VietJoy

Trong khi tình trạng chính phủ đóng cửa một phần kéo dài sang tuần thứ ba, Tổng thống Mỹ Donald Trump nói ông sẽ xem xét tuyên bố tình trạng khẩn cấp để đạt được mục tiêu là xây một bức tường dọc biên giới phía nam với Mexico.

Một tuyên bố như vậy có nghĩa là gì? Sau đây là những điều cần biết:

Ông Trump có thể sử dụng thẩm quyền tình trạng khẩn cấp để xây tường được không?

Câu trả lời ngắn gọn là, có, ông có thể làm như vậy.

Là tổng thống, ông Trump có thẩm quyền tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia. Tuy nhiên, ông có thể không có quyền lực rộng lớn gắn với việc tuyên bố tình trạng khẩn cấp. Năm 1976, Quốc hội thông qua Đạo luật Tình trạng Khẩn cấp Quốc gia nhằm thiết lập sự kiểm soát của quốc hội đối với các tình trạng khẩn cấp của tổng thống. Theo luật đó, ông Trump phải thông báo cho Quốc hội và công chúng về các thẩm quyền tình trạng khẩn cấp cụ thể mà ông viện dẫn. Luật cũng quy định Quốc hội họp sáu tháng một lần và biểu quyết giữ nguyên tình trạng khẩn cấp.

Chuyện này có thực sự là tình trạng khẩn cấp?

Ông Trump đã tuyên bố dòng di dân kéo đến biên giới phía nam là một tình trạng khẩn cấp nhân đạo và quốc gia. "Chúng ta có tội phạm kéo đến," ông Trump nói hôm Chủ nhật. "Chúng ta có những kẻ buôn người kéo đến. Chúng ta có ma túy đổ vào. Chúng ta có những chuyện đang xảy ra mà bạn thậm chí không muốn biết tới." Chính quyền cũng nêu ra chuyện những kẻ khủng bố vượt biên giới từ Mexico vào Mỹ. Nhưng những người chỉ trích lập luận rằng không có bằng chứng nào cho thấy di dân tập trung ở biên giới giống như những gì mà chính quyền tuyên bố.

Tiền ở đâu ra?

Kinh phí cho bức tường có thể khó huy động. Một cách để có được tiền là sử dụng luật khẩn cấp quân sự cho bộ trưởng quốc phòng thẩm quyền chỉ thị tiến hành các dự án thi công mà không cần sự cho phép của Quốc hội.

Quốc hội có thể làm gì?

Quốc hội có thể đảo ngược tuyên bố tình trạng khẩn cấp với sự chấp thuận của lưỡng viện. Nhưng chuyện này khó xảy ra vì phe Cộng hòa nắm thế đa số tại Thượng viện.

Tuyên bố cũng có thể đối mặt với vô số thách thức tại tòa án.