Tàu khu trục Mỹ USS Fitgerald đã không phản ứng trước các tín hiệu cảnh báo, cũng không có bất cứ động thái nào để tránh trước khi xảy ra vụ va tàu khiến cho 7 thủy thủ thiệt mạng, theo Reuters, trích dẫn một báo cáo của thuyền trưởng tàu chở hàng Philippines về tai nạn đụng tàu trên biển Nhật Bản hồi tuần trước.
Nhiều cuộc điều tra do Hoa Kỳ và Nhật Bản đang được xúc tiến để xác định nguyên nhân khiến khu trục hạm USS Fitzgerald và tàu chở hàng ACX Crystal, có trọng tải lớn hơn nhiều so với tàu khu trục, va vào nhau ở phía Nam vịnh Tokyo vào sáng sớm ngày 17/6 trong các điều kiện thời tiết bình thường.
Hãng tin Reuters trích dẫn báo cáo chi tiết đầu tiên của một trong những người liên quan trực tiếp đến tai nạn, là thuyền trưởng tàu chở hàng ACX Crystal, khai rằng ông đã báo hiệu bằng đèn chớp sau khi tàu Fitzgerald “bất ngờ” xuất hiện, cắt ngang lộ trình của tàu hàng.
Tàu chở hàng của Philippines đã phải bẻ lái mạnh về hướng bên phải để tránh tàu chiến Mỹ, nhưng vẫn va vào tàu Fitzgerald 10 phút sau đó, vào lúc 1:30 sáng, theo bản báo cáo của thuyền trưởng Ronald Advincula gửi cho chủ tàu Nhật Bản, Dainichi Investment Corporation, mà Reuters được xem qua.
Hải quân Hoa Kỳ không bình luận và Reuters cũng không kiểm chứng được một cách độc lập bản báo cáo này.
Vụ va chạm đã khiến mạn tàu nằm dưới mặt nước của USS Fitzgerald bị hư hỏng nặng, làm thiệt mạng 7 thủy thủ. Đây được xem là tai nạn gây tử vong nhiều nhất của hải quân Mỹ kể từ sau vụ đánh bom chiến hạm USS Cole tại cảng Aden, Yemen, hồi năm 2000.
Các nạn nhân thiệt mạng trong khi đang ở trong khoang buồng ngủ, chỉ huy tàu Fitzgerald bị thương trong cabin của ông, cho thấy không hề có chuông cảnh báo trước khi va chạm xảy ra.
Phát ngôn viên của Đệ thất Hạm đội Hải quân Hoa Kỳ tại Yokosuka, bến cảng chính của USS Fitzgerald, nói ông không thể bình luận về một cuộc điều tra đang được xúc tiến.
Tai nạn này đã dẫn tới sáu cuộc điều tra khác nhau, gồm hai cuộc điều tra nội bộ của Hải quân Hoa Kỳ và một cuộc điều tra của Lực lượng Tuần duyên Hoa Kỳ (USCG), thay mặt cho Ban An toàn Giao thông Quốc gia.
Ban An toàn Giao thông của Nhật Bản, lực lượng tuần duyên Nhật và chính phủ Philippines cũng tiến hành các cuộc điều tra riêng biệt.
Các cuộc điều tra sẽ kiểm chứng lời khai của các nhân chứng và các dữ liệu điện tử để xác minh tại sao một tàu khu trục hải quân được lắp đặt hệ thống radar tinh vi, lại có thể để cho một chiếc tàu lớn gấp ba lần va vào.
Một trọng tâm khác của các cuộc điều tra là khoảng thời gian trước khi tàu ACX Crystal báo cáo tai nạn đụng tàu.
Tuần duyên Nhật Bản cho biết họ được thông báo lần đầu vào lúc 2 giờ 25 phút sáng, gần một giờ sau khi tai nạn xảy ra.
Trong báo cáo của ông, thuyền trưởng tàu ACX Crystal nói có “tình trạng hoang mang” ở bộ phận chỉ huy tàu, tàu đã quay ngược và trở về hiện trường vụ va tàu, sau khi đã đi tiếp thêm 6 hải lý (11 km).
Dữ liệu vận chuyển của Thomson Reuters Eikon cho thấy tàu ACX Crystal, do công ty Nippon Yusen KK của Nhật Bản thuê, đã quay ngược mũi tàu trong khoảng thời gian giữa 12:58 đến 2:46 sáng.