Sáng 4/2 tại New Zealand, Hiệp định Thương mại Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) sẽ chính thức được ký kết với sự tham gia của các bộ trưởng thương mại từ 12 quốc gia thành viên, dù vẫn có sự phản kháng của những người chống đối.
Hiệp định đạt được vào tháng 10/2015, sau 5 năm đàm phán, nhằm giảm bớt những rào cản thuế quan và nâng cao các chuẩn mực sống và cổ xúy cho sự phát triển kinh tế và minh bạch. Tuy nhiên, TPP cũng gặp phải khá nhiều chống đối cho rằng hiệp định này mang lại quá nhiều quyền lực cho các công ty lớn.
Theo nghị trình, TPP sẽ chính thức được ký kết tại Auckland, New Zealand, vào sáng thứ Năm, với sự tham gia của bộ trưởng 12 nước thành viên.
Hiệp định sau đó sẽ được phê chuẩn ở mỗi quốc gia, dự kiến có thể mất nhiều năm.
Trước đó hôm 3/2, Việt Nam đã ra Nghị định về Hiệp định TPP với nội dung đồng ý ký hiệp định và cử Bộ trưởng Công thương Vũ Huy Hoàng làm trưởng đoàn đi tham gia lễ ký kết tại New Zealand.
Trong số các nước thành viên, Việt Nam được xem là quốc gia sẽ được hưởng lợi nhiều nhất từ TPP, đặc biệt trong các lĩnh vực dệt may, giày da, đồ gỗ. Tuy nhiên, Hà Nội cũng phải thực hiện cải cách và hoàn thiện thể chế pháp lý theo các yêu cầu của hiệp định.
Một số nhà hoạt động lo ngại Việt Nam sẽ không tuân thủ các yêu cầu về nhân quyền, quyền của người lao động một khi được chính thức trở thành thành viên.
Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Tom Malinowski trong cuộc gặp gỡ cộng đồng Việt Nam tại thủ đô Washington hồi tháng 12/2015 cho biết:
“Không một lợi ích nào (từ TPP) có hiệu lực cho tới khi nào Việt Nam thực hiện tất cả các yêu cầu của TPP. Hầu hết các yêu cầu đòi hỏi Việt Nam phải sửa đổi luật pháp và Quốc hội Việt Nam phải thông qua các luật đó. Họ muốn thực hiện trong bao lâu thì tùy. Nhưng một khi quốc hội Mỹ thông qua TPP, nếu điều đó xảy ra, thì lúc đó, Việt Nam cũng vẫn chưa vào được TPP. Vào thời điểm đó, Việt Nam sẽ bắt đầu thực thi các cam kết. Và chỉ khi chúng tôi chứng nhận với Quốc hội Mỹ rằng họ đã thực hiện tất cả các cam kết, thì lúc đó Việt Nam mới bắt đầu được miễn thuế và hưởng các lợi ích khác của TPP.”
Dự kiến sẽ có những cuộc biểu tình ở New Zealand và các nơi khác để chống đối hiệp định. Một số cuộc bình tình được cho biết sẽ diễn ra ngay trung tâm thành phố Auckland vào thời điểm hiệp định được ký kết. Người dân địa phương đã được khuyến cáo tránh xa khu vực này.
Hồi tuần rồi, nhiều cuộc biểu tình đã diễn ra ở khắp New Zealand khi những người chống đối lo ngại hiệp định sẽ hạn chế khả năng thiết lập chính sách kinh tế của chính phủ New Zealand, bất chấp những tin tức cho rằng New Zealand cũng sẽ có được nhiều cơ hội tiếp cận vào các thị trường quan trọng trên toàn cầu.
Hiệp định Thương mại Đối tác Xuyên Thái Bình Dương là một hiệp định tự do thương mại (FTA) nhằm tự do hóa thương mại và đầu tư giữa 12 quốc gia thành viên là New Zealand, Australia, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, Peru, Singapore, Hoa Kỳ và Việt Nam.
Ước tính, TPP sẽ đóng góp đến 300 tỷ đôla mỗi năm cho GDP của thế giới, chiếm 40% giá trị kinh tế toàn cầu.