Mỹ: Triều Tiên phải phi hạt nhân hóa một cách 'không thể đảo
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm Chủ nhật cho biết ông đã nói với lãnh tụ Triều Tiên Kim Jong Un rằng ông ta sẽ phải đồng ý thực hiện các bước “không thể đảo ngược” để chấm dứt chương trình vũ khí hạt nhân trong bất kỳ thỏa thuận nào với Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Hãng tin Reuters dẫn lời ông Pompeo phát biểu trên chương trình tin tức đài ABC: "Chúng tôi sử dụng từ "không thể đảo ngược" với dụng ý nhất định", ông nói thêm:"Chúng tôi sẽ đòi hỏi các bước có thể chứng minh rằng sẽ đạt được phi hạt nhân hóa."
Đây là những bình luận chi tiết nhất của ông Pompeo về các cuộc thảo luận của ông tại Bình Nhưỡng với ông Kim vào cuối tuần Lễ Phục sinh vừa rồi để chuẩn bị cho một hội nghị thượng đỉnh giữa lãnh tụ Bắc Triều Tiên và Tổng thống Trump.
Nguyên giám đốc CIA Pompeo vừa tuyên thệ nhậm chức để trở thành nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ hôm thứ Năm. Ông mô tả cuộc gặp gỡ với ông Kim là "mang lại kết quả" và ông rời Bình Nhưỡng với niềm tin là đang có một "cơ hội thực sự" để lãnh tụ Triều Tiên và ông Trump đạt thỏa thuận.
Ông Kim cho biết là ông sẵn sàng thảo luận về đòi hỏi của ông Trump "và sẽ đưa ra một lộ đồ sẽ giúp hai bên thực hiện mục tiêu đó", ông Pompeo nói.
Đánh giá đó của ông Pompeo có thể làm tăng thêm hy vọng về một bước đột phá sẽ mang lại hòa bình cho bán đảo Triều Tiên tiếp theo sau cuộc gặp thượng đỉnh lịch sử giữa ông Kim với Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in hồi tuần trước, nơi hai nhà lãnh đạo tuyên bố sẽ thực hiện "phi hạt nhân hòa hoàn toàn".
Trong khi Bình Nhưỡng tuyên bố sẽ đóng cửa địa điểm thử hạt nhân vào tháng tới, hai ông Kim và Moon không phác họa những biện pháp cụ thể để đạt tới mục tiêu đó.
Ông Pompeo khẳng định rõ rằng Tổng thống Trump sẽ yêu cầu ông Kim cam kết với các bước vừa kể, và hứa rằng Hoa Kỳ cũng sẽ thực hiện các hành động tương hợp, tuy nhiên ông không cung cấp thêm chi tiết nào khác về các hành động cụ thể của phía Mỹ.
Trong một cuộc phỏng vấn với đài CBS, Cố vấn an ninh quốc gia mới của ông Trump, John Bolton, nói ông Kim có thể có những ý kiến "cụ thể và thực thụ" về việc từ bỏ chương trình vũ khí hạt nhân," và Mỹ nên lắng nghe ông."
Nhưng ông Bolton và ông Pompeo cảnh báo rằng trong quá khứ Triều Tiên đã nhiều lần không thực thi những cam kết đã đưa ra. Ông Bolton nói việc Triều Tiên gần đây không mang vũ khí ra khoe và không thử nghiệm tên lửa “có thể là một dấu hiệu tích cực” hoặc một dấu hiệu cho thấy các chương trình ấy đã đạt những bước tiến lớn khiến việc thử nghiệm không còn cần thiết nữa.
Ông Pompeo nói về phía Hoa Kỳ cũng sẽ phải có hành động tương xứng với các bước của Triều Tiên, tuy nhiên ông không cung cấp chi tiết nào khác.
Ông Pompeo nói hai nước sẽ phải hành động chứ không thể chỉ nói xuông. Ông nhắc lại rằng ông Trump sẽ tiếp tục "chiến dịch tăng áp lực", đe dọa sẽ dùng các biện pháp trừng phạt khắc nghiệt đối với nước Triều Tiên nghèo khó cho tới khi nào ông Kim đóng cửa chương trình vũ khí hạt nhân của ông.
Ông Pompeo cho biết là thừa lệnh ông Trump, ông đã nói chuyện với ông Kim về việc phóng thích 3 công dân Mỹ bị Bắc Triều Tiên bắt giữ. Ông không cho biết kết quả của yêu cầu đó.
Ông Bolton nói Bắc Triều Tiên “nên xem xét yêu cầu đó một cách nghiêm túc”, vì đó là điều mà tổng thống Trump rất quan tâm", và thả 3 người Mỹ "thể hiện sự thành thực của Triều Tiên."
Theo Reuters, các nhà lập pháp thuộc cả hai đảng Cộng hòa và Dân chủ cho rằng nhờ chiến lược của ông Trump mà ông Kim giờ đang sẵn sàng đàm phán. Nhưng họ cảnh báo rằng đàm phán có thể tan vỡ, và trong tình huống đó, Hoa Kỳ sẽ rơi vào một cuộc xung đột với Triều Tiên.
"Chúng ta đang tiến gần tới một thỏa thuận hòa bình lịch sử, nhưng cùng lúc, chúng ta cũng đang rất gần với chiến tranh".
Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Lindsey Graham nói trên đài truyền hình Fox: "Chúng ta đang tiến gần tới một thỏa thuận hòa bình lịch sử, nhưng cùng lúc, chúng ta cũng đang rất gần với chiến tranh". "Bởi vì nếu Triều Tiên không thành thực với ông Trump, nếu ông Kim Jong Un gặp Tổng thống Trump để rồi trở lại với cách cư xử trước đây, thì chúng ta sẽ bước vào con đường chiến tranh."
Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa James Lankford, một thành viên của Ủy ban tình báo Thượng viện, chỉ trích việc ông Trump mô tả lãnh tụ họ Kim là “đáng tôn trọng” trên Twitter tuần trước.
"Tôi sẽ không bao giờ dùng danh từ đó để mô tả Kim Jong Un," nghị sĩ Lankford nói với CNN. Ông Kim “là một nhà độc tài tàn bạo đã hành quyết công khai bất cứ ai có ý kiến bất đồng với ông ta. Ông ta đã bỏ đói người dân của chính nước mình để giúp những thành phần ăn trên ngồi trốc.