Thương mại và an ninh Thái Bình Dương sẽ nằm trong nghị trình thảo luận khi Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama họp vào tuần tới với các nhà lãnh đạo của 10 nước thành viên ASEAN, tức Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á. Các giới chức Hoa Kỳ cho hay cuộc họp nằm trong khuôn khổ chương trình cân bằng lại hướng về khu vực châu Á Thái Bình Dương. Từ Los Angeles, thông tín viên VOA Mike O’Sullivan gửi về bài tường thuật.
Các nhà lãnh đạo sẽ họp vào ngày thứ Hai và thứ Ba (15 và 16/2) tại khu Sunnylands ở Nam California, nơi Tổng thống Obama đã hội kiến nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình vào năm 2013.
Tuy không phải là thành viên ASEAN, Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Hoa Kỳ. Các quốc gia ASEAN gộp lại xếp hạng thứ tư.
Tại những thành phố với cư dân thuộc nhiều sắc tộc như Los Angeles, quan hệ thương mại xuyên Thái Bình Dương rất quan trọng, như nhận định của ông Stephen Cheung, Chủ tịch Trung tâm Thương mại Thế giới ở thành phố này:
“Chúng tôi có cả một Thị trấn Thái ở đây. Chúng tôi có một cộng động người Việt Nam rất lớn ở đây, trong vùng Nam California. Và đây là những lợi thế của chúng tôi”.
Nhiều công ty Mỹ làm ăn với Việt Nam, với tăng trưởng kinh tế vượt quá 6% một năm, và Philippines, là nước có mức tăng trưởng tương tự và đang mưu tìm việc đầu tư vào các nông sản như cacao và cà phê, sản xuất và các khu vực khác nữa.
Ông Gerry Palon, thuộc Liên đoàn Phòng thương mại Mỹ ở Philippines, nói:
“Chúng ta có thể cung cấp dịch vụ từ Philippines cho nhiều nước ở Đông Nam Á. Chúng ta còn là cửa ngõ ra Thái Bình Dương vươn tới tận Hawaii và lục địa Hoa Kỳ thông qua Thái Bình Dương”.
Tại các cảng cận kề nhau là Los Angeles và Long Beach, thương mại với vùng Đông Nam Á đang phát triển. Chủ tịch Trung tâm Thương mại Los Angeles Stephen Cheung nói tiếp:
“Tổng kim ngạch mậu dịch với Los Angeles trong năm 2014 đạt mức trên 53 tỷ đôla. Điều đó có nghĩa là nếu ta cộng lại, thì họ là đối tác thương mại lớn hàng thứ nhì của chúng ta trên toàn thế giới”.
Hoa Kỳ và Trung Quốc đều đang gắng sức tăng cường quan hệ thương mại với các quốc gia Đông Nam Á, với 625 triệu dân và một nền kinh tế trên 2.000 tỷ đôla. Một Cộng đồng Kinh tế ASEAN hòa nhập đã bắt đầu có hiệu lực hồi cuối năm ngoái.
Hoa Kỳ là lực đẩy nằm sau Hiệp định Hợp tác xuyên Thái Bình Dương giữa 12 quốc gia, vừa được ký kết trong tháng này ở New Zealand. 4 nước thành viên ASEAN là Brunei, Malaysia, Singapore và Việt Nam đã tham gia TPP.
Tất cả 10 nước thành viên ASEAN cũng sẽ gia nhập một khối thương mại Thái Bình Dương theo đề xuất do Trung Quốc dẫn đầu.
Các vị phụ tá tại Tòa Bạch Ốc nói các vấn đề an ninh trong nghị trình bao gồm vụ phóng phi đạn mới đây của Bắc Triều Tiên và những vụ tranh chấp lãnh hải ở Biển Đông.
Cuộc họp thượng đỉnh ở California dự kiến sẽ khơi ra những vụ biểu tình về vấn đề nhân quyền ở một số nước ASEAN, trong đó có Cambodia và Việt Nam.