Một người đàn ông Đan Mạch đã dùng tiền túi của mình để giúp nhiều người con lai Mỹ tại Việt Nam tìm ra cha đẻ của mình.
Câu chuyện bắt đầu từ năm 1992 khi ông Brian Hjort tới du lịch bụi tại TP HCM khi còn là một sinh viên. Ông cho biết:
“Khi ấy tôi thấy rất nhiều người lai Mỹ quanh quẩn trên đường phố ngay giữa trung tâm Sài Gòn. Họ cũng tầm tuổi tôi. Họ không giống với người Việt lắm nên tôi tự hỏi rằng không biết họ là ai và làm gì ở đó. Một số người nói đôi chút tiếng Anh và họ bảo tôi rằng họ là con của các binh sĩ Mỹ từng tham chiến tại Việt Nam, còn mẹ họ là người Việt. Họ đang xin visa để đi Mỹ”.
Ông Hjort đã bắt chuyện rồi làm bạn với những người bị gọi là ‘Mỹ lai’ hay ‘con lai’ này, và biết rằng họ bị người bản xứ phân biệt đối xử sau chiến tranh.
Ông suy nghĩ rằng những người mang trong mình hai dòng máu Việt – Mỹ này không có tội và ông muốn giúp đỡ họ.
Cơ duyên bắt đầu khi một người bạn của ông từng sống trong trại tị nạn ở Philippines nhờ ông tìm cha cho bạn mình.
Thật bất ngờ, ông đã làm được việc đó, dù không hề có kinh nghiệm về việc nghiên cứu hồ sơ quân sự. Sau thành công ban đầu này, ngày càng có nhiều người tìm đến nhờ cậy ông.
Tuy nhiên, ông Hjort cho biết mọi việc không phải lúc nào cũng suôn sẻ dù những người con lai kỳ vọng rất nhiều vào cuộc gặp với cha đẻ của mình.
Không đưa ra con số cụ thể, ông ước tính đã giúp hàng chục người tìm được cha, nhưng khi ấy cha đã qua đời hoặc không muốn gặp con. Chỉ có khoảng hơn hai chục người chấp nhận những người ‘con rơi’. Ông nói:
“Có rất nhiều ông bố không muốn nhận lại con mình. Có người không liên lạc lại hoặc có người trả lời nhưng với thái độ rất tiêu cực. Sau cuộc chiến, các cựu binh cảm thấy khó đối xử khi họ có con rơi ở Việt Nam. Họ giờ có gia đình riêng, có con cái và muốn bỏ lại phía sau chuyện quá khứ”.
Ông cũng bày tỏ hy vọng rằng những người con lai Mỹ còn lại ở Việt Nam sẽ có được cơ hội đi Hoa Kỳ dù người cha có còn sống hay không, hay dù có hay không có thông tin về cha đẻ của họ, vì theo ông họ ‘đều là con của công dân Mỹ’.
Ông cho biết ông vẫn cảm thấy vui mỗi khi một người con lai Mỹ tìm lại được cha mẹ mình:
“Chuyện tìm được một người cha nào đó không còn cảm xúc mạnh như lần đầu tiên vì tôi đã tìm ra nhiều người trong suốt những năm tháng qua. Nhưng dĩ nhiên, khi tôi tìm được cha cho một ai đó và làm họ hạnh phúc, tôi cũng cảm thấy hạnh phúc”.
Không chỉ có những người con rơi tìm đến nhờ cậy ông mà cả các cựu chiến binh Mỹ.
Ông Hjort cho biết mỗi một câu chuyện có những kết cục khác nhau, vui có, buồn có, và có một số chuyện ông muốn ghi nhớ mãi và có những câu chuyện ông muốn quên ngay.
Ông cũng cho hay, ông sử dụng tiền túi của mình để giúp đỡ người khác nhưng giờ tài chính đã cạn để có thể duy trì trang web có tên gọi Father Founded (Tìm cha) cũng như thực hiện công việc nghiên cứu các trường hợp còn lại.
Ông nói ông không thể làm công việc mang tính thiện nguyện này một mình và kêu gọi tấm lòng hảo tâm của mọi người.