VietJoy

Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama hôm thứ Năm cam kết thực hiện lại những nỗ lực để đóng cửa nhà giam của quân đội Mỹ ở Vịnh Guantanamo ở Cuba. Tổng thống Obama loan báo kế hoạch này trong bài diễn văn về chính sách chống khủng bố.

Ông Obama đã hứa đóng cửa nhà giam Guantanamo lần đầu tiên khi ông ra tranh cử tổng thống vào năm 2008. Trong ngày thứ 3 sau khi nhậm chức năm 2009, ông đã ký một mệnh lệnh dể đóng cửa cơ sở này trong vòng một năm.

Nhưng sau đó trong năm 2009, Thượng viện đã ngăn chận việc chuẩn chi những ngân khoản cần có để thả tù nhân ở Guantanamo hoặc chuyển họ tới nơi khác.

Đến năm 2011, ông Obama đã ký một dự luật chi tiêu quốc phòng trong đó có điều khoản cấm chính phủ không được chuyển tù nhân Guantanamo tới lục địa nước Mỹ hoặc tới các nước khác, khiến cho nhà giam này phải tiếp tục hoạt động.

Trong bài diễn văn hôm thứ Năm, Tổng thống Obama cho biết chính phủ ông có quyết tâm đưa những nghi can khủng bố ra tòa xét xử.

Ông nói rằng việc giam giữ nghi can khủng bố mà không đưa ra xét xử là một “trường hợp ngoại lệ chóa mắt”, gây thương tổn cho hình ảnh của nước Mỹ trên thế giới. Nhà lãnh đạo Hoa Kỳ nói:

"Lập luận nguyên thủy dùng làm cơ sở cho việc thành lập nhà giam Guantanamo – là các tù nhân sẽ không thể thách thức sự giam cầm của họ, đã bị tòa án xét là vi hiến cách nay 5 năm. Trong khi đó, nhà giam Guantanamo đã trở thành một biểu tượng trên thế giới về một nước Mỹ không tuân thủ luật lệ. Các đồng minh của chúng ta sẽ không hợp tác với chúng ta, nếu họ nghĩ rằng những kẻ khủng bố sẽ bị đưa vào nhà giam Guantanamo."

Tổng thống Obam kêu gọi quốc hội hủy bỏ những hạn chế mà họ áp đặt đối với việc chuyển tù nhân Guantanamo sang các nước khác hoặc giam cầm họ ở nước Mỹ.

Ông cũng yêu cầu Bộ Quốc phòng chọn một địa điểm ở nước Mỹ mà tòa án quân sự có thể tiến hành những vụ xét xử. Ông cũng cho biết ông sắp sửa phái một đại diện cấp cao tới làm việc tại Bộ Ngoại giao và Bộ Quốc phòng để đưa tù nhân Guantanamo sang các nước khác.

Tổng thống Obama nói rằng ông sẽ thu hồi lệnh tạm ngưng chuyển tù nhân sang Yemen, và việc đưa tù nhân sang nước này sẽ được xét duyệt theo từng trường hợp.

Một trăm sau mươi sáu tù nhân vẫn còn bị giam ở Guantanamo, trong đó có 86 người đã được chấp thuận để chuyển đi nơi khác nếu các điều kiện hạn chế về an ninh được thỏa mãn. Hơn 100 tù nhân đang tuyệt thực để phản đối việc họ bị giam giữ ở nhà tù này và có khoảng 30 người đang được nhân viên nhà giam cho thức ăn vào dạ dày qua đường ống từ mũi.

Khi ông Obama đề cập tới vấn đề Guantanamo, diễn văn của ông đã bị gián đoạn bởi sự la ó của một phụ nữ phản chiến. Ông đã bày tỏ sự lưu ý của ông về hành vi của bà này trong lúc ông trình bày lý lẽ của việc nên đóng cửa nhà giam này.

"Hãy nhìn vào tình hình hiện nay, khi chúng ta thực hiện việc ép ăn cho những tù nhân tuyệt thực. Tôi sẵn lòng bỏ qua cho người phụ nữ trẻ đã làm gián đoạn bài nói chuyện của tôi, bởi vì đây là một việc đáng để chúng ta cảm thấy bất bình."

Bà Laura Pitter, một chuyên gia về chống khủng bố của tổ chức nhân quyền Human Rights Watch, cho biết bà tin rằng những người tuyệt thực đã buộc các giới chức Hoa Kỳ phải suy nghĩ lại về vấn đề Guantanamo. Bà nói:

"Vụ tuyệt thực quả thật đã đưa vấn đề đóng cửa Guantanamo vào nghị trình làm việc trở lại. Quả là một điều không may khi các tù nhân phải dùng tới những hành động kịch liệt và tuyệt vọng như vậy để thu hút sự chú ý của chính phủ và quốc hội."

Tổng thống Obama đã bị chỉ trích ở trong nước và trên thế giới vì không đóng cửa nhà giam Guantanamo. Ông cũng phải đối mặt với sự chống đối trong nước vì đã đề nghị giam giữ nghi can khủng bố trên lãnh thổ nước Mỹ.