Tổng thống Donald Trump bắt đầu chuyến đi châu Âu một tuần vào ngày 10/7 với những lời chỉ trích gay gắt các đồng minh NATO, và dự đoán chặng “dễ dàng nhất” trong chuyến đi là cuộc họp với Tổng thống Nga Vladimir Putin, theo Reuters.
Khi rời Nhà Trắng để bắt đầu chuyến công du bốn quốc gia châu Âu, ông Trump gần như không tỏ ý trấn an các đồng minh đang lo ngại về nguy cơ thiệt hại mà ông có thể gây ra cho hiệp ước bảo vệ cho nhau xuyên Đại Tây Dương, vốn đã tồn tại và phát triển 69 năm qua, và khả năng ông hoan nghênh ông Putin tại hội nghị thượng đỉnh ở Helsinki.
Reuters dẫn lời ông Trump nói hôm thứ Ba rằng ông “không thể nói ngay bây giờ” là ông Putin là bạn hay thù, nhưng gọi ông Putin là một “đối thủ cạnh tranh”.
Cộng đồng tình báo Mỹ đã kết luận rằng Nga can thiệp vào cuộc bầu cử năm 2016 để giúp sức cho chiến dịch tranh cử của ông Trump, và cảnh báo sẽ có thêm những âm mưu can thiệp nữa vào cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2018 ở Mỹ và cuộc bầu cử ở châu Âu.
Phát biểu trước các nhà báo trước khi rời Washington đi Brussels để tham dự hội nghị thượng đỉnh NATO, ông Trump đã chỉ trích hiệp ước này và nói rằng “Thành thật mà nói, nó giúp cho họ nhiều hơn là cho chúng ta”.
Ông Trump đã áp lực đòi các nước NATO phải hoàn thành nghĩa vụ đóng góp 2% GDP của họ cho chi phí quốc phòng của NATO từ nay cho đến năm 2024.
Trong chiến dịch tranh cử tổng thống, ông cũng đã đề xuất rằng ông chỉ bảo vệ cho các quốc gia NATO hoàn thành nghĩa vụ của mình. Ông liên tục chỉ trích các nước NATO về việc không chi trả một cách công bằng phần nghĩa vụ của mình.
Từ Bỉ, ông Trump sẽ đến London, nơi chính phủ của Thủ tướng Theresa May đang trong tình trạng xáo trộn vì kế hoạch rời khỏi Liên minh châu Âu.
Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk hôm thứ Ba nói trong một thông điệp gửi tới ông Trump rằng “rất đáng để biết ai là ‘bạn’ chiến lược và ai là ‘vấn đề’ chiến lược của bạn”. Ông Tusk nhắc lại rằng châu Âu đang chi tiêu cho quốc phòng nhiều hơn Nga và ngang với Trung Quốc. NATO ước tính rằng 15 thành viên, tức hơn một nửa, sẽ đáp ứng nghĩa vụ đóng góp chi tiêu trước năm 2024, dựa trên xu thế hiện nay.
Chuyến đi kéo dài một tuần của ông Trump đến châu Âu sẽ tiếp tục với điểm dừng ở Scotland, trước khi kết thúc bằng một cuộc họp với ông Putin ở Helsinki.
Nói về những cuộc gặp gỡ cấp cao trong chuyến đi, ông Trump cho rằng “ông Putin có thể là người dễ nhất trong số họ”.
“Tôi cho rằng việc hòa thuận với Nga, với Trung Quốc, với những nước khác là một điều tốt, không phải là một điều xấu”, Reuters dẫn lời ông Trump nói thêm.
Cuộc họp dự kiến sẽ được theo dõi sát sao để xem liệu ông Trump sẽ lớn tiếng hay hoan nghênh ông Putin, người đã nhiều lần bác bỏ cáo buộc rằng Nga can thiệp bầu cử Mỹ, bất chấp những bằng chứng trái ngược.