Ông Lý Tống, cựu phi công quân lực Việt Nam Cộng Hoà (VNCH) mà cuộc đời đầy phiêu lưu một thời đã làm tốn không ít giấy mực của giới truyền thông, vừa qua đời ở tuổi 73, vì chứng bệnh xơ phổi. Trước đó ông được chẩn đoán là bị sạn mật.
Theo tin do gia đình Lý Tống và Hội Không quân Việt Nam Cộng Hòa cung cấp, Lý Tống đã trút hơi thở cuối cùng vào lúc 9 giờ 16 phút tối giờ California ngày 5/4. Và như vậy Lý Tống, người được nhiều người Việt hải ngoại coi như một “anh hùng chống cộng,” bạt mạng và liều lĩnh theo lối riêng của mình, nhiều lần chết hụt mà vẫn coi trời bằng vung, cuối cùng đã ra đi.
Ông Cù Thái Hòa, hội trưởng Hội Không Quân VNCH San Diego, là người ra vào bệnh viện chăm sóc ông Tống trong những ngày cuối cùng, cho báo Người Việt biết Lý Tống đã nhập viện từ ngày 7/3, đến ngày 19/3 thì rơi vào tình trạng hôn mê.
Hôm 22/3, Hội Không quân VNCH San Diego cho biết gia đình đã tới bệnh viện Sharp Memorial, ký giấy chấp nhận rút ống trợ sinh để Lý Tống ra đi, nhưng còn chờ giờ lành.
11 giờ sáng ngày 22/3 giờ California, anh ruột của Lý Tống, ông Lê Xuân Nhuận, tới gặp Bác sĩ điều trị để rút ống thở, thì bỗng dưng Lý Tống mở mắt. Hội Không quân VNCH dẫn lời cô Xuân Lộc, cháu của Lý Tống, nói: “chú Lý Tống bổng dưng tỉnh lại, mở mắt, nước mắt trào ra”, nên bác sĩ và gia đình đã quyết định tiếp tục điều trị.
Lý Tống là ai?
Lý Tống tên thật là Lê Văn Tống, sinh năm 1946 tại Thừa Thiên-Huế, ông bắt đầu phục vụ trong không lực VNCH vào năm 1965, từng lái máy bay quan sát L-19 và oanh tạc cơ A-37.
Theo tin tổng hợp, vào đầu tháng Tư năm 1975, chiếc phản lực cơ A-37 thuộc biên đội Ó Đen do Lý Tống điều khiển bị lực lượng miền Bắc bắn rơi, và ông bị tống giam vào trại cải tạo trong năm năm.
Sau năm 1975
Sau nhiều âm mưu bất thành, Lý Tống vượt ngục trong hoàn cảnh ly kỳ, được ông thuật lại một cách sống động trong tự truyện “Ó Đen”, mà nhiều người tị nạn cộng sản ở nước ngoài say sưa đọc như đọc truyện trinh thám. Sau gần một năm rưỡi đi đường bộ qua nhiều nước Đông Nam Á, cuối cùng ông bơi qua eo biển Johore tới Singapore, và đến Đại sứ quán Hoa Kỳ xin tị nạn.
Câu chuyện này đã gây rất nhiều chú ý trong báo giới quốc tế, khiến Lý Tống trở thành người nổi tiếng.
Định cư ở New Orleans, ông lấy bằng thạc sĩ môn Chính trị học, và đang bảo vệ luận án tiến sĩ thì quyết định đơn thân độc mã dấn thân vào con đường đấu tranh chống cộng triệt để hơn.
Năm 1992, ông cướp máy bay ở Thái Lan, bắt bay qua Việt Nam để rải tờ rơi, kêu gọi nhân dân nổi dậy chống chính quyền cộng sản. Theo báo Orange Register, sau khi rải 50.000 tờ rơi, Lý Tống nhảy ra khỏi cửa số buồng lái, thả dù xuống một đầm lầy. Bị bắt, ông bị tuyên án tù 20 năm, nhưng được ân xá và phóng thích vào năm 1998, sau khi Hoa Kỳ và Việt Nam bình thường hóa bang giao.
Theo báo Los Angeles Times, thành tích đó khiến ông được đặt biệt danh là “James Bond Việt Nam.”
Lý Tống còn đi rải truyền đơn ở các nước cộng sản khác như Cuba và Triều Tiên.
Ông Đào Hiếu Thảo, từng phục vụ quân chủng không quân VNCH, cựu phóng viên đài Á châu Tự do - là người đã từng tường thuật tại chỗ một phiên tòa xét xử Lý Tống tại Thái Lan sau một lần ông thuê máy bay, bay sang Việt Nam rải truyền đơn, chia sẻ cảm nghĩ của ông về con người Lý Tống:
“Anh Lý Tống là một phi công anh dũng của không lực Việt Nam Cộng Hòa. Anh đã làm những việc mà hiếm ai có thể làm được, tận tình phục vụ quê hương đất nước, và đồng bào ruột thịt của mình. Xin được bày tỏ lòng thán phục ngưỡng mộ anh, và vô cùng thương tiếc một chiến hữu vừa nằm xuống. Cầu xin cho anh an nghỉ nơi cõi vĩnh hằng.”
Một hoạt động chống cộng khác cũng gây nhiều ồn ào là vụ Lý Tống tấn công ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng mà ông cho là một công cụ tuyên truyền của cộng sản khi Đàm Vĩnh Hưng sang trình diễn tại Hoa Kỳ. Trong một cuộc phỏng vấn của Đài Bolsa, Lý Tống nói ông hối tiếc việc làm này.
Những hoạt động gây nhiều tiếng vang đó đã giúp Lý Tống trở thành “chiến sĩ chống cộng” tranh đấu cho tự do, được rất nhiều người hâm mộ, nhưng nhiều người khác coi ông là một người cực đoan và đánh giá những hoạt động của ông là vô bổ, không hiệu quả.
Có người lấy làm tiếc rằng nếu chọn một con đường khác, hoàn tất luận án Tiến sĩ Chính trị học, thì Lý Tống có thể đã đóng góp được cho quê hương đất nước theo một cách khác.
Nhưng cái chết cuối cùng cũng đã bắt kịp “chiến sĩ chống cộng” Lý Tống, chàng phi công hào hùng đã bao lần thoát khỏi bàn tay tử thần, và làm rung động nhiều trái tim phụ nữ, trong những giai thoại ly kỳ, xứng đáng với cái biệt danh “James Bond Việt Nam.”
Ông Cù Thái Hòa, hội trưởng Hội Không Quân VNCH San Diego, cho biết ngày an táng của ông Lý Tống sẽ là Thứ Bảy, 20 Tháng Tư, tại San Diego.