Hỏi đáp Y học: Cách chữa mụn (mụt) cóc
Chuyên gia phụ trách giải đáp thắc mắc y học kỳ này là Bác sĩ Hồ Văn Hiền, chuyên khoa nhi và y khoa tổng quát, có phòng mạch và đang làm việc cho các bệnh viện ở Bắc Virginia.
Ông Nguyễn Văn Mạnh ở Ðà Nẵng Email đến như sau:
"Kính thưa chuyên mục Hỏi Đáp Y học, Kính thưa Bác Sĩ:
Tôi tên là Nguyễn Văn Mạnh, 61 tuổi, đang ở tại Đà Nẵng Việt Nam.
Sức khỏe của tôi tất cả đều bình thường, nhưng cách đây khoản 08 tháng, tại cổ của tôi, đoạn từ phía vai, tự nhiên có mọc một cục thịt, lớn bằng hạt gạo, không đau đớn gì nhưng mỗi ngày một cao lên, qua khoảng tám tháng thì tôi mới biết rằng đây là mụn cóc.
Tôi xin các Bác Sĩ hướng dẫn giúp cho tôi với:
1/ Mục cóc này có gây nguy hiểm không?
2/ Cách chữa trị như thế nào?
Tôi lo lắng quá, Kính xin các Bác Sĩ cho tôi xin một lời khuyên
Tôi xin chân thành cám ơn các Bác Sĩ và chuyên mục."
Chúng tôi đã chuyển thư email này cho bác sĩ Hồ văn Hiền, và sau đây là phần giải đáp của bác sĩ Hiền:
Mụt cóc (wart, verruca vulgaris) và HPV (virus u nhú ở người)
Mụt cóc là một loại u ngoài da do siêu vi HPV (Human Papilloma Virus/(vi rút u nhú ở người) gây ra).
HPV có hàng trăm type khác nhau; có type gây ra ung thư cổ tử cung (cervical cancer, vd: oncogenic HPV types 16, 18), có type gây bệnh phong tình “mồng gà hoa khế” (condyloma acuminata, genital warts, HPV types 6, 11) có khả năng biến thành ung thư. Hiện nay có thuốc chích ngừa dùng cho con trai và con gái gần tuổi dậy thì (từ 9 đến 26 tuổi) để ngừa các bệnh do 4 type HPV 6,11, 16,18 nói trên gây ra, do đó một cách gián tiếp ngừa đa số những bệnh ung thư cổ tử cung do HPV gây ra ở phụ nữ.Cần phân biệt : vaxin Gardasil (của Merck) có 4 types dùng cho nam và nữ; vaxin Cervarix (GSK) có chứa 2 type HPV 16, 18 (không ngừa type HPV gây "mồng gà hoa khế") chỉ dùng cho phái nữ.
Mụt cóc thường do type 2 và type 4 gây ra, và không phải là ung thư ( hiền, benign).Thường hay gặp ở người nhỏ tuổi, trên bàn tay, bàn chân, hoặc những nơi khác, những chỗ có nếp da xếp lại (skin fold). Siêu vi từ ngoài nhiễm vào cơ thể qua da (hoăc qua niêm mạc trong trường hợp mồng gà hoa khế hay nhiễm HPV cỗ tử cung) ở những chỗ da nứt nẻ, hoặc từ mụt cóc này do máu lúc cắt tỉa cấy, vấy qua những vùng da lân cận, làm mụt cóc nhảy thành chùm. Do đó, khi đi tắm hồ tắm, cần mang dép che chở chân, tránh dùng khăn, dao cạo, dao cắt tỉa da móng của người khác có thể mang HPV.
Đa số mụt cóc tự nó sẽ khỏi trong vòng vài tháng tới hai năm. Tuy nhiên vì phiển toái, lo âu, đa số bệnh nhân muốn bác sĩ "thanh toán" mụt cóc sớm hơn.
Chữa trị:
- Dùng hơi lạnh 'đốt', huỷ mụt cóc (cryotherapy with liquid nitrogen;"hàn liệu pháp")
- Dùng loại axit nhẹ 'đốt" (salicylic acid trong thuốc "wart remover" (OTC), Occlusal HP (toa); cẩn thận nếu máu lưu thông kém, bị tiểu đường, hoặc dị ứng với aspirin)
- Dùng dao điện nóng để đốt huỷ mụt cóc
- Phẫu thuật cắt bỏ mụt cóc (excision),nhất là trường hợp định bệnh không rõ rệt, cần gởi mẫu mô làm sinh thiết bệnh học
- Laser huỷ mụt cóc
- Tape occlusion: dùng duct tape. Cắt duct tape thành những miếng tròn nhỏ, lớn hơn mụt cóc một chút, dán trùm, bít kín các mụt cóc. Để yên 6 ngày, lột ra, ngâm mụt cóc trong nước cho mềm, dùng cây dủa móng tay sạch hoẵc đá xốp dùng để kỳ cọ da (emery board or pumice stone) tỉa mòn mụt cóc. Qua một đêm để hở, dán lại bằng duct tape thêm 6 ngày; cứ thế trong 2 tháng. Trong một khảo cứu, 85% các mụt cóc lành hẳn, so với kết quả 60 % những người dùng "đốt" lạnh (cryotherapy,"hàn liệu pháp")
- Một số trường hợp, cimetidine (Tagamet), thuốc trị bệnh axit bao tử, có thể được dùng trị mụt cóc có kết quả.Cimetidine ảnh hưởng đến hệ miễn nhiễm của cơ thể.
Sau đây là một số bài thuốc dân gian đăng trong báo Reader's Digest Asia, xin kể ra đây với tính cách thông tin mà thôi:(http://www.rdasia.com/warts_and_verrucas)
- Đắp vỏ chuối (ruột vỏ chuối áp vào da) ban đêm trước khi di ngủ. Trong vỏ chuối có chất hoá học làm tan mụt cóc.
- Dùng vỏ chanh đắp lên mụt cóc; dầu trong vỏ chanh có khả năng làm bớt mụt cóc.
- Đâm trái đu đủ xanh cho chảy mủ, để mủ khô. Pha với nước lạnh, thoa lên mụt cóc, 2 lần ngày.Trong mủ đu đủ có chất giúp tiêu các mô trong mụt cóc.
- Ngâm trong nước 46 độ C (115o F) 15 phút mỗi ngày. Thêm 1/4 dấm + 3/4 nước càng tốt.
- Nhỏ vài giọt cây long tu (aloe vera gel) lên mụt cóc mỗi ngày (có lẽ nhờ malic acid trong cây long tu)
- Giã nát một lá ngò tây (basil) đắp lên mụt cóc dán băng keo mỗi ngày, làm 1 tuần.
Trên đây là một số tin tức về mụt cóc. Trường hợp vị thính giả hỏi, trước hết nếu nghi ngờ cần bác sĩ xem có phải đúng là mụt cóc hay không, hay là một cái gì khác, như "skin tag" (achrocordon)(thường không lớn ra nhiểu, màu của da, không đau lúc bóp vào), hay là những u bướu hiếm hơn có thể gặp ngoài da. Nếu mụt lớn nhanh, đổi màu sắc, đau, chảy máu, lại cần gặp bác sĩ nhanh chóng hơn nữa.
Chúc bệnh nhân may mắn.
(Ref:
1) Focht DRIII, et al. The efficacy of duct tape vs cryotherapy in the treatment of verruca vulgaris (the common wart). Arch Pediatr Adolesc Med. October 2002;156:971-4 )
2) Mitsuishi T. Cimetidine treatment for viral warts enhances IL-2 and IFN-gamma expression but not IL-18 expression in lesional skin.Eur J Dermatol. 2003 Sep-Oct;13(5):445-8.
Bác sĩ Hồ Văn Hiền
-------------------------------------------
Cảm ơn bác sĩ Hồ Văn Hiền. Chúng tôi cũng xin cảm ơn thính giả đã tham gia chương trình Hỏi Đáp Y Học này.
Quý vị có thể nghe lại các bài giải đáp trên mạng Internet ở địa chỉ voatiengviet.com
Chúng tôi vẫn dành đường dây điện thoại miễn phí để tiếp nhận các thắc mắc khác của quý thính giả về sức khỏe và y học thường thức. Số điện thoại miễn phí dành cho mục Hỏi Đáp Y học là 202-205-7890, ngày giờ nhận câu hỏi là thứ ba và thứ năm mỗi tuần, từ 8 giờ 30 đến 9 giờ 30 tối, giờ Việt Nam. Quý vị cũng có thể gửi câu hỏi cho chúng tôi qua điện thư ở địa chỉ Vietnamese@voanews.com.