Phó chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã nói với giới lãnh đạo Hoa Kỳ là Trung quốc sẵn sàng “đối thoại thẳng thắn” về nhân quyền và cam kết hợp tác trong các vấn đề kinh tế.Ông Tập Cận Bình cho biết ông nhấn mạnh với Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama và phó Tổng thống Joe Biden tại các cuộc họp ở tòa Bạch Ốc vào thứ Ba rằng Trung Quốc đã đạt được ”những thành quả to lớn và được công nhận rộng rãi” về nhân quyền kể từ khi bắt đầu cải tổ và mở cửa hơn 30 năm trước.
Nhưng ông nói lúc nào cũng có những điều cần được cải tiến:
”Căn cứ trên dân số đông như của Trung Quốc, sự đa dạng của nhiều vùng khác nhau, chúng tôi vẫn phải đối phó với nhiều thách thức trong việc cải thiện dân sinh và thăng tiến nhân quyền. Chính phủ Trung Quốc luôn luôn đặt quyền lợi của nhân dân lên trên hết, coi trọng nguyện vọng và đòi hỏi của nhân dân. Trong khả năng của các điều kiện quốc gia, chúng tôi sẽ tiếp tục theo đuổi những chính sách và các biện pháp để thăng tiến công bằng xã hội, công lý và hài hòa xã hội và đẩy mạnh nguyên tắc nhân quyền.”
Về vấn đề kinh tế và thương mại, ông Tập Cận Bình lên tiếng tại một buổi ăn trưa tại Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ rằng hai quốc gia đều muốn tiến tới mức quân bình hơn trong cán cân thương mại và đầu tư, và tìm cách giải quyết những quan ngại qua đối thoại, chứ không phải bằng chính sách bảo hộ mậu dịch.
Lời nhận định của ông Tập Cận Bình được đưa ra sau khi Tổng thống Obama bảo đảm với ông rằng Hoa Kỳ hoan ngênh sự trỗi dậy của Trung Quốc trên thế giới, nhưng nói là tất cả mọi quốc gia phải tuân theo cùng những luật lệ khi đề cập đến hệ thống kinh tế thế giới và nhân quyền.
Tiếp kiến ông Tập Cận Bình tại phòng Bầu Dục, phòng làm việc của tổng thống tại Tòa Bạch Ốc, ông Obama nói sự phát triển vượt mức của Trung quốc trong hơn 2 thập niên qua đã củng cố sức mạnh và đem lại thịnh vượng cho nước này, nhưng nó cũng “gia tăng những trách nhiệm mà Trung Quốc cần phải gánh vác”
Nhà lãnh đạo Hoa Kỳ nói: ”Chúng tôi muốn làm việc với Trung Quốc để bảo đảm rằng mọi người đều phải tuân thủ cùng những luật lệ như nhau trong hệ thống kinh tế toàn cầu. Và rằng điều này bao gồm cả bảo đảm là mức giao thương phải cân bằng, không chỉ giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, nhưng trên toàn thế giới nữa. Điều này cũng có nghĩa là những vấn đề hệ trọng như nhân quyền, chúng tôi sẽ tiếp tục nhấn mạnh đến điều chúng tôi hằng tin vào tầm quan trọng trong việc công nhận những khát vọng và quyền của tất cả mọi người.”
Chuyến viếng thăm của ông Tập Cận Bình được dư luận chú ý theo dõi, vì theo dự kiến ông sẽ trở thành người lãnh đạo đảng cộng sản Trung quốc vào sau này trong năm và chủ tịch Trung Quốc vào năm 2013.
Phó Tổng thống Biden nói tại buổi ăn trưa hôm thứ Ba rằng khả năng của đôi bên thẳng thắn nói lên những dị biệt là một “biểu hiệu của sức mạnh và sự trưởng thành” trong quan hệ Mỹ-Trung.
Mặc dù công nhận là có những dị biệt, cuộc họp diễn ra trong không khí thân mật và tập trung vào hợp tác. Ông Obama nói quan hệ hợp tác giữa hai cường quốc trên căn bản tôn trọng lẫn nhau có lợi cho thế giới.
Những người Tây Tạng phản kháng, vẫn biểu tình tại Washingotn kể từ khi ông Tập Cận Bình đến Washington hôm thứ Hai, hô những khẩu hiệu chống Trung Quốc và trưng ảnh của những người Tây Tạng tự thiêu mới đây để phản đối sự cai trị của Trung Quốc.
Chuyến đi của ông Tập Cận bình cũng là một cơ hội để Washington thuyết phục Bắc Kinh rằng việc ”chuyển sức mạnh quân sự của Hoa Kỳ sang châu Á không có nghĩa là Hoa Kỳ muốn kìm hãm sự vươn lên của Trung Quốc.
Sau buổi cơm trưa, ông Tập Cận bình đến thăm các giới chức quân sự tại Ngũ Giác Đài và sau đó mở thảo luận với giới lãnh đạo doanh nghiệp Hoa Kỳ và Trung Quốc.
Trong một cuộc phỏng vấn với tờ Washington Post được loan tải hôm thứ Hai, ông Tập Cận Bình cảnh báo Hoa Kỳ chớ tăng cường quân sự tại châu Á, mặc dù vẫn nói là có không gian rộng lớn tại khu vực Thái Bình Dương cho cả hai quốc gia.
Sau khi đặt chân đến Washington, ông nói Hoa Kỳ nên có biện pháp cụ thể để “gia tăng lòng tin” giữa hai quốc gia.
Vào thứ Tư, ông Tập Cận Bình sẽ đi đến Iowa, bang miền trung tây và rồi California trước khi trở về Trung Quốc vào thứ Sáu.