Hàng triệu cử tri Campuchia đã đi bầu hôm qua trong cuộc chạy đua giữa Đảng Nhân Dân Campuchia đương cầm quyền và Đảng Cứu Quốc Campuchia.
Cuộc bầu cử được tổ chức chỉ một tuần sau khi thủ lãnh đối lập Sam Rainsy trở về nước sau 4 năm tự nguyện sống lưu vong.
Trong một biến chuyển lạ lùng, ông Rainsy hình như đã tuyên bố chiến thắng nhiều giờ sau khi các phòng phiếu đóng cửa, tuy nhiên sau đó ông rút lại tuyên bố chiến thắng, và nói với báo chí rằng mọi người nên chờ các kết quả bầu cử chính thức.
Phe đối lập trước đó cho rằng bầu cử đã diễn ra trong các điều kiện hoàn toàn bất thuận lợi cho chính đảng của họ- trong bối cảnh Đảng Nhân Dân Campuchia kiểm soát hầu như hoàn toàn truyền thông báo chí, đồng thời nắm tất cả các quyền hạn của nhà nước trong tay.
Trong mấy tháng gần đây, giới quan sát bầu cử đã phát hiện nhiều vấn đề nghiêm trọng liên quan tới tiến trình đăng ký đi bầu, với khoảng 1 triệu tên giả và một triệu người khác mà tên tuổi dường như đã bị xóa khỏi danh sách đi bầu.
Đó dướng như là trường hợp của một cư dân thủ đô Pnom Penh, cô Sun Kosal, cô cùng cha và em gái đã không được phép vào phòng phiếu đặt tại ngôi chùa Maha Montrei để thi hành bổn phận công dân.
Cô Kosal chỉ là một trong nhiều cử tri tại ngôi chùa này, bị cấm, không được đầu phiếu và bày tỏ sự giận dữ của mình.
Trả lời câu hỏi của phóng viên đài VOA liệu cô có tên trên danh sách cử tri hay không, cô Kosal nói tên của cô và thân nhân đã nằm trong danh sách cử tri, nhưng đến khi đi bầu năm nay, thì bỗng nhiên, không tìm thấy được tên của mình.
Trước khi trời tối, bạo động đã bùng nổ tại khu vực phía tây nam thủ đô Pnom Penh. Hai xe quân cảnh bị phóng hỏa, nhưng về phần lớn khu vực này lại trở nên yên tĩnh khi màn đêm buông xuống.
Tình hình thành phố Pnom Penh vẫn căng thẳng.
Trước đó trong ngày, ông Sam Rainsy nói với VOA rằng có nhiều vấn đề trải rộng suốt tiến trình bầu cử, vượt quá những cáo buộc về danh sách cử tri không minh bạch, ví dụ như với loại mực mà cử tri lẽ ra phải nhúng một ngón tay vào để chứng minh là họ đã bỏ phiếu.
Ông Rainsy nói: “Lần này lại có những vấn đề mới với loại mực được dùng, lẽ ra mực không thể được tẩy sạch, nhưng không phải thế. Mực có thể dễ dàng được tẩy sạch và việc này có thể được làm công khai. Nếu chúng ta phối hợp việc này với sự kiện chúng tôi đã phát hiện hàng trăm ngàn tên của cử tri được lặp lại, tức là một cử tri được ghi danh hai lần hoặc nhiều lần hơn- trong danh sách cử tri ở nhiều địa điểm khác nhau, thì một người có thể đi đầu phiếu hơn một lần tại nhiều phòng phiếu khác nhau, hoặc người đó đi bầu một lần, và tên của họ sẽ được một ủng hộ viên khác của Đảng Nhân Dân Campuchia sử dụng tại một phòng phiếu khác.”
Ông Rainsy nói hiện còn quá sớm để biết phe đối lập sẽ làm gì, nếu xác định rằng những thiếu sót trong cuộc bầu cử đã vượt quá giới hạn.
“Chúng tôi sẽ phải thẩm định quy mô của các hành vi gian lận, với những phiếu bầu giả mạo.”
Một người phát ngôn của đảng đương quyền nói với Đài VOA răgn theo các ước lượng sơ khởi, Đảng Nhân Dân Campuchia đã chiếm được 68 ghế trong quốc hội. Trước đây đảng này nắm giữ 90 ghế. Người phát ngôn của chính phủ Campuchia, ông Phay Siphan, nói rằng hình như phe đối lập đã tăng gấp đôi số phiếu đoạt được, để tăng số ghế chiếm được từ 29 lên tới 55 ghế. Tuy nhiên, các kết quả ấy chưa được xác nhận.
Trong khi chờ đợi, ông Rainsy kêu gọi tất cả mọi người hãy tránh bạo động dưới bất cứ hình thức nào.