Hoa Kỳ ngày 15/8 tố cáo các phần tử hiếu chiến Nhà nước Hồi Giáo dùng bạo lực nhắm vào các tôn giáo thiểu số và chống lại các nhóm sắc tộc đối lập dù nhóm này đang mất quyền kiểm soát nhiều phần đất rộng lớn tại Iraq và Syria.
Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson nói Nhà nước Hồi Giáo “rõ ràng chịu trách nhiệm diệt chủng…và những tội ác chống nhân loại.”
Công bố phúc trình thường niên của Bộ Ngoại giao Mỹ về tự do tôn giáo ở 199 quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn thế giới, ông Tillerson nhấn mạnh “Nạn đàn áp và bất dung tôn giáo vẫn còn quá phổ biến.”
Nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ cho biết “gần 80% dân số thế giới phải sống với sự hạn chế hay thù nghịch giới hạn tự do tôn giáo của họ. Chúng ta biết là nơi nào tự do tôn giáo không được bảo vệ, nhân quyền bị vi phạm thì chủ nghĩa cực đoan bạo động có nhiều cơ hội bám rễ. Chúng ta không thể bỏ qua những điều kiện này.”
7 nước
Ngoại trưởng Mỹ chỉ ra 7 quốc gia có một loạt các vi phạm trong cách đối xử với tín hữu các tôn giáo: Iran, Ả Rập Xê-út, Thổ Nhĩ Kỳ, Bahrain, Trung Quốc, Pakistan và Sudan. Ngoại trưởng Tillerson nói bằng nhiều phương cách khác nhau, các nước này đe dọa các tín hữu hành đạo bằng cách sách nhiễu, cầm tù hay xử tử.
“Không ai phải sống trong sợ hãi, phải thờ phượng một cách lén lút, hay bị kỳ thị vì tín ngưỡng của mình,” ông Tillerson nói.
Ông Tillerson đưa ra những lên án cụ thể nhất với Nhà nước Hồi Giáo.
“Trong lúc chúng ta đạt được tiến bộ trong việc đánh bại Nhà nước Hồi Giáo và phủ nhận việc thành lập vương quốc Hồi Giáo, những phần tử khủng bố Nhà nước Hồi Giáo vẫn tiếp tục nhắm vào các tôn giáo và các sắc tộc thiểu số để cưỡng hiếp, bắt cóc làm nô lệ và ngay cả sát hại,” ông Tillerson nói.
“Để khỏi mơ hồ về các tuyên bố hay phúc trình trước đây của Bộ Ngoại giao,” ông Tillerson nói, “tội diệt chủng gồm 3 yếu tố: hành động cụ thể với ý định cụ thể nhằm hủy diệt, cầm giữ ai đó cụ thể; là thành viên của các nhóm quốc gia, sắc tộc, chủng tộc hay những nhóm tôn giáo; hành động cụ thể-ý định cụ thể-đối tượng cụ thể. Áp dụng luật lệ đối với những dữ kiện có được đưa đến kết luận Nhà nước Hồi Giáo rõ ràng chịu trách nhiệm diệt chủng đối với người Yazidi, người theo Cơ Đốc Giáo và người Hồi Giáo Shia tại những khu vực Nhà nước Hồi Giáo đang kiểm soát hay đã kiểm soát.”
Ưu tiên của Mỹ
Ngoại trưởng Tillerson nói việc bảo vệ những tôn giáo thiểu số “và những người khác bị chủ nghĩa cực đoan bạo động nhắm mục tiêu vẫn là một ưu tiên về nhân quyền” đối với chính quyền của Tổng thống Donald Trump.
Phúc trình cho biết tại Iraq, nơi các lực lượng Baghdad đã tái chiếm thành phố Mosul ở phía bắc từ tay Nhà nước Hồi Giáo, các phần tử nổi dậy theo đuổi một chiến dịch bạo động chống lại thành viên của tất cả các tín ngưỡng, nhưng đặc biệt chống lại những ai không phải là người Hồi Giáo Sunni.”
Bộ Ngoại giao Mỹ nói “tại những khu vực dưới quyền kiểm soát, Nhà nước Hồi Giáo tiếp tục giết hại cá nhân và tập thể, hãm hiếp, bắt cóc, giam giữ tùy tiện và bắt cóc tập thể, tra tấn, bắt cóc và cưỡng bách trẻ em không theo Hồi Giáo cải đạo, và bắt phụ nữ và các em gái thuộc cộng đồng các tôn giáo thiểu số làm nô lệ hay buôn bán tình dục.”
Phúc trình cho biết thêm Nhà nước Hồi Giáo “tiếp tục sách nhiễu, đe dọa, cướp bóc, và phá hủy tài sản cá nhân và những địa điểm tôn giáo. Tại những khu vực không dưới quyền kiểm soát của Nhà nước Hồi Giáo, tổ chức này tiếp tục đánh bom tự sát và tấn công bằng xe bom chống lại tất cả các thành phần xã hội.”
Tại Syria, phúc trình nói “những tổ chức không thuộc nhà nước-trong đó có các tổ chức bị Hoa Kỳ và các chính phủ khác liệt kê vào danh sách khủng bố như Nhà nước Hồi Giáo và Mặt trận al-Nusra-nhắm mục tiêu vào người Shia, người Alawite, người theo Cơ Đốc Giáo, người Sunni, và những tôn giáo thiểu số khác bằng những cuộc tấn công không phân biệt, cũng như giết hại, bắt cóc, hành hạ thân xác, và bắt bớ tại những khu vực dưới quyền kiểm soát của Nhà nước Hồi Giáo.
“Nhà nước Hồi Giáo xử tử công khai hàng chục người, hành quyết chặt đầu đàn ông, phụ nữ và trẻ em vì cáo buộc bội giáo, báng bổ tôn giáo, đồng tính luyến ái, và xúc phạm Thượng Đế,” phúc trình viết.
“Tại Raqqa, thủ đô tự xưng của Nhà nước Hồi Giáo, và tại các nơi khác ở Syria, Nhà nước Hồi Giáo tiếp tục bắt làm nô lệ hàng ngàn phụ nữ và các em gái người Yezidi bắt cóc từ Iraq và Syria và đưa sang Syria để bán hay phân chia cho các thành viên Nhà nước Hồi Giáo như là “chiến lợi phẩm” vì tín ngưỡng của họ.”
Trung Quốc
Phúc trình chỉ ra những ngược đãi, bắt bớ, giam cầm và tra tấn do chính phủ thực hiện đối với những người theo các tôn giáo khác nhau.
“Chính phủ viện dẫn quan ngại về ‘3 điều xấu xa’ của ‘ly khai sắc tộc, chủ nghĩa cực đoan tôn giáo, và chủ nghĩa khủng bố bạo động’ làm cơ sở để ban hành và cưỡng bách hạn chế việc hành đạo của người Uighur Hồi Giáo,”phúc trình nói. “Chính phủ tìm cách cưỡng bách đưa về nước những người Uighur Hồi Giáo ở nước ngoài, nhiều người trong số này xin tị nạn chính trị tại những nước họ cư ngụ vì lý do bị đàn áp tôn giáo.”