Trung Quốc gần như đã hoàn thành quân sự hóa 7 rạn san hô mà Philippines tuyên bố chủ quyền trên quần đảo Trường Sa, tờ Inquirer của Phillippines mới đưa tin, dựa trên các bức ảnh chụp từ trên không.
Báo The Straits Times hôm 5/2 nói rằng những bức ảnh này cho thấy các rạn san hô đã được biến đổi thành các hòn đảo nhân tạo trong giai đoạn hoàn thành để phục vụ cho căn cứ không quân và hải quân. Tờ báo này cho biết hầu hết các bức ảnh được chụp từ tháng 6 đến tháng 12/2017 từ độ cao 1.500 mét.
Khi được cho xem ảnh, ông Eugenio Bito-onon Jr., cựu thị trưởng thị trấn Kalayaan trên đảo Pag-asa, hòn đảo lớn nhất mà Philippines tuyên bố chủ quyền ở quần đảo Trường Sa, còn được gọi là đảo Thị Tứ, đã nhận ra sự hiện diện của các cơ sở mới trên đảo nhân tạo.
Tin cho hay, hai năm trước, khi bay qua các hòn đảo này cùng với các nhà báo nước ngoài, ông Bito-onon đã chứng kiến các công trình xây dựng đang diễn ra.
Ông Bito-onon nói: "Những bức ảnh này phản ánh đúng sự thật. Tôi đã bay với hãng truyền hình HBO trước khi diễn ra cuộc bầu cử vào năm 2016. Khi ấy, chúng tôi nhận được cảnh báo từ phía Trung Quốc vì chúng tôi bay vòng quanh các hòn đảo. Còn bây giờ đã có thêm các cơ sở mới.”
Theo báo chí Philippines, với việc xây dựng nhanh chóng này, Trung Quốc sẽ sớm có các pháo đài quân sự nhằm tăng cường sức mạnh trên các bãi đá khác mà Việt Nam cũng tuyên bố chủ quyền, trong đó có Đá Chữ Thập, Đá Vành Khăn hay Đá Subi.
Trong một phúc trình về việc Trung Quốc quân sự hoá Biển Đông hồi tháng 12 năm ngoái, Sáng kiến Minh bạch Hàng hải Châu Á (AMTI) của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế ở Hoa Kỳ cho biết rằng Đá Chữ Thập được xây dựng nhiều nhất, với 110.000 mét vuông diện tích công trình vào năm 2017.
Các đường băng sân bay trên ba rạn san hô lớn nhất - Đá Chữ Thập, Đá Vành Khăn và Đá Subi, dường như đã hoàn thành hoặc gần như đã sẵn sàng đưa vào sử dụng.
Các ngọn hải đăng, đài radar, cơ sở truyền tin, nhà chứa máy bay (hangar) và các tòa nhà nhiều tầng cũng đã được xây dựng trên các hòn đảo nhân tạo này.
AMTI còn đã ghi nhận có cả các đường ngầm, hầm trú ẩn, radar và ăng-ten có tần số cao hiện diện trên các hòn đảo nhân tạo.
Các bức ảnh mà tờ Inquirer có được cho thấy sự hiện diện liên tục của các tàu chở hàng được cho dùng để vận chuyển vật liệu xây dựng cho các hòn đảo nhân tạo.
Ba tàu quân sự có khả năng vận chuyển binh sĩ và vũ khí đã cập cảng tại Đá Vành Khăn trong một bức ảnh được chụp vào ngày 30/12 vừa qua. Đây là hai tàu vận tải và một bến đỗ di động.
Tàu khu trục có tên lửa Lạc Dương 527, thuộc lớp Giang Vệ II 053H3, cũng đã bị phát hiện ở cách Đá Subi khoảng một km vào ngày 15/11/2017.
Một bức ảnh chụp ngày 16/6/2017 cho thấy tàu tuần dương Lộ Châu 592, tàu khu trục tên lửa lớp Giang Đảo 056, đã hiện diện ở Đá Vành Khăn.
Mức độ phát triển trên các rạn san hô cho thấy rằng Trung Quốc đã tiến hành xây dựng các căn cứ quân sự ở quần đảo Trường Sa bất chấp thỏa thuận năm 2002 giữa Trung Quốc với Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) gồm 10 thành viên nói rằng các bên không được thay đổi bất kỳ đặc điểm nào ở khu vực này.
Ngoài Philippines và Trung Quốc, các nước như Brunei, Malaysia, Việt Nam và Đài Loan cũng ra tuyên bố chủ quyền đối với quần đảo Trường Sa.
Trung Quốc đã phớt lờ phán của Trọng tài Quốc tế vào tháng 7/2016 trong đó bác bỏ tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc trên biển Đông và tuyên bố Trung Quốc vi phạm quyền chủ quyền trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines.
Tờ The Straits Times nói rằng sự im lặng của khối ASEAN tại hội nghị thượng đỉnh Manila vào cuối năm 2017 về phán quyết trọng tài đối với Philippines là một thắng lợi ngoại giao cho Trung Quốc.