Một ví dụ nhỏ thôi, ở Việt Nam đi nhà hàng ăn uống rất ít khi khách hàng để lại tiền
boa hay tip cho nhân viên phục vụ; nếu bạn để lại tiền boa thì người được bạn boa nghĩ hôm nay bạn vừa trúng số hay được tăng lương cho nên mới vui thế. Nhưng ở bên Mỹ, để tiền tip lại cho người phục vụ là một hành động rất bình thường. Cho dù bạn tới một nhà hàng ở khu vực nông thôn và thành thị, bạn đều nên để lại tiền tip. Không biết ở những nơi khác thế nào nhưng ở chỗ Cá Vàng học, nếu bạn đi với một nhóm người khoảng mười người trở lên, số tiền bạn phải tip tối thiểu là 10% số tiền trong hóa đơn của bạn. Nhưng nhớ đừng nhẩm tính quy đổi sang tiền Việt Nam, bạn sẽ thấy hơi "đau lòng" đấy...
Chuyện tip thì có lẽ cũng không to tát đến mức để khiến bạn bị shock văn hóa đâu, nhưng điều Cá Vàng muốn nói tới là nếu không tìm hiểu về văn hóa, lối sống của địa phương thì bạn sẽ trở thành một người kì quặc trong mắt mọi người. Tất nhiên, nếu bạn là một người ham học hỏi và không ngại mắc lỗi, thì đây sẽ không phải là vấn đề. Thực ra, người Mỹ đa số cũng rất vui vẻ và sẵn sàng trả lời bạn nếu bạn có không hiểu điều gì đó. Kể cả tiếng Anh của bạn không tốt lắm và bạn phải cần dùng đến tay chân để trợ giúp.
Tuy vậy, nếu chẳng may bạn không nằm trong trường hợp trên, thì quá trình từ lúc bạn bị shock cho đến lúc vực dậy tinh thần không phải lúc nào cũng nhanh như thế, và cũng không có phương thuốc bí truyền nào để giải quyết chuyện này. Bởi lẽ, khả năng phục hồi “bệnh” hoàn toàn phụ thuộc vào khả năng thích nghi, khả năng “miễn dịch” của bản thân – tức là không ngại bị cười mỗi khi phạm phải một lỗi nào đó, và dĩ nhiên còn vào việc bạn bị shock cái gì.
Phòng “bệnh” hơn chữa “bệnh.” Điểm mấu chốt để tránh cái shock văn hóa này chỉ có thể nhờ vào việc trước khi sang Mỹ, bạn nên cố gắng chuẩn bị kĩ lưỡng mọi mặt, không chỉ chuyện tiền bạc, visa, mà còn là từ kiến thức, tinh thần, thể chất, và thời gian. Một khi bạn đã chuẩn bị kĩ càng thì mọi chuyện sẽ thuận lợi hơn rất nhiều. Chính vì thế mà Cá Vàng mới nói, không phải 100% các bạn du học sinh hay những người mới sang Mỹ đều gặp phải vấn đề này. Bản thân Cá Vàng cũng may mắn chưa hề phải trải qua cảm giác shock này, nhưng bởi vì Cá Vàng lại chứng kiến một vài trường hợp các bạn vì không vượt qua được rào cản này mà đã bỏ dở chuyện học hành và quay về nước. Những trường hợp này tuy không nhan nhản như sao trên trời, nhưng cũng không phải thuộc dạng “động vật quý hiếm trong sách đỏ.” Và cũng là vì Cá Vàng thấy tiếc cho những trường hợp như thế này, cho nên Cá Vàng nghĩ đây “hình như” cũng là chuyện khá quan trọng.
Đi du học, du lịch, hay du gì đó chăng nữa, thì chắc chắn sẽ ngốn một khoản tiền và thời gian của bạn. Số tiền bỏ ra cho chuyến đi cũng sẽ tỉ lệ thuận với độ dài chuyến đi của bạn. Nhìn vào mặt tích cực, nếu khi bạn đã mất nhiều tiền và thời gian và vì lí do nào đó mà phải quay về một cách dở dang thì sẽ rất đáng tiếc, nhưng bù lại, bạn sẽ có được một bài học và một lần trải nghiệm phải không. Dù gì thì Cá Vàng cũng không mong các bạn sẽ gặp phải điều đó.
Nếu bạn muốn biết thêm về vấn đề nào đó liên quan tới chuyện du học, du lịch, hay nói chung là sang Mỹ, thì hãy cho Cá Vàng biết qua email voatiengvietblog@gmail.com hoặc để lại comment ở dưới nha.