Một năm sau thảm họa ô nhiễm biển do một nhà máy của hãng Formosa gây ra, các bãi biển 4 tỉnh miền trung đã nhộn nhịp trở lại trong dịp 30/4-1/5 năm nay.
Nói chuyện với VOA qua điện thoại, đại diện của một loạt khách sạn ven biển ở các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Trị, Quảng Bình và Thừa Thiên-Huế cho hay các bãi biển gần khách sạn của họ như Thiên Cầm, Nhật Lệ, Cửa Việt hay Lăng Cô đều đông người. Các hình ảnh đăng tải trên báo chí trong nước của Việt Nam cũng thể hiện điều này.
Đầu tháng 4 năm ngoái, sau khi có tin nhà máy thép của tập đoàn Đài Loan Formosa đặt ở Hà Tĩnh xả thải trái phép làm cá chết hàng loạt ven biển 4 tỉnh miền trung, lượng khách du lịch đến miền trung đã giảm mạnh.
Bện cạnh các hoạt động du lịch, việc đánh bắt, buôn bán hải sản tại 4 tỉnh cũng gần như “đóng băng”, ảnh hưởng sinh kế của hàng trăm ngàn người.
Theo lời kể của một số chủ khách sạn, khi đó, tỉ lệ phòng trống lên đến 80% hoặc hơn. Những du khách ít ỏi đi tắm biển ở các tỉnh bị ảnh hưởng đã không ăn hải sản ở các địa phương đó. Để phục vụ du khách, các nhà hàng, khách sạn đã phải mua hải sản từ các tỉnh xa hơn về phía nam như Nha Trang, Phú Yên.
Tình hình đã đảo ngược vào đầu hè năm nay. Báo chí Việt Nam cho hay tỉ lệ kín phòng dịp nghỉ lễ ở Hà Tĩnh, Quảng Bình và Thừa Thiên-Huế đạt 80-90%.Tỉ lệ ở Quảng Trị thấp hơn nhưng cũng đạt 60-70%.
Một nữ đại diện khách sạn Công Đoàn ở Nhật Lệ, Quảng Bình, nói ngắn gọn với VOA rằng khách sạn của bà “rất đông khách” và người ta không còn sợ ảnh hưởng của vụ Formosa nữa. “Formosa hết rồi”, bà nói.
Một đại diện khách sạn Thanh Tâm ở Lăng Cô, Huế, cho biết:
“Hiện tại khách tắm biển rất là đông. Có dấu hiệu đông hơn. Mọi người đi tắm biển cảm giác là họ không lo ngại như năm ngoái, không phải thắc mắc, lo sợ về biển, không phải suy nghĩ là họ đang nguy hiểm. Đây là một trong những dấu hiệu tâm lý tốt. Khách ở lại khách sạn là tắm biển thoải mái, vui chơi thoải mái. Cái tâm lý của khách là vẫn ăn hải sản rất là nhiều”.
Vụ xả thải ô nhiễm của Formosa hồi năm ngoái đã khép lại hồi cuối tháng 6 cùng năm khi hãng này nhận trách nhiệm và đền bù chính phủ Việt Nam 500 triệu đôla để khắc phục hậu quả.
Kể từ đó đến nay, nhiều người dân ở Hà Tĩnh và Nghệ An vẫn còn bất bình và không tin tưởng rằng nhà máy của Formosa đã hết gây nguy cơ cho đời sống và sinh kế của họ.
Cho đến gần đây, đã có nhiều cuộc biểu tình phản đối Formosa ở hai tỉnh trên, đồng thời nhiều người đã cố gắng nộp đơn kiện hãng này vì họ cho rằng họ chưa được bồi thường thỏa đáng. Nhà chức trách Việt Nam đã một vài lần từ chối tiếp nhận đơn kiện vì cho rằng các đơn của người dân còn thiếu chứng cứ về các thiệt hại.
Liên quan đến việc Formosa khắc phục các lỗi về vi phạm môi trường của chính nhà máy, theo báo chí Việt Nam, ngày 27/4, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường Trần Hồng Hà đã dẫn đầu một đoàn đến nhà máy thép của Formosa ở Hà Tĩnh và kiểm tra tiến độ các công trình bảo vệ môi trường tại đó.
Bộ đánh giá rằng đến nay nhà máy cơ bản khắc phục 52/53 lỗi, còn lại một hạng mục từ dập cốc ướt sang dập cốc khô theo lộ trình sẽ hoàn thành vào năm 2019.
Bất chấp các thông tin này, nhiều nhà hoạt động môi trường Việt Nam vẫn lo ngại về những nguy cơ ô nhiễm từ dự án của Formosa trong những năm tới, khi nó chính thức hoạt động.