Chi phí quốc phòng Đài Loan chưa theo kịp với mối đe dọa từ Trung Quốc và nên gia tăng, một giới chức quốc phòng cao cấp của Mỹ tuyên bố ngày 13/12, chỉ vài ngày sau khi Tổng thống tân cử Donald Trump gây bão ngoại giao khi chất vấn về chính sách của Mỹ đối với Đài Loan.
Phó Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, Abraham Denmark, nói chính sách của chính quyền Obama về “một nước Trung Hoa” vẫn không thay đổi, nhưng khó tiên đoán ý định của ông Trump khi Tổng thống tân cử nhậm chức vào ngày 20 tháng 1 tới đây.
Ông Trump gây bão ngoại giao vào cuối tuần qua khi chất vấn vì sao Hoa Kỳ lại bị ràng buộc vào chính sách công nhận Bắc Kinh thay vì Đài Loan, vùng lãnh thổ mà Trung Quốc xem là một tỉnh khó trị.
Diễn tiến này xảy ra tiếp theo một phản đối trước đây của Trung Quốc về việc ông Trump điện đàm với Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn vào ngày 2 tháng 12. Đây là cuộc đối thoại đầu tiên của một Tổng thống tân cử hay một đương kim Tổng thống Mỹ với lãnh đạo Đài Loan kể từ năm 1979 tới nay.
Một số nhà phân tích cảnh báo ông Trump có thể gây nên một cuộc đối đầu quân sự nếu đẩy vấn đề Đài Loan đi quá xa.
Ông Denmark nói với Diễn đàn Project 2049 tại Washington là trọng tâm chính của chương trình hiện đại hóa quân đội Trung Quốc là thống nhất Đài Loan, bằng vũ lực nếu cần.
Hoa Kỳ là đồng minh chính trị chính của Đài Loan và là nước cung cấp vũ khí duy nhất cho lãnh thổ Đài Loan bị cô lập về ngoại giao.
Ông Denmark cho biết chính phủ đã thông báo cho Quốc hội Mỹ số tiền hơn 14 tỉ đô la bán vũ khí cho Đài Loan kể từ năm 2010 tới nay nhưng không cho biết liệu có thể có thêm thương vụ nào nữa không trước khi Tổng thống Barack Obama rời chức.
Vẫn theo giới chức quốc phòng này, Hoa Kỳ tuân thủ Luật Quan hệ Đài Loan cam kết đảm bảo Mỹ có khả năng bảo vệ Đài Loan. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh là bất cứ quyết định nào cũng phải tùy thuộc vào người dân Đài Loan và trách nhiệm chính vẫn là của Đài Loan.
Đài Loan đã nỗ lực phát triển thiết bị quốc phòng và năm ngoái đã phân bổ ngân sách sơ khởi cho chương trình tàu ngầm, nhưng việc chuyển giao công nghệ vốn thiết yếu cho sự thành công của các dự án đó hiện chưa nhận được hỗ trợ từ công nghệ nước ngoài.
Ông Peter Navarro, cố vấn của ông Trump và là người có lập trường diều hâu đối với Trung Quốc, tác giả nhiều đầu sách và nhiều phim tài liệu cảnh báo về nguy cơ của sự trỗi dậy từ Trung Quốc, đã đề nghị tăng cường quan hệ với Đài Loan kể cả việc hỗ trợ cho chương trình phát triển tàu ngầm của Đài Loan.