4 năm sau các vụ nổi dậy làm tan vỡ tình trạng đã có từ mấy chục năm ở Trung Đông, năm 2015 hứa hẹn sẽ là một năm với những thay đổi ồ ạt, đề ra những thách thức mới cho các nhà lãnh đạo chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ. Thông tín viên VOA Meredith Buel điểm qua những dự kiến cho khu vực này trong năm mới.
Cách đây 1 năm chẳng mấy người nghe nói về tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo, hay IS.
Nhưng sau vụ chiếm đóng chớp nhoáng nhiều nơi ở Syria và Iraq, các phần tử thánh chiến đã được gán cho là mối đe doạ tiềm tàng đối với nhiều nước khác.
Hàng trăm vụ không kích dường như đã kéo chậm đà tiến của IS, và các nhà phân tích như ông Paul Salem thuộc Học viện Trung Đông dự báo các cuộc không kích sẽ được tăng cường trong năm mới:
“Tôi nghĩ cuộc chiến chống Nhà nước Hồi giáo sẽ tiếp tục tại Iraq. Tôi cho rằng giữa quân đội Kurd và quân đội quốc gia trú đóng tại Baghdhad, với sự hỗ trợ mạnh của Hoa Kỳ, Iraq sẽ đạt được tiến bộ trong năm 2015.”
Nhưng tiến bộ có thể không được chắc chắn như thế ở Syria, nơi Hoa Kỳ đang dự định huấn luyện các phần tử nổi dậy ôn hoà.
Cựu đại sứ Hoa Kỳ ở Syria, ông Robert Ford nói cần phải hành động nhiều hơn:
“Nếu chúng ta không giúp đỡ bạn bè của chúng ta ở thực địa thật nhanh, thì sẽ không có chọn lựa nào ở Syria ngoại trừ một bên là Bashar al Assad và bên kia là các phần tử cực đoan thánh chiến.”
IS đã được sự chú ý của phương Tây vì những vụ chặt đầu ghê rợn và những hành vi tàn ác khác.
Giáo sư Daniel Serwer của trường đại học Johns Hopkins nói các phần tử khủng bố đã đi quá xa:
“Tôi nghĩ, tôi đoan chắc làm như thế là mất đi một phần thế đứng, bởi vì tôi cho rằng IS đang phạm những lỗi lầm nghiêm trọng, nhất là tại Iraq nơi bọn họ đã sát hại các thành viên của nhiều bộ tộc Sunni.”
Ngũ Giác Đài nói có bằng chứng các chiến binh IS đã bắt đầu tiến vào Libya, nơi tình hình hỗn loạn đã tạo ra một cuộc khủng hoảng về an ninh.
Tướng David Rodriguez đứng đầu Bộ chỉ huy Hoa Kỳ ở Phi châu nói:
“Người ta đến để huấn luyện và hỗ trợ hậu cần ngay lúc này, để đến các địa điểm huấn luyện và đó là điều chúng ta đang chứng kiến ngay bây giờ. Về phần một ban chỉ huy to lớn và mạng lưới kiểm soát thì tôi chưa thấy có.”
Rối loạn chính trị đang tiếp diễn ở Yemen, nước đã chứng kiến nhiều thay đổi về lãnh đạo trong mấy tháng vừa qua.
Các thành viên của phong trào Hồi giáo Shia Houthi đang chống chọi với các chiến binh của al-Qaida trên bán đảo Ả Rập. Phân tích gia Paul Salem của Học viện Trung Đông nêu nhận xét:
“Tầm nhìn xa cho thấy Trung Đông trong thế kỷ này sẽ là một nơi rất nhốn nháo và không thể đoán trước được những gì sẽ xảy ra.”
Các nhà phân tích nói những cuộc chiến tranh đang sôi sục ở Trung Đông đang thu hút con số ngày càng nhiều các chiến binh nước ngoài, và đối với những người tìm cách chống lại đạo Hồi quá khích, các thách thức ngày càng trở nên phức tạp hơn.