Giữa lúc vụ đóng cửa từng phần các hoạt động chính phủ tại Hoa Kỳ bước sang tuần lễ thứ nhì, các đảng đối nghịch tại quốc hội dường như đang tỏ ra cứng rắn hơn nữa trong việc duy trì lập trường của họ về vấn đề chi tiêu của liên bang. Vụ bế tắc chính trị giờ đang đe dọa sẽ còn đào sâu thêm cuộc khủng hoảng chính trị trước hạn chót vào trung tuần tháng 10, lúc mà chính phủ Mỹ phải tăng mức trần nợ.
Hoa Kỳ cần tăng mức trần nợ sau khi món nợ quốc gia vượt quá giới hạn 16,7 nghìn tỉ đôla hồi đầu năm nay, thêm một vấn đề khác nữa mà các thành viên của Đảng Cộng Hòa và Đảng Dân Chủ không đồng ý với nhau. Nếu không nâng mức trần nợ trước ngày 17 tháng 10, Hoa Kỳ có thể lâm vào tình huống không thanh toán các món nợ đáo hạn đúng kỳ hạn, lần đầu tiên trong lịch sử.
Giới lãnh đạo chính trị và các kinh tế gia đã khuyến cáo sẽ có những hậu quả vô cùng tai hại đối với Hoa Kỳ và đối với thế giới, nếu tình huống ấy xảy ra. Tuy nhiên Chủ tịch Hạ viện John Boehner hôm qua ra dấu hiệu cho thấy nguy cơ Hoa Kỳ không trả được nợ đúng kỳ hạn, đã không giảm bớt tính cứng rắn trong vị thế của phe Cộng Hòa.
“Tôi không muốn Hoa Kỳ mất khả năng thanh toán nợ, nhưng tôi sẽ không nâng mức trần nợ nếu không có một cuộc đối thoại nghiêm túc về việc giải quyết các vấn đề đã đẩy món nợ quốc gia lên cao.”
Trong một cuộc phỏng vấn dành cho đài truyền hình ABC hôm qua, ông Boehner tố cáo Tổng Thống Obama là đã từ chối, không thảo luận các đề nghị của Đảng Cộng Hòa về cách giảm thiểu những chi tiêu của chính phủ.
“Không có một gia đình hay doanh nghiệp nào ở Mỹ có thể tồn tại với một mức thâm hụt ngân sách lên tới 700 tỉ đôla trong một năm. Đã tới lúc chúng ta phải giải quyết những vấn đề gốc rễ về chi tiêu của chúng ta.”
Tổng Thống Obama đã tố cáo ông Boehner và một nhóm nhỏ các nhà lập pháp bảo thủ là tạo ra cuộc khủng hoảng bằng cách ngăn chận cuộc biểu quyết về ngân sách tại Hạ viện, mà ông Obama cho là sẽ chấm dứt vụ đóng cửa chính phủ. Ông Obama lặp lại ý kiến đó của ông trong trong một cuộc phỏng vấn dành cho hãng thông tấn AP.
“Tôi sẵn sàng đánh cuộc là có đủ phiếu bầu tại Hạ viện ngay trong lúc này để bảo đảm Hoa Kỳ không bị đẩy vào tình trạng không thanh toán được nợ.”
Hồi tuần trước, Tổng Thống Obama đã nhắc nhở công chúng Mỹ rằng các cuộc giằng co chính trị cách đây hai năm về vấn đề nợ quốc gia đã khiến cho Cơ quan xếp hạng tín dụng Standard & Poors, lần đầu tiên trong lịch sử, hạ mức tin cậy về tín dụng của Hoa Kỳ. Ông nói quốc hội không thể từ chối, không chuẩn y việc trả những món tiền đã được chi trả.
“Tôi sẽ không thương thuyết về trách nhiệm của quốc hội để trả những hóa đơn đã tích lũy. Tôi sẽ không cho phép bất cứ ai bôi bẩn uy tín của Hiệp chủng quốc Hoa Kỳ, chỉ để chống lại một cuộc bầu cử đã có kết quả, hoặc những đòi hỏi về ý thức hệ.”
Các vụ tranh cãi về ngân sách thường xuyên xảy ra giữa các nhà lập pháp Đảng Cộng Hòa kiểm soát Hạ Viện, và các nhà lập pháp của Đảng Dân Chủ chiếm đa số tại Thượng viện.
Từ năm 2010, khi Đảng Dân Chủ mất thế đa số tại Hạ viện, các chính đảng chưa hề đồng thuận về một ngân sách thường niên, nhưng đã thông qua một số biện pháp tạm thời, gia hạn ngân sách thêm vài tháng mỗi lần. Tổng Thống Obama nói cách “cai trị theo lối đi từ cuộc khủng hoảng này sang cuộc khủng hoảng khác” như thế, không có lợi cho nền kinh tế Mỹ.
Nhân viên cứu hỏa đã nghỉ hưu Eric Lamar cầm biểu ngữ ủng hộ chính quyền Obama trong cuộc biểu tình trước Tòa Bạch Ốc, ngày 4/10/2013.- Rào chắn được dựng lên tại Ðài Tưởng niệm Lincoln ở thủ đô Washington, ngày 1/10/2013.
- Dân Mỹ xuống đường biểu tình tại thành phố Culver, California phản đối việc đóng cửa chính phủ bên ngoài tòa nhà liên bang ở Los Angeles, ngày 2/10/2013.
- Thông báo đóng cửa trên rào chắn trước cửa Đài tưởng niệm Lincoln tại thủ đô Washington.
- Điện Capitol phản chiếu trên mặt hồ ở Thủ đô Washington sáng sớm ngày 1/10/2013.
- Bảng thông báo ngưng hoạt động tham quan Tượng Nữ thần Tự do tại New York vì chính phủ đóng cửa.
- Cảnh sát công viên niêm phong lối vào Ðài tưởng niệm Lincoln ở Thủ đô Washington.
- Quan ngại về ngân sách, chỉ số giá chứng khoán Mỹ hạ trên sàn Giao dịch Chứng khoán New York, ngày 30/9/2013.
- Fay Wagstaff, du khách từ El Paso, Texas, ngồi trên bậc thềm trước cửa Viện bảo tàng Không gian bị đóng cửa tại thủ đô Washington, ngày 1/10/2013.
- Tổng thống Obama nói đóng cửa chính phủ là cao điểm của tình trạng vô trách nhiệm, và gây trở ngại cho nền kinh tế đang phục hồi.
- Biển đóng cửa tại cổng vào Công viên quốc gia ở núi Santa Monica, Agoura Hills, California, ngày 1/10/2013.
- Tòa nhà Quốc hội Mỹ phía sau hàng rào chuẩn bị cho việc đóng cửa, ngày 30/9/2013.
- Một công chức chính phủ liên bang, đứng trên thềm trụ sở Quốc hội, cầm tấm bảng với dòng chữ "Xin hãy thực hiện phần việc của quý vị để tôi có thể làm công việc của tôi"
- Một công chức chính phủ liên bang biểu tình gần Trụ sở Quốc hội chống lại việc chính phủ đóng cửa, ngày 2/10/2013.
- Biển thông báo cho người dân về việc đóng đảo Alcatraz, một địa điểm du lịch tại San Francisco, California.
- Nhân viên liên bang bị cho nghỉ việc biểu tình phản đối bên ngoài Trụ sở Quốc hội Mỹ, yêu cầu chấm dứt việc đóng cửa chính phủ, ngày 4/10/2013.
