Theo các văn kiện mật của chính phủ Philippines được hãng tin Kyodo của Nhật trích dẫn ngày 14/7, Trung Quốc duy trì sự hiện diện thường trực của ít nhất 2 hoặc 3 tàu hải giám và một tàu khu trục nhỏ trong vùng lân cận bãi cạn này để tuần tra giám sát và đánh bắt cá bất hợp pháp.
Philippines nói các hình ảnh thu được cho thấy các tàu hải quân Trung Quốc hoạt động trong khu vực cùng các tàu đánh cá chất đầy những hải sản thu hoạch từ bãi cạn.
Văn kiện của chính phủ Philippines nói tất cả các hoạt động này đang được thực hiện dưới sự giám sát chặt chẽ của các tàu nhà nước Trung Quốc.
Kể từ tháng 2, quân đội Philippines lưu ý có sự tăng cường của các tàu thực thi luật hàng hải của Trung Quốc cũng như các tàu hải quân của Bắc Kinh trong vùng xung quanh bãi cạn Second Thomas, cách bờ biển tỉnh Palawan của Philippines chừng 105 hải lý.
Vẫn theo nguồn tin này, hải quân Trung Quốc và các tàu của chính phủ Trung Quốc đã hoạt động trong khu vực tranh chấp 24 lần kể từ năm 2010 đến 2012, tức tăng gần gấp ba lần so với giai đoạn từ 1995 đến 2009.
Văn kiện của chính phủ Philippines nói sự hiện diện gây hấn của Trung Quốc khiến Manila lên “một kế hoạch đối với với tình huống bất ngờ” vì e rằng Bắc Kinh có thể tiến tới việc dùng võ lực phong tỏa hay chiếm đoạt bãi cạn này.
Kế hoạch đối phó của Manila bao gồm việc nâng cấp khẩn các trang thiết bị quân sự, hải quân và không quân có thể tăng cường khả năng của quân đội Philippines trong vùng biển tranh chấp.
Một diễn tiến khác liên quan, Quốc hội Châu Âu tiếp tục ủng hộ lập trường của Philippines trong tranh chấp Biển Đông về các giải pháp ôn hòa dựa trên luật lệ, kể cả quyết định của Manila đưa bản đồ đường lưỡi bò của Trung Quốc ra trước tòa án trọng tài Liên hiệp quốc.
Báo chí Philippines cho hay trong cuộc họp mới đây tại Brussels, Ủy ban Châu Âu khẳng định với Ngoại trưởng Albert del Rosario của Philippines rằng đôi bên có quan điểm tương đồng trong vấn đề này.
Lập trường này tái củng cố nghị quyết của Quốc hội Châu Âu hồi tháng 3 ủng hộ giải pháp ôn hòa cho Biển Đông và nỗ lực của Philippines xác minh chủ quyền theo Công ước Liên hiệp quốc về Luật biển.
Tại cuộc họp cấp bộ trưởng ASEAN hồi tháng trước ở Brunei, Đông Nam Á và Trung Quốc nhất trí khởi sự các cuộc tham vấn chính thức về Bộ Quy tắc Ứng xử Biển Đông trong cuộc họp các giới chức cấp cao ASEAN-Trung Quốc dự kiến khai diễn vào tháng 9 năm nay ở Trung Quốc.
Nguồn: Kyodo, The Japan Times News, Philippinenewsportal.com