Thượng nghị sĩ tân cử Doug Jones là ứng cử viên Đảng Dân chủ đầu tiên phá vỡ được gọng kềm của Đảng Cộng hoà tại Alabama, chiếm được chiếc ghế Thượng nghị sĩ đại diện cho tiểu bang “bảo thủ nhất nước Mỹ”, thành trì của Đảng Cộng hoà trong suốt hơn 25 năm qua. VOA-Việt ngữ thu thập một số chi tiết về cá nhân và sự nghiệp của “người hùng của Đảng Dân chủ”, Doug Jones.
Ông Jones, 63 tuổi, sinh trưởng tại thành phố Fairfield, một khu của người lao động nằm về hướng Tây Birmingham, nơi mà một thời các nhà máy thép hoạt động mạnh, thổi lên không những cột khói dầy tạo ra một lớp khói mù treo lơ lửng trên thành phố. Cha của ông Jones, và trước đó ông của ông, làm việc tại nhà máy thép. Ông ngoại thì làm việc tại một mỏ than. Cá nhân ông Jones cũng đã từng làm việc tại nhà máy này khi trường không mở cửa.
Hiện là một luật sư hành nghề tự do, ông Jones cư ngụ chỉ cách quê cũ của ông có vài dặm, tại khu ngoại ô Mountain Brook, địa phương được cho là giàu sang nhất bang Alabama, với thu nhập gia đình trung bình ước lượng 255.000/năm, theo Cục Kiểm tra Dân số.
Sự nghiệp chính trị của Doug Jones khởi sự khi ông nhận làm phụ tá cho chính khách Đảng Dân chủ cuối cùng được bầu vào Thượng viện tại Alabama, cố Thượng nghị sĩ Howell Heflin.
Sau khi tốt nghiệp trường luật của đại học Samford vào năm 1979, ông Jones trở thành cố vấn pháp lý trong Ủy ban Tư Pháp của Thượng nghị sĩ Heflin, và cho tới bây giờ vẫn coi ông Heflin như một tấm gương để noi theo.
Ông Heflin viện lý do sức khỏe khi ông từ chức khỏi Thượng viện, và ứng cử viên Đảng Cộng hoà Jeff Sessions được bầu lên thay thế vào năm 1996.
Giờ đây Doug Jones lại giành lại chiếc ghế tại Thượng viện mà ông Sessions bỏ trống khi ông được Tổng thống Donald Trump đề cử làm Bộ trưởng Tư pháp. Cho tới khi ông Jones chính thức nhận nhiệm vụ, người được Đảng Cộng hoà chọn để trám chỗ trống đó là ông Luther Strange.
Thành tích của Doug Jones
Nhiều năm trước khi ra tranh cử vào Thượng viện, Doug Jones đã nổi tiếng trong vụ truy tố hai thành viên của KKK, nhóm khét tiếng là kỳ thị người da đen, về tội đánh bom một nhà thờ Tin Lành ở Birmingham, một tội ác tàn bạo đã giết hại 4 thiếu nữ da đen vào năm 1963.
Một thành viên của KKK bị kết tội trong vụ nổ hồi năm 1977, và một cuộc điều tra mới đang được tiến hành khi Tổng thống Bill Clinton bổ nhiệm ông Jones làm công tố viên ở Birmingham hồi năm 1997. Trong cương vị đó, ông Jones lãnh đạo một đoàn luật sư trong các phiên xét xử mà rốt cuộc đã kết tội Thomas Blanton Jr. vào năm 2001 và Bobby Frank Cherry vào năm 2002.
‘Người hùng’ cứu Đảng Dân chủ
Từ khi Đảng Cộng hoà lên ngôi tại Alabama cách đây nhiều năm, Đảng Dân chủ rơi vào tình trạng hầu như kiệt quệ, hấp hối. Đảng Dân chủ không được nắm chức vụ nào đáng kể và luôn là nhóm thiểu số tại các nghị viện tiểu bang, bất chấp tình hình không mấy sáng sủa đó, ông Jones công khai hỗ trợ một nỗ lực nhằm hồi sinh phong trào dân chủ tại Alabama hồi năm 2013.
Khi một cựu chủ tịch đảng thành lập tổ chức Đa số Dân chủ Alabama để quyên tiền và tuyển ứng cử viên, ông Jones là một trong những nhân vật công khai ủng hộ nỗ lực này.
Mặc dù vậy vào năm sau đó, năm 2014, tương lai của phong trào dân chủ tại Alabama vẫn u ám, cho tới khi ông Trump đắc thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ. Sự việc này đã thổi một làn sinh khí vào phong trào dân chủ và các tổ chức địa phương, đặc biệt ở quận Shelby, vốn là một thành trì của Đảng Cộng hoà, nơi mà các giới chức nói con số hội viên tăng vọt từ hơn một chục người lên tới hơn 200 người sau cuộc bầu cử Tổng thống năm 2016.