Trump miễn chế tài hạt nhân cho Iran lần cuối
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã phê chuẩn các chế tài mới nhắm vào Iran hôm thứ Sáu, và đây là lần thứ ba ông thôi không tái áp đặt các chế tài khắc nghiệt nhằm thúc Tehran từ bỏ nghiên cứu về vũ khí hạt nhân.
Ông Trump nói ông miễn các chế tài hạt nhân lần này là lần cuối cùng để cho Quốc hội và các đồng minh Châu Âu 120 ngày cải thiện thỏa thuận hạt nhân đã ký kết với Iran, hoặc phải đối mặt với việc Mỹ từ bỏ thỏa thuận này.
Các đề xuất của Tổng thống nhằm "sửa chữa các sai sót thảm họa của thỏa thuận" bao gồm việc Iran phải đồng ý ngay lập tức mở tất cả các địa điểm cho các thanh sát viên quốc tế và bảo đảm rằng Tehran sẽ không bao giờ phát triển vũ khí hạt nhân.
Theo Tòa Bạch Ốc, bất kỳ thỏa thuận mới nào với Iran sẽ phải bao gồm các phi đạn đạn đạo của nước này và hạn chế thời gian đột khởi hạt nhân vô thời hạn.
"Không có một thỏa thuận như vậy, Mỹ sẽ không miễn trừ các chế tài nữa để ở lại trong thỏa thuận hạt nhân với Iran. Và nếu bất cứ lúc nào tôi xét thấy một thỏa thuận như vậy không nằm trong tầm tay, tôi sẽ rút khỏi thỏa thuận đó ngay lập tức," ông Trump nói trong một phát biểu.
Ngoài ra, Bộ Tài chính đã áp đặt các biện pháp chế tài mới nhắm mục tiêu vào các doanh nghiệp và cá nhân Iran về các vi phạm nhân quyền. Trong số 14 thực thể và cá nhân Iran bị chế tài, nổi bật nhất là người đứng đầu hệ thống tư pháp của nước này, Sadegh Amoli Larijani. Bộ Tài chính liên kết ông Larijani với "các cáo buộc vi phạm nhân quyền nghiêm trọng" đối với người dân Iran.
Trong số các thực thể bị liệt vào danh sách đen có đơn vị không gian mạng của Vệ binh Cách mạng Hồi giáo. Chính quyền Trump nói rằng lực lượng này đã bóp nghẹt mạng xã hội mà người biểu tình có thể sử dụng để giao tiếp.
Các quan chức chính quyền cho biết các biện pháp trừng phạt là một phần trong nỗ lực rộng lớn nhằm chống lại hành vi "liều lĩnh" và "gây bất ổn" của Iran, bao gồm các hành động liên quan đến việc đàn áp những người biểu tình khiến ít nhất 21 người thiệt mạng trong tháng này.
Theo luật, chính quyền phải chứng nhận với Quốc hội mỗi 90 ngày một lần về việc liệu Iran có đang tuân thủ thỏa thuận năm 2015 ký kết với cộng đồng quốc tế để hạn chế chương trình hạt nhân hay không.
Tháng 10 vừa qua, ông Trump từ chối tái chứng nhận thỏa thuận này, nói rằng Tehran đã không tuân thủ đúng tinh thần của thỏa thuận năm 2015, có tên chính thức là Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung, nhưng lại trì hoãn tái áp đặt các chế tài nghiêm trọng nhắm vào ngân hàng trung ương và ngành năng lượng của Iran trước đây. Ông Trump dự kiến tái chứng nhận thỏa thuận này vào tuần sau.