Tướng Đồng Sỹ Nguyên, người có công mở đường Trường Sơn giúp bộ đội Bắc Việt “Nam tiến” trong thời chiến tranh Việt Nam, vừa qua đời ngày 4/4 ở tuổi 96.
TTXVN dẫn thông tin từ Ban Bảo vệ, chăm sóc sức khỏe cán bộ Trung ương cho biết Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên từ trần vào lúc 11:42 ngày 4/4/2019 tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 sau một thời gian dài lâm bệnh và được “Đảng, Nhà nước, tập thể giáo sư, bác sĩ tận tình cứu chữa”.
Tướng Đồng Sỹ Nguyên được nhớ đến nhiều nhất trong vai trò ‘người mở đường Trường Sơn đánh Mỹ’ trong cương vị Tư lệnh Binh đoàn Trường Sơn.
Từ một đường mòn nhỏ, bộ đội Bắc Việt, dưới sự chỉ huy của ông Đồng Sỹ Nguyên, đã xây dựng con đường trở thành một “trận đồ bát quái” xuyên rừng rậm qua miền Trung Việt Nam, hạ Lào và Campuchia, theo báo chí trong nước.
Đường Trường Sơn, hay còn gọi là đường mòn Hồ Chí Minh, có 14 tuyến đường với 20.000 km đường bộ, 800 km đường kín, 1.500 km đường rải đá, 200 km đường nhựa, 1.500 km đường ống xăng dầu, 1.350 km cáp thông tin, 3.800 km đường giao liên và 500 km đường sông.
Đây cũng chính là tuyến đường huyết mạch cung cấp lương thực, binh lính và khí tài để chi viện cho bộ đội miền Nam trong suốt thời gian chiến tranh từ năm 1959-1975.
Tướng Đồng Sỹ Nguyên tên thật là Nguyễn Hữu Vũ. Ông sinh ngày 1/3/1923 tại làng Trung Thôn, xã Quảng Trung, phủ Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình.
Tham gia từ năm 12 tuổi và với nhiều thành tích đóng góp cho hoạt động cách mạng, ông Đồng Sỹ Nguyên là một trong hai tướng lãnh, với Lê Đức Anh, được Quân đội Nhân dân Việt Nam phong hàm vượt cấp từ đại tá lên trung tướng.
Sau chiến tranh, Tướng Đồng Sỹ Nguyên lần lượt được bổ nhiệm vào các vị trí Thứ trưởng Quốc phòng kiêm Chủ nhiệm Tổng cục Xây dựng Kinh tế, Bộ trưởng Xây dựng, Tư lệnh kiêm Chính ủy Quân khu thủ đô, Ủy viên Bộ Chính Trị, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải, Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng.
Ông từng là Cố vấn đặc biệt của Thủ tướng chính phủ và đặc phái viên Chính phủ phụ trách Chương trình 327 về bảo vệ và phát triển rừng phòng hộ và rừng đặc dụng.
Hồi tháng 2/2010, ông cùng với Thiếu tướng Nguyễn Trọng Vĩnh đã viết thư kiến nghị gửi Trung ương đảng Cộng sản Việt Nam để cảnh báo về “hiểm họa an ninh quốc gia” khi nhiều tỉnh cho nhà đầu tư nước ngoài thuê dài hạn một diện tích đất rừng lớn, trong đó có cả rừng phòng hộ, rừng đầu nguồn và ở các vị trí được xem là xung yếu.
Ông chỉ trích giới hữu trách địa phương đã có cái nhìn ngắn, chỉ thấy cái “lợi trước mắt” mà không thấy cái “hại lâu dài”. Bức thư của ông và tướng Vĩnh đã được giới trí thức và dư luận ủng hộ mạnh mẽ, khiến Thủ tướng lúc đó là Nguyễn Tấn Dũng, phải ra lệnh yêu cầu ủy ban nhân dân các tỉnh không được cấp giấy chứng nhận đầu tư mới và không ký hợp đồng cho thuê đối với các dự án đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực lâm nghiệp và nuôi trồng thủy sản.