩm phán có thể ra phán quyết về vụ này.
Một nhà ngoại giao thương mại của Trung Quốc nói trong một cuộc họp của WTO rằng Bắc Kinh muốn có một hội đồng chuyên gia xem xét đơn kiện của Trung Quốc đệ trình từ tháng Tư năm ngoái. Đơn kiện nhằm ngăn chặn thuế của Mỹ áp lên hàng nhập khẩu từ Trung Quốc trong cuộc thương chiến giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới dưới thời Tổng thống Donald Trump.
“Đây là một sự vi phạm trắng trợn những nghĩa vụ của Hoa Kỳ chiếu theo các thỏa thuận của WTO và thách thức một cách có hệ thống các nguyên tắc thương mại đa phương,” đại diện phía Trung Quốc phát biểu.
“Nếu Hoa Kỳ được tự do vi phạm những nguyên tắc này mà không phải chịu hậu quả, khả năng tồn tại của tổ chức này trong tương lai sẽ bị đe dọa nghiêm trọng.”
Từ tháng Bảy năm 2018, Hoa Kỳ bắt đầu bổ sung thêm 25% thuế lên khoảng 34 tỉ đô la hàng nhập khẩu từ trung Quốc và đánh thêm 10% thuế lên khoảng 200 tỉ đô la hàng nhập từ Trung Quốc kể từ ngày 24/9/2018.
Trung Quốc ngay sau đó đã đáp trả bằng cách áp thuế lên hàng hóa Mỹ.
Quan chức Hoa Kỳ có mặt tại buổi họp của WTO cáo buộc Trung Quốc sử dụng hệ thống của WTO như bình phong để thực thi những chính sách bóp méo thương mại và rằng Bắc Kinh đang phá hoại hệ thống thương mại toàn cầu thông qua “những chính sách bắt buộc chuyển giao công nghệ một cách bất công và méo mó và thông qua vụ kiện vô căn cứ này.”
Giới chức Mỹ nói “chính Trung Quốc chứ không phải Hoa Kỳ đang đe doạ sự tồn vong chung của WTO."
Đơn kiện của Trung Quốc lần này, cũng giống như nhiều lần gần đây, có thể không thể giải quyết được vì Hoa Kỳ đã ngăn chặn việc bổ nhiệm các thẩm phán giải quyết kiện cáo trong các vụ tranh chấp thương mại.
Washington nói các thẩm phán thường xuyên vi phạm qui trình của WTO và vượt quá quyền hạn của mình. Tại cuộc họp hôm 28/01, Hoa Kỳ nhắc lại lập luận của mình trong khi Trung Quốc và 70 quốc gia thành viên khác của WTO nhắc lại lời kêu gọi Washington chấm dứt ngăn chặn việc bổ nhiệm thẩm phán.