Một vụ tai tiếng đã làm tiêu tan sự nghiệp của ông Bạc Hy Lai, một lãnh tụ nổi bật trong đảng Cộng sản Trung Quốc, dẫn đến việc vợ ông bị truy tố về tội giết người, đã lan rộng, liên lụy đến 4 người từng cầm đầu lực lượng công an dưới quyền ông Bạc Hy Lai, bị truy tố về tội che giấu tội hình sự này.
Một thông cáo của tòa án thành phố Hợp Phì cho biết sẽ mở một phiên tòa hôm thứ Sáu để xử 4 nhân vật này từng nắm những chức vụ an ninh cao cấp tại thành phố Trùng Khánh khi ông Bạc giữ chức Bí thư Thành Ủy tại đây.
Bị cáo buộc che giấu
Vợ ông Bạc, bà Cốc Khai Lai, xuất hiện tại một phiên xử ngắn ngủi hôm thứ Năm về cáo trạng âm mưu với người quản gia, đầu độc doanh nhân người Anh Neil Heywood tại một phòng khách sạn ở thành phố Trùng Khánh hồi tháng 11 năm ngoái.
Tòa án nói 4 viên chức an ninh Trùng Khánh bị truy tố về tội đã che giấu vai trò của bà Cốc trong vụ này, và “bẻ cong luật pháp vì quyền lợi cá nhân.”
Bà Cốc Khai Lai và quản gia của gia đình họ Bạc, ông Trương Hiểu Quân, chưa bị tuyên án sau vụ xử tại tòa án Hợp Phì.
Ông Heywood là một doanh nhân từng hợp tác làm ăn với bà Cốc Khai Lai. Các công tố viên nói bà Cốc đã giết ông Heywood sau một vụ cãi cọ về tiền bạc.
Một viên chức tòa án sau đó nói bà Cốc Khai Lai không phủ nhận những cáo buộc chống lại bà, nhưng bà chưa từng công khai thuật lại câu chuyện từ quan điểm của bà.
Việc tiết lộ các cáo trạng chống những người từng cầm đầu ngành công an dưới quyền ông Bạc, là lần đầu tiên nhà nước Trung Quốc công khai liên kết những người này với vụ tai tiếng.
Chính phủ trung ương đã tước bỏ chức vụ của ông Bạc Hy Lai tại Trùng Khánh hồi tháng Ba về những tội không được nêu rõ, sau khi vợ ông bị cáo buộc về tội giết người. Tuy nhiên ông không bị công khai truy tố về vụ này.
Những người đứng đầu ngành an ninh có liên hệ với ông Bạc
Bốn người đàn ông trong cuộc sẽ bị đưa ra xét xử hôm thứ Sáu gồm có: phó giám đốc công an thành phố Trùng Khánh Quá Ủy Oa, cựu Trưởng ban hình sự Lý Dương, và các cựu viên chức công an Vương Bằng Phi và Vương Chí.
Các bị can từng làm việc dứơi quyền Giám đốc công an Vương lập Quân, người đầu tiên đã tiết lộ những cáo buộc quy tội sát nhân cho bà Cốc Khai Lai với các nhà ngoại giao Mỹ hồi tháng Hai năm nay.
Ông Vương và các phụ tá đã làm việc dưới quyền ông Bạc Hy Lai trong nhiều năm, từ khi ông Bạc là tỉnh trưởng tỉnh Liêu Ninh ở đông-bắc Trung Quốc hồi đầu những năm 2000.
Những người này đã theo ông Bạc tới Trùng Khánh sau khi ông trở thành Bí thư Thành ủy vào năm 2007.
Chi tiết mới về vụ giết người
Thông cáo hôm thứ Năm của tòa án Hợp Phì đánh dấu lần đầu tiên nhà chức trách Trung Quốc công khai đề cập tới việc ông Heywood, theo họ, đã bị giết như thế nào.
Tòa án nói các công tố viên tin rằng bà Cốc Khai Lai đã nhử ông Heywood vào một phòng khách sạn ở Trùng Khánh, chuốc rượu cho ông say, làm ông nôn mữa và đòi uống nước. Công tố viên nói bà Cốc đã lấy thuốc độc do người quản gia, là ông Trương pha sẵn, đổ vào miệng ông Heywood để giết ông.
Thoạt đầu, nhà chức trách Trung Quốc cho rằng ông Heywood đã qua đời vì uống rượu quá nhiều và đã hỏa thiêu xác ông.
Một viên chức tòa án trích lời các công tố viên nói bà Cốc là “thủ phạm chính” trong vụ án giết người, trong khi ông Trương là “tòng phạm.”
Tòa án không loan báo ngày tuyên án. Truyền hình nhà nước Trung Quốc đã chiếu hai bị can tại phiên xử.
Bà Cốc không xuất hiện trước công chúng trong nhiều tháng qua và có vẻ như đã lên cân. Không có truyền thông độc lập nào được phép vào phòng xử, vốn được canh chừng cẩn mật.
Một giới chức tòa án nói luật sư của bà Cốc kêu gọi khoan hồng vì cho rằng bà Cốc không hoàn toàn kiểm soát được hành động của mình, và ông Heywood cũng phải chịu một phần trách nhiệm trong vụ này.
Giới chức này không cho biết thêm chi tiết nào khác.
An ninh được siết chặt tại Hợp Phì
Phóng viên Shannon Van Sant nói cảnh sát mang sắc phục và thường phục được bố trí chung quanh tòa án và cả các trung tâm thương mại chung quanh tòa án.
Phóng viên Van Sant tường trình rằng một nhóm khoảng 20 người đã tới tòa án vào buổi sáng và trò chuyện với các nhà báo về lập trường của họ, ủng hộ cho ông Bạc Hy Lai, mà họ coi là nhân vật có thể thay thế giới lãnh đạo tham nhũng hiện nay.
“Thoạt tiên một số cảnh sát chìm và côn đồ tìm cách dùng dù để che máy ảnh. Cuối cùng một số cảnh sát viên xông đến khi nhóm người bắt đầu lớn tiếng hơn, mạnh mẽ ủng hộ ông Bạc Hy Lai.”
Ông Van Sant nói cảnh sát đã đánh nhiều người biểu tình và dùng vũ lực buộc ít nhất hai người vào xe của cảnh sát.
Trường hợp ông Bạc Hy Lai đã gây bối rồi cho Đảng Cộng sản Trung Quốc giữa lúc đảng này đang chuẩn bị cho tiến trình thay đổi lãnh đạo, một sự kiện chỉ diễn ra có một lần trong một thập niên vào cuối năm nay.
Trước đây, nhiều người trông đợi ông Bạc Hy Lai sẽ chiếm được một ghế trong Ủy ban Thường vụ Bộ chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Trong thời kỳ giữ chức vụ Bí thư Thành Ủy Trùng Khánh, ông lãnh đạo một chiến dịch nhằm hồi sinh lại những chủ đề Cộng Sản gây nhiều tranh cãi, và dồn nỗ lực làm sạch thành phố bằng chương trình trồng cây và đàn áp các tổ chức tội phạm.
Ông được coi như là một chính trị gia được sự ủng hộ của dân chúng.
Một số hình về vụ án Bạc Hy Lai
Xem video phiên tòa xử bà Cốc Khai Lai