Tổng thống Philippines Benigno Aquino hôm nay xin lỗi Đài Loan về vụ một ngư phủ của đảo quốc này bị tàu tuần duyên nước ông bắn chết. Một phát ngôn viên của Dinh Malacanang cho biết ông Aquino đã phái một đặc sứ tới Đài Loan để trình bày với gia đình của ngư phủ đó và với người dân Đài Loan “sự hối tiếc sâu sắc và lời xin lỗi của cá nhân ông và của nhân dân Philippines.”
Hiện chưa rõ phản ứng của chính phủ Đài Loan đối với tuyên bố vừa kể của giới hữu trách ở Manila. Tuy nhiên, bà Cao An, phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Đài Loan tối thứ tư cho biết người đại diện của Tổng thống Aquino sẽ không được nghênh đón một cách chính thức ở Đài Loan.
Bà Cao nói: "Chúng tôi vừa xác nhận là chuyến viếng thăm của Chủ tịch Perez đã không được chính phủ Philippines chính thức cho phép. Vì thế cho nên chúng tôi từ chối gặp gỡ ông ấy."
Vài giờ trước đó, Thủ tướng Đài Loan Giang Nghi Hoa tuyên bố lời tạ lỗi do Trưởng văn phòng đại diện của Philippines đưa ra trước đó trong ngày hôm nay là thiếu thành khẩn. Ông Giang phát biểu như sau.
Ông Giang cho biết: "Chính phủ Philippines đã không đáp ứng một cách thỏa đáng đối với 4 yêu cầu mà chúng tôi đưa ra. Vì thế cho nên, chính phủ nước tôi quyết định áp dụng 3 biện pháp chế tài, bắt đầu có hiệu lực từ lúc không giờ ngày hôm nay. Thứ nhất là chấm dứt việc nhận đơn của người lao động Philippines muốn tới Đài Loan làm việc. Thứ nhì là triệu hồi đại sứ của chúng tôi ở Philippines. Và thứ ba là yêu cầu đại diện của Philippines ở Đài Loan về nước."
Trước đó, bà Lý Gia Phi, phát ngôn viên Phủ Tổng thống Đài Loan, cho báo chí biết rằng Tổng thống Mã Anh Cửu cảm thấy bất mãn đối với thái độ bất nhất và thiếu thành thật của chính phủ ở Manila đối với 4 yêu cầu mà giới hữu trách Đài Bắc đưa ra ngày 11 tháng 5. Những yêu cầu đó là chính thức xin lỗi, bồi thường thiệt hại, điều tra và trừng trị hung thủ, và nhanh chóng khởi động cuộc đàm phán song phương về ngư nghiệp.
Thủ tướng Giang Nghi Hoa cũng cho biết Philippines phải đáp ứng 4 yêu cầu của Đài Loan một cách chính thức và thành thật trước 6 giờ chiều ngày thứ tư, nếu không muốn đối mặt với 8 biện pháp chế tài mới của chính phủ Đài Loan. Ông Giang nói thêm rằng Đài Loan sẽ bắt đầu tiến hành những cuộc thao dượt quân sự trong vùng biển có tranh chấp.
Hôm thứ năm tuần trước, một chiếc tàu tuần duyên của Philippines đã nổ súng bắn vào một chiếc tàu đánh cá của Đài Loan trong khu vực Biển Đông, giết chết một ngư phủ Đài Loan 65 tuổi. Philippines cho biết họ đã hành động để tự vệ vì chiếc tàu đánh cá của Đài Loan sắp sửa tông vào chiếc tàu tuần duyên.
Đại diện của Philippines ở Đài Loan hôm thứ tư đã trình bày với Bộ trưởng Ngoại giao Đài Loan Lâm Vĩnh Lạc sự hối tiếc sâu sắc và hứa điều tra vụ việc, nhưng không chịu đưa ra một lời tạ lỗi chính thức.
Đài Loan, Philippines, cùng với Brunei, Trung Quốc, Malaysia và Việt Nam có những đòi hỏi chủ quyền chồng lấn nhau ở Biển Đông, nơi được cho là một trữ lượng dầu lửa và khí đốt rất lớn.