Cuộc chạy đua để thay thế Thượng nghị sĩ Jim Webb của bang Virginia, được giới phân tích đánh giá là một trong những cuộc chạy đua lý thú nhất trong cuộc tổng tuyển cử năm nay. Hai đối thủ đang ngắm nghé chiếc ghế này đều là cựu Thống đốc bang Virginia: ông Tim Kaine là người của Đảng Dân Chủ, và ông George Allen thuộc Đảng Cộng Hòa.
Virginia là bang có đông người Việt cư ngụ. Và vì thế trong một cuộc bầu cử dự kiến sẽ rất khít khao, cả hai đảng đều dồn nỗ lực ve vãn cử tri Mỹ gốc Việt. Hôm thứ Bảy 17 tháng 9, ông George Allen đến thăm khu thương mại của người Việt tại thủ đô Washington.
Bên lề buổi tiếp xúc này, nhiều vị lãnh đạo cộng đồng kêu gọi người Mỹ gốc Việt hãy hành xử quyền công dân để tiếng nói của cộng đồng có sức mạnh lớn hơn trong các vấn đề mà cộng đồng quan tâm.
Ông Đỗ Hồng Anh là Chủ tịch Cộng đồng Người Việt tiểu bang Virginia, Maryland và DC:
“Vâng, chúng tôi rất hân hạnh được tiếp đón đại diện cho tiểu bang Virginia tại Thượng Viện Hoa Kỳ hôm nay đến trung tâm Eden. Chúng tôi với tư cách Chủ Tịch Cộng Đồng đã phối hợp với bác sĩ Nguyễn Quốc Quân, Tổ chức Quốc Tế Yểm trợ Cao trào Nhân bản để tổ chức buổi tiếp kiến hôm nay. Với tư cách là một người Việt Nam, chúng tôi luôn luôn yểm trợ cho bất cứ ứng cử viên nào, bất kể là Cộng Hòa hay là Dân Chủ, miễn là người đó giúp đỡ cho cộng đồng người Việt chúng ta ở đất nước này, đồng thời quan trọng nhất là yểm trợ công cuộc đấu tranh cho tự do dân chủ bên nhà tại Việt Nam. Vì lý do đó mà chúng tôi hôm nay có cuộc tiếp xúc với ông Thượng nghị sĩ George Allen, cũng như trong quá khứ, chúng tôi đã từng hướng dẫn ông Thống Đốc Tim Kaine, nghĩa là chúng tôi là bipartisan (không nghiêng về đảng nào).”
Bác sĩ Nguyễn Quốc Quân, Chủ tịch Hội Yểm Trợ Cao Trào Nhân Bản đề cập tới tầm quan trọng của lá phiếu người Mỹ gốc Việt:
“Lá phiếu của các cộng đồng thiểu số, nhất là của cộng đồng Việt Nam có thể là những lá phiếu quyết định. Mà bây giờ hiện thời tôi thấy có nhiều người Việt Nam tôi thấy rất buồn là vì họ nói rằng 'chúng tôi không làm chính trị thì có nghĩa là chúng tôi không cần phải lưu ý đến các cuộc bầu cử', thì cái đó là một nhận định sai lầm, chúng ta không làm chính trị tức là chúng ta không tham gia các đảng phái hay muốn ra ứng cử, nhưng mà chúng ta cũng phải hiểu rằng cái lá phiếu của chúng ta nó rất là quan trọng, và muốn bảo vệ quyền lợi của cộng đồng cũng như là muốn giúp cho cuộc tranh đấu cho nhân quyền ở trong nước thì chúng ta phải có những quyết định. Mà những lá phiếu của những người gọi là “độc lập” như thế nó lại càng rất quý. Hiện giờ người Mỹ họ đang đi tìm những lá phiếu đó. Thì tôi xin kêu gọi tất cả mọi người nên chú tâm tới vấn đề và bỏ ít thì giờ, bầu cho ai cũng được, miễn là có nhiều Nguyễn, nhiều Trần, nhiều Lê nhiều Lý ở trong danh sách bầu cử, là chúng ta có thể gây được ảnh hưởng, gây được tiếng vang và sẽ được chính quyền họ tôn trọng, và các cộng đồng bạn họ vị nể hơn vì chúng ta có tiếng nói mạnh để có thể tranh đấu cho quyền lợi của chính chúng ta ở đây, cũng như giúp cho những mục tiêu, những cuộc tranh đấu cho tự do dân chủ của Việt Nam.”
Như các cuộc bầu cử trong quá khứ, những vấn đề quan trọng nhất trong cuộc bầu cử lần này là vấn đề kinh tế, vấn đề công ăn việc làm, vấn đề thuế má, chính sách giúp đỡ giới tiểu thương vì chủ nhân các doanh nghiệp nhỏ là giới tạo ra nhiều công ăn việc làm nhất, điều thiết yếu để vực dậy nền kinh tế èo uột hiện nay.
Giáo sư Nguyễn Ngọc Bích, Chủ tịch Nghị hội Toàn quốc Người Việt tại Hoa Kỳ nhận định về ý nghĩa của bầu cử:
“Cuộc bầu cử này nó là một cơ hội để chúng ta nói lên tiếng nói của chúng ta về những quan tâm của đất nước, trong đó nhân quyền là vấn đề số 1. Chúng tôi trong Nghị hội Toàn quốc của Người Việt tại Hoa Kỳ cuối tuần tới sẽ họp và cũng đẩy chương trình làm sao cho các lá phiếu của mình cho nó ý nghĩa. Năm nay sẽ là một cuộc bầu cử rất là sít sao, thành ra tùy thuộc bên nào thắng thì chúng ta sẽ có tiếng nói hay không, nếu lá phiếu của chúng ta nó đẩy thắng lợi về bên này hay bên kia.”
Về những vấn đề quan trọng đối với cử tri người Việt so với cộng đồng chính mạch, và sự khác biệt giữa lập trường của Đảng Cộng Hòa và Đảng Dân Chủ trong cuộc bầu cử Tổng Thống Mỹ năm nay, Giáo sư Nguyễn Ngọc Bích nói:
“Tôi cho rằng các giá trị của người Việt cũng giống như người Mỹ truyền thống thôi, trong đó có vấn đề trước hết là giáo dục này, những giá trị gia đình này, người ta muốn xây dựng gia đình cho nó hài hòa là vì người Việt mình sang Mỹ mình mất hết, mất nhà mất cửa, mất đất mất đai, mất công ăn việc làm, mất vị trí trong xã hội...thì thường mình chỉ còn có mỗi một con đường để đi lên, đó là con đường giáo dục mà thôi. Tôi nghĩ rằng bên nào mà có thể đem lại những thứ đó sẽ được ủng hộ. Còn trong vấn đề kinh doanh, nhiều người cho rằng giữa ông Obama và ông Romney thì ông Romney có nhiều kinh nghiệm hơn, trong khi ông Obama ăn nói thì rất lưu loát và giỏi giang nhưng nói về kinh nghiệm của ông ấy trong kinh doanh thì không có.”
Trong một cuộc trao đổi với Ban Việt Ngữ- Đài VOA sau đó, cô Genie Nguyễn Ngọc Giao, sáng lập Hội Tiếng nói người Mỹ gốc Việt, góp ý:
“Lá phiếu của chúng ta đặc biệt năm nay rất quan trọng vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của chúng ta. Năm nay là năm có rất nhiều vấn đề sẽ được quyết định bởi người được thắng cử, không những ở chức vị Tổng Thống mà còn đại diện ở quốc hội, các thượng nghị sĩ hay dân biểu. Quyết định của họ có ảnh hưởng đến vấn đề tài chánh của chúng ta, công ăn việc làm, vấn đề y tế, nhà cửa, sức khỏe, vấn đề di dân và vấn đề giáo dục. Ngoài ra, còn một điều mà tất cả người Mỹ gốc Việt đều quan tâm, đó là vấn đề Biển Đông, nó ảnh hưởng tới chủ quyền của chúng ta trên vùng biển Đông, Trường Sa và Hoàng Sa. Hiện thời có 2 hướng đi rất rõ ràng, Tổng Thống Obama thì nói muốn chú tâm chuyển lực lượng về Châu Á-Thái bình dương để bảo vệ vùng biển đó trong khi ông Mitt Romney thì nói rằng kẻ thù số 1 của Hoa Kỳ là Nga, và ông nói ông muốn đứng sau lưng Israel để đánh nhau với Iran thì 2 khuynh hướng đó hoàn toàn khác biệt.”
Tuy nhiên, muốn hành xử quyền công dân, trước hết cử tri Mỹ gốc Việt phải đăng ký và đi bầu. Giáo sư Nguyễn Ngọc Bích nói:
“Cái đó là bắt buộc rồi, không đi bầu thì coi như vô dụng, thế thì đi bầu là cái chuyện đầu tiên. Có một cái người Việt mình đôi khi quên, đó là “absentee ballot”, tức là không nhất thiết phải đợi đến ngày bầu cử mới đi bầu. Nếu muốn, có thể đến xin phiếu để bầu trước, nếu đã quyết định trong đầu mình muốn bầu cho ứng cử viên nào đó, thì cái đó có thể làm được trước, mà làm trước thì có thể tránh tình trạng là đến ngày cuối cùng, có khi quên mất hay là mình bệnh ở nhà, vv... thành ra cuối cùng như vậy sẽ có một phiếu chắc chắn. Ðiểm thứ 2 mà tôi yêu cầu là làm sao chúng ta ở những tiểu bang mà chúng ta có thể làm suy suyển cái kết quả của cuộc bầu cử thì chúng ta phải rủ nhau đi bầu càng đông càng tốt. Tại vì nó sẽ có tính cách quyết định. Một khi người ta thấy rằng vì lá phiếu của người Việt mà họ thành công thì không ít thì nhiều, họ sẽ ghi nhận thành quả đó, và họ sẽ lắng nghe mình nhiều hơn. ”
Thông điệp đó lại được Hội Tiếng Nói Người Mỹ gốc Việt lặp lại. Cô Ngọc Giao khuyến khích cử tri người Mỹ gốc Việt đi bầu, bầu ai cũng được, miễn là số người Việt đi bầu đông chừng nào thì sau này khi lên tiếng yêu cầu bất cứ nguyện vọng gì, cũng sẽ được lắng nghe hơn. Cô Ngọc Giao nói:
“Thưa vâng, Chúng ta đã hy sinh rất nhiều để có được vị trí này, đến đây làm công dân Hoa Kỳ. Rất nhiều người trên thế giới cũng đã hy sinh rất nhiều cho một tiến trình dân chủ, cho cái quyền làm người mà không có được, thành ra đây là một cơ hội mà người Mỹ gốc Việt chúng ta phải sử dụng một cách thật đúng đắn, và phải hãnh diện cũng như trân trọng cái quyền lợi này. Mong tất cả quý vị nào đã là công dân mà chưa ghi danh đi bầu thì xin ghi danh. Hạn cuối để ghi danh lấy phiếu cử tri là ngày 15 tháng 10, chúng ta còn một tháng nữa. Ngọc Giao hy vọng rằng tất cả mọi người Mỹ gốc Việt đã là công dân Hoa Kỳ thì hãy bỏ lá phiếu của mình để tiếng nói của chúng ta có sức mạnh hơn.”