Đảng Dân chủ tiến vào Nhà Trắng bằng con đường Trung Tây?
Tổ chức đại hội toàn quốc tại tiểu bang Wisconsin không đảm bảo giúp Đảng Dân chủ giành được trận địa quan trọng này trong cuộc bầu cử Tổng thống vào năm 2020.
Đảng Dân chủ đã tổ chức đại hội ở bang North Carolina hồi năm 2012 và bang Pennsylvania hồi năm 2016 nhưng sau đó đã để mất cả hai bang này trong cuộc bầu cử Tổng thống sau đó trong cùng năm.
Đảng Cộng hòa tổ chức đại hội toàn quốc ở Minnesota vào năm 2008 và Florida vào năm 2012 nhưng rồi cũng để lọt hai bang này vào tay Đảng Dân chủ.
Tuy nhiên, hướng tới cuộc bầu cử vào năm 2020, lựa chọn Milwaukee của Đảng Dân chủ thay vì Houston hay Miami là lựa chọn mang đầy ý nghĩa chính trị bởi vì thông điệp mà Đảng Dân chủ muốn gửi gắm.
Đây là đại hội đầu tiên của Đảng Dân chủ ở vùng Trung Tây kể từ năm 1996. Bốn năm trước, Đảng này gánh chịu thất bại sít sao nhưng đầy tai hại ở Wisconsin, tiểu bang mà ứng viên Tổng thống khi đó của Đảng là bà Hillary Clinton đã không đi vận động trong chiến dịch tranh cử của bà. Wisconsin là một trong ba bang chiến trường ‘bức tường Xanh’ của Đảng Dân chủ vốn đã nhiều năm bỏ phiếu cho đảng này nhưng lại bỏ phiếu cho ứng viên Đảng Cộng hòa Donald Trump vào năm 2016, giúp ông bước vào Nhà Trắng.
Các kỳ đại hội Đảng ở Mỹ là các chiến dịch vận động dài hơi và rất tốn kém – đó là diễn đàn cho Đảng và ứng viên Tổng thống của Đảng nói điều họ muốn nói đến với các cử tri mà họ muốn nghe thông điệp đó.
Với việc tổ chức đại hội ở Milwaukee, Đảng Dân chủ muốn gửi đi một số thông điệp.
Họ đang muốn nói rằng lấy lại ba bang Wisconsin, Michigan và Pennsylvania là một ưu tiên chiến lược cốt lõi của Đảng Dân chủ. Cả ba tiểu bang này đã bầu cho ứng viên Tổng thống của Đảng Dân chủ ít nhất là sáu lần liên tiếp cho đến năm 2016. Nếu họ vẫn bầu cho Đảng Dân chủ hồi năm 2016, ông Trump đã không thể trở thành Tổng thống. Nếu Đảng Dân chủ giành lại tất cả ba bang này vào năm 2020 – mà không có gì thay đổi ở các bang khác – thì họ sẽ giành lại Nhà Trắng.
Có thể lập luận hoàn toàn hợp lý rằng Wisconsin là tiểu bang khó nhằn nhất đối với Đảng Dân chủ trong số ba bang chiến trường này và trong một cuộc bầu cử rất sít sao nó có thể là ‘điểm đảo chiều’ giúp cho Đảng nào thắng ở bang này sẽ giành được đa số phiếu đại cử tri. Nếu như nó không phải là bang quan trọng nhất vào năm 2020 thì nó sẽ nằm trong ba hay bốn bang quan trọng hàng đầu.
Các tiểu bang bức tường xanh không phải là con đường đi đến chiến thắng duy nhất mà Đảng Dân chủ theo đuổi trong năm 2020. Còn có con đường phía Nam nhắm vào các bang Florida, North North Carolina, Georgia và Georgia. Nhưng con đường Trung Tây là con đường dễ dàng nhất, có khả năng giành thắng lợi nhất của Đảng Dân chủ.
Bên cạnh đó, với việc chọn Milwaukee, Đảng Dân chủ muốn nói rằng họ không muốn để mất các cử tri nông thôn và cử tri lao động da trắng với khoảng cách phiếu lớn chưa từng thấy do những cử tri này làm thành một bộ phận lớn cử tri ở những bang ‘Bức tường Xanh’. Về mặt lịch sử thì Đảng Dân chủ giành được nhiều sự ủng hộ của nhóm cử tri này ở những bang này hơn là trên phạm vi toàn nước Mỹ. Tuy nhiên, bà Clinton đã đánh mất phiếu cử tri nông thôn và dân lao động da trắng ở Wisconsin với số phiếu ít hơn nhiều so với ông Barack Obama hồi năm 2008 hay 2012.
Ở bang Wisconsin, số cử tri nam giới da trắng là dân lao động (không có bằng đại học) giờ đây tuyên bố họ theo Đảng Cộng hòa cách biệt 24 điểm phần trăm so với Đảng Dân chủ, theo dữ liệu thăm dò do Charles Franklin, giám đốc thăm dò Trường Luật Marquette, thu thập. Hồi năm 2012, họ thiên về Đảng Cộng hòa với cách biệt chỉ có 8 điểm.
Ông Trump giành được Wisconsin chủ yếu bởi vì ông đi vận động tiếp xúc rất nhiều ở các thị trấn nhỏ có đông dân lao động. Cựu Thống đốc Scott Walker của Đảng Cộng hòa đã chiến thắng áp đảo ở các thị trấn nhỏ và các hạt nông thôn trong cuộc bầu cử thống đốc hồi năm 2018 nhưng lại để mất các thành phố lớn và các vùng ngoại ô khiến ông thất bại chung cuộc trên cả bang. Đảng Dân chủ có thể chấp nhận để mất cử tri da trắng nông thôn và lao động ở Wisconsin nhưng nếu họ để mất khối cử tri đó với cách biệt áp đảo như là họ đã từng bị trước ông Trump và ông Walker thì họ chỉ còn một cách biệt sai số nhỏ và điều đó thường là nguyên nhân dẫn đến thất bại.
Những cử tri này không phải là làm thành một khối ủng hộ ông Trump không tách ra được. Thậm chí hồi năm 2016, các cuộc khảo sát ngoài phòng phiếu cho thấy 50% các cử tri da trắng không có trình độ đại học ở Wisconsin có thái độ không tích cực về Trump. Trong một cuộc trưng cầu dân ý hồi tháng 1 năm nay, tỷ lệ ủng hộ ông Trump trong nhóm da trắng không học đại học – nhóm cử tri trung thành của ông Trump – chỉ khiêm tốn ở mức 48%.
Do nhiều cử tri trong số này có tình cảm lẫn lộn về ông Trump, nếu Đảng Dân chủ chọn đúng người làm ứng viên cho họ thì người đó hoàn toàn có thể cải thiện kết quả thất vọng của bà Clinton với nhóm cử tri này ở những bang chiến trường ở vùng Ngũ Hồ. Điều này khiến cho sự tiếp cận mang tính phối hợp với những cử tri lao động ở vùng công nghiệp Trung Tây là một chiến lược hợp lý cho Đảng Dân chủ. Trong kỳ bầu cử giữa kỳ hồi năm 2018, Thượng nghị sĩ Dân chủ Tammy Baldwin đã chiến thắng ở 17 hạt đã bầu cho ông Trump ở Wisconsin và để thua ở nhóm cử tri da trắng không có trình độ đại học với cách biệt chỉ 5 điểm phần trăm trên toàn bang sau khi phát động một chiến dịch kết hợp chủ nghĩa dân túy, những chủ đề địa phương của Wisconsin, chăm sóc y tế và vận động tích cực bên ngoài các thành phố.
Ngoài việc là diễn đàn chính trị cho các đảng, các đại hội toàn quốc cũng là nơi các hãng truyền thông sử dụng để kể những câu chuyện chính trị và định hình thông điệp chính trị.
Đại hội ở bang Wisconsin sẽ đem lại một sự pha trộn khác biệt các chủ đề và câu chuyện chính trị hơn là đại hội ở Texas hay Florida.
Một câu chuyện như thế có thể là các chính sách thương mại của ông Trump và cuộc sống chật vật khốn khổ của những nông dân sở hữu các trang trại sữa hay trồng trọt ở Wisconsin.
Wisconsin là hình ảnh thu nhỏ của cuộc đấu chính trị quyết liệt để giành lấy những vùng ngoại ô của nước Mỹ. Họ có những vùng ngoại ô rất Xanh, tức theo Dân chủ, ở quanh Madison, và những vùng ngoại ô khác rất Đỏ, tức theo Cộng hòa, ở ngoài hạt Milwaukee. Những cộng đồng Đỏ nhất ở những vùng ngoại ô này xưa nay vẫn là thành trì chính trị của Đảng Cộng hòa ở Wisconsin. Tuy nhiên, kết quả của Đảng Cộng hòa ở khu vực ngoại ô đã sụt giảm đối với Trump vào năm 2016 và thống đốc Walker vào năm 2018. Vào năm 2020 thì khối cử tri ngoại ô cũng quan trọng như khối cử tri nông thôn ở Wisconsin.
Một câu chuyện nữa là khối cử tri gốc Phi ở Milwaukee. Việc bà Hillary Clinton không thể khiến cho khối cử tri đi bỏ phiếu đông đảo như ông Barack Obama đã khiến bà chịu hậu quả. Tuy nhiên đây không phải là nhân tố hàng đầu khiến bà bại ở Wisconsin mà khối cử tri nông thôn hùng hậu có tác động lớn hơn. Hồi năm ngoái, với cách biệt lớn cho phe Dân chủ, ông Walker đã bại ở Milwaukee.
Về phía Đảng Cộng hòa, Wisconsin là bằng chứng dễ thấy nhất của một Đảng đang đánh vật với mối quan hệ của họ với ông Trump. Các cử tri Đảng Cộng hòa đã bác bỏ hoàn toàn ông Trump trong cuộc bầu cử sơ bộ ở bang này vào năm 2016. Sau đó, trong cuộc bầu cử, họ đã phối hợp với nhau đủ để giúp ông Trump phá vỡ bức tường Xanh. Ngày nay, mặc dù đại đa số cử tri Cộng hòa ở bang này tán thành kết quả làm việc của ông Trump, một bộ phận lớn đang cảm thấy bất mãn.