Một giới chức cấp cao Trung Quốc cho biết ông sẽ bác bỏ trách nhiệm của Trung Quốc về các tranh chấp ở Biển Nam Trung Hoa mà Việt Nam gọi là Biển Đông nếu vấn đề này được đề cập đến trong cuộc hội đàm với Hoa Kỳ trong tuần này. Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Thôi Thiên Khải nói rằng vấn đề này không nằm trong chương trình nghị sự của cuộc đối thoại vào ngày thứ Bảy tới ở Hawaii với Trợ lý Ngoại trưởng Hoa Kỳ Kurt Campbell.
Tuy nhiên, ông cho biết nếu Mỹ đề cập đến vấn đề này thì ông sẽ giải thích rằng tình hình căng thẳng hiện nay “không phải do Trung Quốc gây nên.”
Ông Thôi đã đưa ra lời nhận định này trong một bài phỏng vấn được đăng tải hôm thứ Tư trên báo chí Trung Quốc. Ông nói rằng Trung Quốc hy vọng các nước khác sẽ có “thái độ kiềm chế, có trách nhiệm và mang tính xây dựng” đối với những vụ tranh chấp do những tuyên bố chủ quyền chồng chéo ở Biển Ðông gây nên.
Trong thời gian gần đây, Việt Nam và Philippines đã lên tiếng phản đối các hoạt động của các tàu hải giám Trung Quốc ở vùng biển mà cả hai nước đều tuyên bố thuộc đặc quyền kinh tế của họ. Cả hai nước cũng nói rằng họ sẽ hoan nghênh sự hỗ trợ của Hoa Kỳ trong vụ tranh chấp với Trung Quốc ở vùng Biển Đông.
Hồi tuần trước, Việt Nam và Hoa Kỳ cũng đã đưa ra một tuyên bố chung có liên quan đến vấn đề Biển Đông, sau cuộc đối thoại An ninh và Quốc Phòng Mỹ-Việt lần thứ tư, trong đó có đề cập đến những vụ việc ‘đáng quan ngại’ ở vùng biển này trong thời gian gần đây và nhận định rằng ‘vấn đề Biển Đông là mối quan tâm chung của cộng đồng quốc tế’.
Hai bên cũng đồng ý rằng tất cả mọi cuộc tranh chấp lãnh thổ trong khu vực phải được giải quyết bằng đường lối hòa bình, không do sức ép, hoặc sử dụng sức mạnh quân sự.
Cũng trong tuần trước, Thượng nghị sĩ Jim Webb, Chủ tịch Tiểu ban Đông Á, Ủy ban Đối ngoại Thượng Viện Hoa Kỳ, tuyên bố Hoa Kỳ nên nói rõ sẽ chống đối Trung Quốc sử dụng vũ lực để khẳng định chủ quyền tại Biển Ðông.
Và đầu tuần này, tại một cuộc hội thảo về vẫn đề Biển Đông được tổ chức ở Washington, Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ John McCain cũng lên tiếng hối thúc chính phủ ở Washington giúp các nước Đông Nam Á tăng cường lực lượng trên biển để chống lại những đòi hỏi chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông mà ông gọi là “vô căn cứ”.
Trong khi đó, phía Trung Quốc tuyên bố rằng vấn đề Biển Đông không liên quan gì đến Mỹ và cáo buộc những người chỉ trích, kể cả một số ở Hoa Kỳ, là tìm cách mở rộng và gây phức tạp thêm cho vụ tranh chấp lãnh thổ.
Một bài viết được đăng tải trên China Daily ngày hôm nay nói rằng gốc rễ của cuộc tranh chấp ở Biển Ðông là do các hành động đơn phương của Việt Nam và Philippines. Bài báo nói rằng hai nước đã tăng cường các nỗ lực để khai thác tài nguyên và chiếm đóng nhiều nơi ở quần đảo mà họ gọi là Nam Sa và Tây Sa.
Bài viết của học giả về luật tại Viện Khoa học Xã hội và Viện Hải dương Trung Quốc nhận định thêm rằng Hoa Kỳ, một nước không nằm trong khu vực, đã đổ thêm dầu vào lửa khi đòi hỏi tự do hàng hải và tiến hành các cuộc tập trận chung ở vùng biển ngoài khơi Trung Quốc.
Nguồn: CN1061085, China Daily