Kinh tế Mỹ tăng trưởng trong năm nay nhờ nghị trình “Nước Mỹ trên hết” và kế hoạch giảm thuế của Tổng thống Donald Trump. Tuy nhiên những dữ liệu sắp được công bố có thể cho thấy hậu quả từ chính sách của ông Trump đối với các quốc gia trên thế giới.
Ông Trump quyết tâm viết lại các thỏa thuận thương mại toàn cầu, đặc bệt với Trung Quốc, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới sau Hoa Kỳ. Ông đã áp đặt thuế quan lên hơn 500 tỉ đô la hàng nhập khẩu Trung Quốc và Bắc Kinh đã trả đũa lại.
Những kế hoạch đàm phán thương mại sụp đổ gần đây và cả hai bên dường như đang chuẩn bị cho một cuộc chiến lâu dài. Việc này đã phủ bóng mờ lên nền kinh tế toàn cầu.
Tất cả 70 kinh tế gia trả lời thêm một câu hỏi trong cuộc thăm dò của Reuters từ ngày 12 đến 19 tháng 9 nói tranh chấp thương mại giữa hai nền kinh tế thế giới có ảnh hưởng xấu đối với tăng trưởng kinh tế Mỹ. Những kinh tế gia này cũng nhất trí nói rằng chiến tranh thương mại Mỹ-Trung đe dọa triễn vọng tương lai khu vực đồng euro.
Các dữ liệu kinh tế trong tuần tới có thể cho thấy những bằng chứng mạnh mẽ về tình hình kinh tế Trung Quốc như thế nào.
Tăng trưởng kinh tế Trung Quốc đã chậm lại và những dữ liệu trong tháng 9 được công bố vào ngày 12/10 sẽ cho thấy xuất khẩu tăng 9,1%, tức thấp hơn con số 9,8% trong tháng 8, theo một cuộc thăm dò sơ khởi của Reuters.
Cùng ngày, Bắc Kinh sẽ công bố cân bằng thương mại, trong đó có thặng dư với Hoa Kỳ, vốn mang tính nhạy cảm về chính trị. Con số này có thể khiến ông Trump gia tăng áp lực đối với Trung Quốc nếu ông nghĩ ông không thắng cuộc chiến tranh thương mại.
“Chắc chắn là chiến tranh thương mại Mỹ-Trung sẽ đưa đến kết quả là gần như hàng của Trung Quốc nhập vào Mỹ sẽ đối mặt với thuế suất 25% vào năm tới, cũng như hàng của Mỹ xuất sang Trung Quốc sẽ phải chịu thuế quan cao hơn,” kinh tế gia tại Credit Agricole nói.
Việc này có thể làm tăng áp lực lạm phát tại Mỹ, và ảnh hưởng dến chính sách của Ngân hàng Trung ương.
Ngân hàng Trung ương Hoa Kỳ tăng lãi suất cuối tháng trước, tăng lần thứ ba trong năm nay, và sẽ gia tăng tiếp theo trước cuối tháng 12 làm cho lãi suất của Ngân hàng Trung ương ở mức từ 2,25 đến 2,50%.
Thay vì thắt chặt lại, Trung Quốc đang hỗ trợ cho nền kinh tế nước này bằng các biện pháp kích cầu - trong đó có chính sách tiền tệ, chính sách tín dụng, giảm nhẹ các chính sách tài chánh và quy định.
Các nhà hoạch định chính sách đã tìm cách giảm chi phí tài chánh, đẩy mạnh việc vay mượn của các doanh nghiệp nhỏ, cắt giảm thuế và theo dõi nhanh chóng hơn các dự án hạ tầng cơ sở. Ngân hàng Trung ương đã cắt tỉ lệ dự trữ của các ngân hàng 3 lần trong năm nay để tăng các thanh khoản.
Tăng trưởng trong lãnh vực sản xuất của Trung Quốc chậm lại trong tháng 9 vào lúc các mức cầu trong nước và nước ngoài yếu dần. Cuộc thăm dò ngày 30/9 cho thấy áp lực gia tăng đối với các nhà hoạch định chính sách vào lúc thuế quan dường như có hậu quả nặng nề lên nền kinh tế.