Tranh cãi giữa ứng cử viên tổng thống của Đảng Cộng hòa Donald Trump với phụ huynh một binh sĩ Mỹ theo đạo Hồi tử trận ở Iraq lại bùng lên hôm 1/8.
Thượng nghị sĩ từ tiểu bang Arizona John McCain, một cựu tù binh chiến tranh tại Việt Nam trong thập niên 60 và cũng là ứng viên Tổng thống bên Đảng Cộng hòa thất bại trong cuộc bầu cử năm 2008, cùng các nhà lập pháp Cộng hòa khác trách ông Trump vì đã miệt thị ông Khizr Khan và vợ ông, bà Ghazala, khi họ tưởng nhớ con trai tại Đại hội Toàn quốc của Đảng Dân chủ hồi tuần trước. Con trai của ông bà Khan đã bị một kẻ đánh bom tự sát giết chết vào năm 2004 tại Iraq.
Gia đình ông Khan đã ủng hộ đối thủ của ông Trump, bà Hillary Clinton, và tiếp tục lên tiếng phản đối ông Trump trong các cuộc phỏng vấn trên truyền hình, bao gồm đài VOA.
Tại trụ sở đài VOA, ông Kahn nói ông Trump đang gây tổn hại cho Đảng Cộng hòa bằng các quan điểm không được nhiều người ưa chuộng.
Thượng nghĩ sĩ John McCain bản thân từng bị tỷ phú Trump mỉa mai một năm trước vì đã bị bắt làm tù binh chiến tranh, nói ông Trump “đã gợi ý rằng những trường hợp tương tự” như con trai của ông Khan, đại úy quân đội Humayun Khan, không nên được phép vào Hoa Kỳ - không nói gì về việc nhập ngũ”. Gia đình ông Khan, với người con tử trận khi ấy 2 tuổi và người anh trai của cậu, đã từ Trung Đông di cư sang Mỹ năm 1978. Con trai thứ 3 của họ được sinh ra tại Mỹ.
Ông McCain nói: “Tôi không nói hết sự bất đồng của tôi với tuyên bố của ông Trump. Tôi hy vọng người Mỹ hiểu rằng những nhận xét không đại diện cho quan điểm của Đảng Cộng hòa, các quan chức của đảng và của các ứng cử viên”.
Ông Trump đã tiếp tục lên án bố binh sĩ Khan hôm nay trên trang Twitter rằng “Ông Khan, người không quen biết tôi, đã tấn công hiểm ác tôi từ hội trường đại hội Đảng Dân chủ và bây giờ tất cả các kênh truyền hình cũng làm tương tự. Tuyệt đấy!”
Ông McCain từng chuẩn thuận vị trí ứng viên tổng thống của ông Trump, nhưng không vận động cho tỷ phú này. Thượng nghị sĩ từ Arizona nói rằng việc phe Cộng hòa lựa chọn ông Trump không có nghĩ là ông ấy “được quyền bôi nhọ những người tuyệt vời nhất trong chúng ta”.
Ông McCain nói: “Cuối cùng, tôi muốn nói với ông bà Khan rằng: cảm ơn quý vị đã nhập cư vào nước Mỹ. Đất nước này tốt đẹp hơn là nhờ quý vị. Và quý vị chắc chắn là đúng... Con trai của quý vị là thành phần tinh túy nhất của Mỹ, và việc tưởng nhớ sự hy sinh của anh sẽ giúp đất nước chúng ta tốt đẹp hơn, và anh sẽ không bao giờ bị lãng quên”.
Người đứng đầu Hội Cựu chiến binh Mỹ tham chiến ở nước ngoài, ông Brian Duffy, nói chỉ trích của ông Trump đối với gia đình Khans là không được hoan nghênh và rằng tổ chức này không dung chấp những sự tấn công nhắm vào các gia đình đã mất con em trong lúc phục vụ quân ngũ Hoa Kỳ.
Ông Khan nói với kênh CNN: “Tôi muốn bảo vệ nhân phẩm của tôi và gia đình cũng như nhân phẩm và sự hy sinh của con trai tôi”. Ông cho biết muốn nói với ông Trump rằng “Không cần phải bình luận. Đó là tất cả những gì tôi muốn nói với ông”.
Cuối ngày hôm qua, 31/7, ứng viên Phó tổng thống của Đảng Cộng hòa Mike Pence nói ông và ông Trump cho rằng anh Khan là một anh hùng, và các thành viên gia đình giống như người thân của anh “phải được từng người Mỹ trân trọng”.
Trong tuyên bố, ông Pence đã nhanh chóng chuyển hướng sang chỉ trích Tổng thống Barack Obama và ứng cử viên tổng thống của Đảng Dân chủ Hillary Clinton về “quyết định tai hại” mà ông nói đã cho phép Nhà nước Hồi giáo chiếm cứ “một vùng Trung Đông đã từng rất ổn định”.
Trong thời còn là thành viên của Quốc hội, ông Pence và bà Clinton đã biểu quyết chuẩn thuận cuộc chiến Iraq vào năm 2002. Ông Obama lúc đó là thượng nghị sĩ bang Illinois.
Tuyên bố của ông Pence nói rằng các kế hoạch của ông Trump, gồm ngăn người nhập cư từ các nước “bị chi phối bởi chủ nghĩa khủng bố”, xây dựng lại quân đội Mỹ và đánh bại Nhà nước Hồi giáo, sẽ ngăn các gia đình Mỹ khác không phải trải qua những điều tương tự như gia đình ông Khan.
Ông Khizr Khan, hôm 31/7, mô tả ông Trump là “hoàn toàn không thích hợp để lãnh đạo đất nước xinh đẹp này”. Người đàn ông nhập cư gốc Pakistan nói ông Trump có một “tâm địa đen tối”.
Phát biểu tại Đại hội Toàn quốc của Đảng Dân chủ hồi tuần trước với vợ đứng kế bên, ông Khan nói rằng ông Trump không tôn trọng người Hồi giáo và những người thiểu số khác, cũng như phụ nữ, các thẩm phán và các nhà lãnh đạo của Đảng Cộng hòa. Ông còn đặt câu hỏi là liệu ông Trump đã từng đọc Hiến pháp Hoa Kỳ hay chưa, và nói doanh nhân này chưa từng hy sinh điều gì.
Trả lời trong một cuộc phỏng vấn trên kênh ABC News, ông Trump đáp lại những nhận xét này rằng: “Tôi nghĩ là tôi đã hy sinh rất nhiều. Tôi làm việc rất, rất chăm chỉ. Tôi đã tạo ra hàng ngàn, hàng ngàn công ăn việc làm, hàng chục ngàn công việc, xây dựng nên những công trình tuyệt vời. Tôi đã làm được. Tôi đã thành công lớn”.
Mẹ của binh sĩ Mỹ, bà Ghazala Khan, đã không phát biểu trong khi xuất hiện tại đại hội và sau đó viết rằng bà không thể, “bởi vì không nói một lời nào thì cả thế giới, cả nước Mỹ, sẽ cảm nhận được nỗi đau của tôi”.
Bà nói bà không thể bình tĩnh để phát biểu sau khi nhìn thấy tấm hình lớn của con trai trên sân khấu.
Hôm Chủ nhật, khi được hỏi về bài phát biểu, ông Trump đã đặt câu hỏi là tại sao bà Ghazala đã không nói năng gì khi đứng cạnh chồng. Ông nói: “Có thể bà ấy, có thể bà ấy đã không được phép nói bất cứ điều gì.”